Nat Adderley, Bert Joris, Lee Konitz, Philip Catherine, Jack van Poll, Dré Pallemaerts, Brad Mehldau, Rita Reys, Jef Hamilton, Rob Madna, Mike Manieri, John Abercrombie, Hein van de Geyn, Wynton Marsalis, Kenny Werner en last but not least ‘Toots’ Thielemans en velen meer. Ze stonden eens op het podium van Café Hopper op de hoek van de Leopold de Waelstraat met de Leopold de Waelplaats, schuin tegenover het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten op Het Zuid in Antwerpen.
De uit Breda afkomstige Mary Hehuat stortte zich in de jaren zeventig en tachtig regelmatig in het uitgaansleven op Het Zuid. Het Zuid was toen en is nu nog steeds een levendige en trendy wijk in Antwerpen. Er zijn het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten, het Museum van Hedendaagse Kunst en het Fotomuseum. Maar ook kunstgalerieën, exclusieve design- en interieurzaken, hippe horeca om te eten en te drinken en volgens de wervende tekst van Visit Antwerpen: hier hef je samen met schrijvers, acteurs en kunstenaars het glas op het leven.
TE KOOP
Ergens in november 1990 na een avond stappen passeerde Mary Hehuat een pand met het bordje ‘Te Koop’ er op. Zijn nieuwsgierigheid en interesse was gewekt en hij ging daags erna op onderzoek uit. Hij sprak met de eigenaar van toen. En om wat tijd te winnen voor gesprekken met de brouwerij en om de financiering te regelen, huurde hij het pand voor een maand zodat het bord ‘Te Koop’ voor het raam werd weg gehaald. Het duurde allemaal wat langer, maar in in maart 1991 werd de overname met een contract bekrachtigd. Er moest een heleboel gebeuren voordat de deur open kon. Het kostte veel creativiteit en zelfwerkzaamheid. Er werden drie verlaagde plafonds verwijderd, een eigen toog getimmerd, stalen steunbalken ingebracht en een aanwezige keuken bij de caféruimte getrokken. En op die plek staat sinds 24 oktober 1991 een vleugel; voor live-jazzmuziek eigenlijk een eerste vereiste. Het eerste legendarische concert was van Hein Van de Geyn met zijn kwartet.
In die tijd waren er in Antwerpen meerdere locaties met live-jazzmuziek. Er was al het fameuze jazzcafé De Muze, waar de Antwerpse zanger Ferre Grignard eerst als barman en later als huismuzikant zijn carrière op gang trapte. In januari 2017 werd het faillissement na ruim vijftig jaar uitgesproken. Maar sinds een week is De Muze weer geopend. Een nieuwe eigenaar gaat weer ‘draaien’ met dezelfde formule als voorheen. En eind jaren zeventig opende Mary’s boezemvriend Jack van Poll The September Jazz Club. Die club bestaat ook niet meer. Eigenaar Jack van Poll, zelf pianist, speelde sinds begin jaren ’50 als begeleider van veel Amerikaanse muzikanten die in Europa toerden onder wie Don Byas, Ben Webster, Johnny Griffin, Clark Terry, Tony Scott, Ted Curson, Buddy DeFranco. Later voegde hij zich bij Lionel Hampton en zangeres Dee Dee Bridgewater en hij speelde op vele grote internationale jazzfestivals. Jack van Poll vestigde zich in Antwerpen en verhuisde in 1995 voor langere tijd naar Zuid-Afrika. Hij zette zich daar in voor lokaal jazztalent en zo leerde hij zangeres Tutu Puoane kennen. Hij hielp haar aan studies in Nederland en een carrièrestart in België. Van Poll, inmiddels de tachtig gepasseerd, woont weer in Antwerpen en speelt inmiddels weer regelmatig in Hopper. Hij is een flamboyante pianist die stilistisch gezien een heleboel mensen aanspreekt.
EWOUT PIERREUX
Een goede 25 jaar na de oprichtingsdatum spreken we bij Hopper met Ewout Pierreux. Hij is pianist, componist, bandleider en programmeur. En in dit verband mag ook niet onvermeld blijven dat hij de echtgenoot is van de Zuidafrikaanse vocaliste Tutu Puoane en de pianist in haar kwartet. Dit kwartet toert momenteel met gast Tineke Postma en brengt met lovende recensies The Joni Mitchell Project op de podia. De samenhang met personen en geschiedenis typeert Hopper; het is geen gewoon café. Natuurlijk kun je er een lekkere pint drinken en natuurlijk moet er omzet gemaakt worden, maar het voelt meer als een grote huiskamer met een muzikale historie.
Wegens grote liefde bij de eigenaar voor live-muziek en jazz in het bijzonder, groeide café Hopper uit tot een locatie van naam en faam. Niet alleen muziekliefhebbers en muzikanten vinden hun weg er naar toe, maar ook bekende Antwerpenaren zijn er regelmatig te vinden. In de zomer verdubbelt het aantal zitplaatsen omdat het dan ook op het terras aangenaam vertoeven is.
In de beginjaren programmeerde Guy Van de Poel ofwel Gieke of de Guy in Café Hopper. Een kleurrijke figuur, een boomlange verschijning en bijzondere persoonlijkheid. Hij was vooral bekend als jazzfotograaf bij de Vlaamse podia en festivals en bouwde daar zijn muzikantennetwerk op. Hij bood direct in het begin zijn diensten aan om te helpen met programmering. Zijn aanbod werd graag aanvaard en hij leverde een spraakmakend programma door de jaren heen. Guy Van de Poel moest helaas in 2005 vanwege gezondheidsproblemen met deze activiteit stoppen. Tijdens een interview meldde hij eens dat op zijn uitvaart jazz gespeeld moest worden. In februari 2016 werd die wens bewaarheid en verzorgde pianist Jef Neve een indrukwekkend afscheidsrecital na zijn overlijden.
Toen de opvolger van Guy, Dirk De Gezelle in 2011 stopte voelde Ewout Pierreux de noodzaak om het stokje over te nemen. Hij was bij het live-muziekcafé vanaf zijn twintigste kind aan huis. Hij was bang dat anders het karakter ervan verloren zou gaan en dat een groot deel van de live-muziek zou komen te vervallen. Dat mocht niet gebeuren.
JAMSESSIES
Ewout Pierreux heeft al veel mooie dingen meegemaakt bij Hopper. Ook vroeger toen er nog internationale gasten geprogrammeerd konden worden. Zo is ooit Wynton Marsalis eens aan komen waaien om te spelen met wat muzikanten. Berucht en beroemd waren ook de jamsessies na Jazz Middelheim. Het festival zelf wilde niet faciliteren in de jamsessie na afloop en in Hopper ontstond zo een piratenversie. Dat heeft een paar jaar geduurd. En recenter zijn er ook mooie herinneringen aan Bart Wirtz die met zijn New York Quintet met onder andere Jeremy Pelt als een ‘blizzard’ door de zaak ging. Een andere muzikale topper was Reinier Baas met zijn band met Mark Schilders, Sean Fasciani, Maarten Hogenhuis en Steven Delannoy die Ben van Gelder verving. Een superconcert was dat, met helaas een zeer geringe opkomst. “Alle concerten bij Hopper zijn tegenwoordig gratis en dat betekent ook dat je budgettair enigszins in een keurslijf zit. We zijn een lokale club geworden met lokale muzikanten. De Muze is onlangs gesloten. De Buster is ook gesloten. Plekken die een geschiedenis met live-muziek hebben zijn aan het verdwijnen. Daarmee wordt Hopper wel steeds unieker”, zegt Ewout Pierreux.
Het hele jaar door zijn er twee dagen in de week live-concerten: zondagmiddag vanaf vier uur en maandagavond vanaf negen uur. Elke derde zondag van de maand wordt ingevuld door de Nederlandse pianist Harry Happel, en de laatste zondag van de maand heeft zangeres Yvonne Walter haar programma. Zij doet dat de laatste twintig jaar en ze laat normaal gesproken geen enkele keer voorbijgaan. Haar vakantie past ze er op aan. Die zondagmiddagen zijn erg gezellig en bovendien ook heel gevarieerd met verschillende thema’s als ‘Latin Jazz’, ‘Coltrane Ballads’, ‘Tribute to Nat King Cole’ en wisselende bezettingen en gasten uit de Vlaamse en Nederlandse jazzscene. Niet zelden zit Eric Ineke achter de drumkit en Sabin Todorov achter de vleugel, maar de lijst met namen is enorm. Eigenaar Mary Hehuat laat zich op zondagen ook regelmatig horen en zien als contrabassist. Over de publieksopkomst op zondagen – zeker in de winter – hebben ze geen klagen. Het is misschien een wat ouder, maar zeer respektvol en aandachtig en trouw publiek.
FRANK VAGANÉE
Op maandagavond speelde vroeger altijd tenorsaxofonist Frank Vaganée. Toevallig vervangt hij op de avond dat wij op bezoek zijn Bruno Vansina bij Rebirth::Collective. In zijn huidige bezetting speelt Rebirth::Collective met acht man composities en bewerkingen van de hand van trombonist Dree Peremans. Afgelopen zomer speelden ze op Jazz Middelheim met gast Jesse van Ruller. Deze avond zijn er twee muzikanten ziek, maar het netwerk van Ewout Pierreux is groot genoeg om eenvoudig voor vervanging te kunnen zorgen. Vanavond spelen verder mee Jo Hermans, Wietse Meys, Dieter Vaganée (neef van), Jos Machtel, Toni Vitacolonna en Ewout Pierreux. Een prachtig samengesteld ensemble.
Ewout Pierreux boekt voornamelijk muzikanten die in de buurt zijn en die graag willen spelen volgens het profiel van het café: vrij akoestisch en mainstream. Gelukkig komt daar wel de crême de la crême van de Vlaamse jazzwereld voorbij, onder wie veel leden van het Brussels Jazz Orchestra. Ook jongeren die aan het studeren zijn kunnen hun projekten komen voorstellen. De agenda van Hopper, waar je je ook op kunt abonneren heeft nog veel fraais te bieden.
– zondag 2 april 16.00 uur : Jack van Poll Trio
– maandag 1 mei 21.00 uur : Rebirth::Colllective
– maandag 8 mei 21.00 uur : Gizmo feat. Ben Sluijs
– maandag 15 mei 21.00 uur : Alex Koo Trio feat. Ben van Gelder
tekst en beeld EDDY EN ELLA WESTVEER
