De tweelingbroers Michael en Florian Arbenz – respectievelijk pianist en slagwerker – plus contrabassist Thomas Lähns vormen het Zwitserse ensemble VEIN. Alle drie de musici studeerden klassieke muziek en speelden ook als zodanig in het concertcircuit. Derhalve niet verwonderlijk dat hun nieuwste cd ‘The Chamber Music Effect’ is getiteld.
Naar eigen zeggen is deze cd gebaseerd op ‘onderliggende structuren die in het klassieke genre worden gebruikt’. Dat betekent onder meer dat hun muziek is geïnspireerd door een koorstuk en een unisono melodie uitmondt in een polyfonische constructie. Zij passen dit op The Chamber Music Effect toe op de stijl die in de klassieke muziek als kamermuziek wordt omschreven. Kamermuziek staat voor vrijheid; er wordt gespeeld zonder dirigent en de communicatie tussen de musici onderling wordt meestal naar eigen inzicht ingevuld. Dat zijn belangrijke elementen die ook in de jazz zijn te vinden en die door VEIN in alle opzichten worden uitgebuit.
Dat impliceert dat deze cd een mengeling is van (klassieke) kamermuziek en jazz. VEIN speelde eerder al in een grotere bezetting samen met de saxofonisten Dave Liebman en Greg Osby, dus als je over jazz spreekt, weet dit trio absoluut waar je het over hebt. The Chamber Music Effect raakt derhalve wat het trio pretendeert; een organische samenhang teweeg brengen tussen twee naar het lijkt uiteenlopende muziekstijlen. Líjkt, want het is verbazingwekkend hoe VEIN deze verschillende muzieksoorten aaneen knoopt.
Om dat te ontdekken moet je evenwel op zoek naar voornoemde ‘onderliggende structuren’. Misschien komt dat omdat je als jazzliefhebber een duidelijke lijn wilt zien lopen naar kamermuziek die nogal eens wordt ingevuld door sierlijke strijkkwartetten of –trio’s. Die ontbreekt hier. Maar ook de kenner van kamermuziek wordt niet meteen op zijn wenken bediend. Op het eerste gehoor zal hij worden afgeschrikt door de wijze waarop zijn favoriete muziek wordt gepresenteerd. Dat gebeurt niet bepaald zachtzinnig; de fluwelen handschoentjes zijn wat de behandeling van de instrumenten betreft, gewoon thuisgelaten. Ervoor in de plaats is het concept gekomen dat voor de vertolking is uitgedacht: bezonkenheid van (klassieke) kamermuziek naast het intuïtieve van jazzimprovisaties. Daarmee is een dragende brug geslagen tussen deze twee fenomenen.
RINUS VAN DER HEIJDEN
VEIN treedt op 18 november 2016 op in Paradox Tilburg en op 10 juni 2017 op het Schelde Jazz Festival in Terneuzen.
VEIN – The Chamber Music Effect
UNIT/Harmonia Mundi
Michael Arbenz – piano
Thomas Lähns – contrabas
Florian Arbenz – slagwerk
