Het is ergens begin 2011 als Ben van Gelder met een gespeeld ongeduldig handgebaar Reinier Baas tot spelen maant. ‘All The Things You Are’ gaat het worden, Baas heeft het net zelf aangekondigd. Even trekt Baas een hoofd als een diabolische geit, zo eentje als op de voorkant van zijn plaat ‘Mostly Improvised Instrumental Indie Music’. En al snel wordt duidelijk wat die blik betekent.

Een gitzwart akkoord, dat smelt in je handen – weg is het zoete liefdesliedje. Het lijkt even bittere liefde tussen Van Gelder en Baas, maar na samen in de afgrond te hebben gekeken staan ze toch al snel om elkaar heen te dartelen als een verliefd stelletje. Die liefde blijkt acht jaar later, op de nieuwe plaat Mokum in Hifi, nog niet geweken.

Reinier Baas en Ben van Gelder zijn al op veel albums samen te horen: Van Gelder speelt mee op elke plaat die Baas tot nu toe als bandleider heeft uitgegeven. Op dit album hoor je ze meer dan anders samen de mogelijkheden van hun eigen instrumenten verkennen. Toch verwordt dit nergens op de plaat in muzikaal masturberen en blijven ze altijd nauw in samenspel verstrengeld.

Ten opzichte van het beschreven fragment uit 2011, te vinden op Youtube, valt het op hoezeer de twee een gezamenlijk vocabulaire hebben ontwikkeld. Samen kunnen ze klinken als een klein strijkersensemble, opstijgen en uitdijen, zoals op Baas’ stukken Deo Volente en Pieternella, of melodieus simultaan schilderen zoals op het nummer Aquatics (Van Gelder).

Reinier Baas is op dit album een multi-instrumentalist op de gitaar. Hij kan violen en een soort onder water staande piano nabootsen, deels met effectenpedalen en deels met onorthodoxe manieren van de gitaar beroeren. De verschillende experimenten van zijn project Minute Compositions, een serie van één minuut lange stukken die hij met enige regelmaat op Instagram post, vinden hier hun weerslag.

Het indrukwekkendst is echter misschien nog wel de ritmische rol die hij op zich neemt. Met Baas in de band is er geen drummer meer nodig. In zijn begeleiden van Van Gelder’s solo’s weet hij ritmische motieven, zoals op Silver/Grey en Charles (beide composities van Van Gelder), met enorme helderheid in zijn akkoordwisselingen te verwerken. Op Charles, een nummer dat Van Gelder eerder op zijn plaat Among Verticals uitbracht, hoor je in de handen van Baas ineens het Led Zeppelin-gehalte in de groove die aan de basis staat van dit nummer.

Van Gelder lijkt de ruimtelijkheid van het album in handen te hebben. In de muzikale schildering van Amsterdam kunnen wolkbreuken en het glinsteren van de zon in het grachtenwater dicht bij elkaar liggen. En in deze weersomslagen is Van Gelder een soort Aeolus. Op sommige momenten hoor je hem als van verre, en dan even later weer waan je je door zijn spel in de baan van een agressief rijdende tram die je niet zag aankomen. Je kan de ‘power stance’ waarin Van Gelder vaak staat te spelen je er zo bij inbeelden. Op Pieternella weet hij Baas’ orkestraal aandoende stuk zomaar de warmte van een Lester-Youngopname te geven.

Eén minuut duurt Pieternella maar, daarna volgt een lange stilte. Die stilte laat de luisteraar gekweld hongerig voor meer achter, net als het album als geheel dat doet.

FREEK DIJKSTRA

Ben van Gelder & Reinier Baas – Mokum in Hifi
Do You Mind ?

Ben van Gelder – altsaxofoon
Reinier Baas – gitaar

www.benvangelder.com

 

www.reinierbaas.com

 

Previous

Louis Moholo-Moholo en 5 Blokes laten Bimhuis daveren

Next

Groovy klanken van Laurent Barbier Quartet in Luik

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Lees ook