Joost Lijbaart voor ‘zijn’ manschappen: Mark Schilders, Sean Fasciani, Bram Stadhouders en Wolfert Brederode.

Meteen nadat de gastheer van Paradox het concert van Batik had aangekondigd, betrad slagwerker Joost Lijbaart het podium. Hij had iets mee te delen, zei hij. Een brace rond zijn rechterarm deed al vermoeden wat de boodschap zou worden. Juist ja, hij kon vanwege een scheurtje in een bot van de onderarm niet spelen. Mark Schilders ging hem vervangen.

Joost Lijbaart was een week eerder gevallen, toen hij bij het uitladen van zijn auto met twee voeten bleef hangen in het hengsel van een tas. Naar het ziekenhuis, in het gips en de komende weken rust, zo luidde de boodschap. Joost Lijbaart, die Batik “min of meer als mijn eigen band” beschouwt, vertelde twee anekdotes; situaties waarom de leider van een band niet kon spelen. Een ervan was die van Misha Mengelberg, die in de Singel in Antwerpen moest spelen, en vergeten was te komen. Hoe het ook zij, Joost Lijbaart verontschuldigde zich voor de ontstane situatie, waarna het concert – met Joost als toehoorder in de zaal – een aanvang nam.

Mark Schilders

NIEUWE BANDLEDEN

De viermansformatie Batik telt twee nieuwe bandleden. Gitarist Ed Verhoeff en basgitarist Mark Haanstra zijn vervangen door respectievelijk Bram Stadhouders en Sean Fasciani. Zij hebben pas twee keer met de groep meegespeeld. Dit gevoegd bij het feit dat Joost Lijbaart door een blessure buitenspel stond, waardoor alleen lid van het eerste uur Wolfert Brederode Batik nog in de juiste voor kan houden, lijkt het JazzNu niet gerechtvaardigd om over dit concert een bespreking te schrijven. Zie dit artikel derhalve uitsluitend als een impressie van een ondanks de omstandigheden, mooi optreden.

Batik-nieuwe-stijl speelde vooral werk van de cd Headland uit 2014. Het concert begon met Empty Room, dat vanuit stilte en een dromerig op gang komen naar een hoofdrol van pianist Brederode toe groeide. Het leidde van kleine dingen die voorbijgaan tot het weidse, hoog-energitische muziek omarmende gebaar, dat een kwartet bij tijd en wijle aan zichzelf verplicht is. Dharma volgde, waarna Headlands werd ingezet. Een moeilijke opdracht die van de maatsoort 11/8 naar 5/8 ging en daarna weer terug naar 11/8. De eerste set werd afgesloten met Glow, waar de inbreng van slagwerker Mark Schilders even verwondering opriep. Natuurlijk is er verschil tussen hard en hard, maar hard bij de invaller was zo knoerend hard dat je je afvroeg of dat volume de muziek moest dienen of er slechts was om hard zo hard mogelijk neer te zetten.

Wolfert Brederode

Pas in de tweede set kwam Batik en dus ook zijn muziek enigszins los. In Menado was sprake van een zekere elasticiteit, die het concert tot dan ontbeerde. De repeterende reeksen van Bram Stadhouders’ gitaar zorgden voor een dynamiek waar de piano spaarzaam en bedachtzaam onderdoor kon spelen en waarin verderop ook de basgitaar een bijdrage kon leveren. Een vergelijkbare siutatie deed zich voor in Neon, een bijna atmosferische pentekening en weer een proeve van gelijkenis tussen gitaar en piano.

Sean Fasciani

De grote vraag bij dit alles is hoe de band had geklonken wanneer Joost Lijbaart achter het drumstel had gezeten. Dat betekent geen kritiek op invaller Mark Schilders, geenszins zelfs. Maar door het gemis van een bandleider die ook nog eens mede-inspirator is van het betreffende ensemble, krijg je andere kaders. Die op hun beurt dan weer ‘vervormen’ door de relatieve onervarenheid van twee nieuwe bandleden. Waar dit op uitdraaide was de spil waar het concert nu grotendeeld op draaide: de manifeste aanwezigheid van Wolfert Brederode.

FAN-TAS-TISCH

Brederode is een fan-tas-ti-sche pianist die vanuit het diepst van zijn wezen elke noot een interpretabele betekenis meegeeft. Hoezeer hij die kunst verstaat bleek in de eerste set toen de muziek rekbaarheid nog ontbeerde en zij vrijwel geheel op de pianist leunde. En ook in het tweede deel toen er meer flexibiliteit was en Wolfert Brederode als vanzelf nieuwe klankstructuren aanreikte die zichtbaar en hoorbaar inspirerend werkten op de andere musici.

Bram Stadhouders

Nieuwkomers Stadhouders en Fasciani ondergingen een soort vuurdoop. De gitarist stond als versteend op het podium, verstijfd door de concentratie die hij zichzelf moest opleggen. Zijn spel en dat van basgitarist Sean Fasciani was vooral ondersteunend in plaats van confronterend, waardoor spanning vaak uitbleef. De basgitaar was slechts functioneel in snellere passages, waardoor de indruk van cerebraliteit werd versterkt. Het was een opluchting voor beiden toen de slotcompositie Swallow werd ingezet, een vrij nieuw werk op het repertoire van Batik. Hier verviel de over-concentratie, kwamen de geesten echt los en werd getoond hoe onderhuids de potentie van dit kwartet bruist om op korte termijn door de oppervlakte te breken.

RINUS VAN DER HEIJDEN
beeld GEMMA VAN DER HEYDEN

Batik
Paradox Tilburg, 14 april 2017

Wolfert Brederode – piano
Bram Stadhouders – gitaar
Sean Fasciani – basgitaar
Mark Schilders – slagwerk

www.batik.com

 

Previous

PlusEtage Baarle-Nassau gaat al 45 jaar eigen gang

Next

Jean-Paul Estiévenart klinkt even logisch als hij speelt

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Lees ook