Haarlem Jazz & More is de doorstartnaam van het Haarlem Jazz Festival, dat in 2012 wegens begrotingsproblemen ter ziele ging. Het gratis festival is anno 2016 vooral “& More”. Toch is het de organisatie, onder leiding van clubeigenaar Martijn Bevelander, gelukt een bescheiden ruimte te reserveren voor jazz. Twee avonden achtereen was debat- en cultuurpodium de Pletterij het podium voor geïmproviseerde jazzmuziek. Een klein, maar populair en broeierig podium.
Terwijl artiesten als Caro Emerald, Sandra van Nieuwland, Shirma Rouse en Van Dik Hout zich kunnen uitleven op openluchtpodia op of in de nabijheid van de Grote Markt, moeten de jazzmusici hun ding binnen doen. Maar dat blijkt wegens het onstuimige weer een prettige bijkomstigheid. Het zijn niet de minsten die zich in de Pletterij in het zweet werken: onder andere Dick de Graaf, Stefan Lievestro, Joost Lijbaart en Wilbert de Joode. Aan de zijkant van het podium staart een liefhebber met een flesje bier dromerig de zaal in.
VEEL KRITIEK
Directeur van de Pletterij, Arno Duivestein: “Ik heb Martijn Bevelander, de organisator, in juni benaderd met het aanbod de Pletterij in te zetten als jazzpodium. Het is weliswaar een podium net buiten het centrum, maar wel een locatie waar al jarenlang aandacht is voor improvisatiemuziek, wereldmuziek en hedendaagse jazz. Haarlem Jazz & More kreeg vorig jaar veel kritiek, omdat er hoegenaamd geen aandacht was voor jazz. Ik denk dat de organisatie daar de conclusie uit heeft getrokken dat een minimumaanbod aan jazz op het festival wel noodzakelijk is. We hebben een beperkt budget, maar iedere muzikant krijgt hetzelfde bedrag betaald. Als je daar open en eerlijk over bent is men gelukkig bereid daar genoegen mee te nemen, ongeacht of men onderdeel uitmaakt van een tentet of van een trio. Ik hoop dat we de aandacht die we nu met Haarlem Jazz hebben gegenereerd, terugzien in de bezoekersaantallen van onze concerten na het festival.”
De muziek is fijn. Een aangename verrassing is het trio Rambags, Stadhouders en Lijbaart, dat het jazzfestival opent. De jonge Tilburgse zangeres Sanne Rambags fluistert en zingt zacht op Noorwegen geïnspireerde klanken en teksten. Gitarist Bram Stadhouders maakt met zijn klankgordijnen een prachtige verbinding met de zang van Rambags en het slag-, klop- en ritselwerk van Lijbaart. Stadhouders verklapt JazzNu na afloop dat hij behoorlijk wat samples en effecten onder zijn gitaarpartijen heeft geplaatst. Ondanks alle geluidseffecten is de uitvoering, dankzij het bezwerende optreden van Sanne Rambags, een authentieke ode aan de stilte. Helaas is het trio slechts een uur speelruimte gegund.
JONGE HONDEN
De Rotterdamse tenorsaxofonist Dick de Graaf heeft contrabassist Stefan Lievenstro en de jonge honden, gitarist Enrico Castelli en drummer Jimmi Hueting meegenomen om een kwetterend optreden te verzorgen. De vogel staat centraal; of het nu een gans, een specht of een kraai is. Het vloeiende saxofoonspel van De Graaf wordt gekopieerd, tegengesproken en uitgedaagd door het puntige gitaarspel van Castelli. De onstuimige Hueting en de geroutineerde Lievenstro stoken het ritmische vuur nog extra op. De composities zijn stuk voor stuk origineel en geven het viertal volledig de ruimte om te soleren.
De tweede dag is het nog drukker dan de eerste. De deuren worden om veiligheidsredenen voor nieuwe bezoekers gesloten. Het derde concert bestaat uit een optreden door het in 1990 opgerichte Trio Ab Baars, bestaande uit Baars (tenorsax, klarinet, shakuchai), drummer Martin van Duinhoven en Wilbert de Joode op de contrabas. Duivestein kondigt het trio aan als “het Boy Edgarprijstrio”. Behalve de kersverse winnaar De Joode hebben ook de drummer (1984) en de tenorsaxofonist (1989) de prijs in ontvangst mogen nemen.
Baars en zijn mannen werpen zich met het aan Von Freeman opgedragen openingsnummer meteen in een georganiseerde chaos. De Joode beweegt als een bezetene over de snaren en Van Duinhoven slaat er dito op los. Het verdere programma wordt grotendeels in beslag genomen door Bensteins The West Side Story, in een versie van Oscar Peterson. Tijdens het laatste nummer blaast ook trombonist Joost Buis een deuntje mee.
ALL ELLINGTON
Als laatste van de vier optredens van het jazzprogramma staat de tienmansformatie All Ellington onder leiding van kornettist Eric Boeren geprogrammeerd. De Joode en Buis geven wederom acte de présence. Het wordt een spetterend optreden met een vrolijke noot, niet in het minst door de zangpartijen en enthousiasmerende uitroepen van de Amerikaanse trompettist Jimmy Sernesky. De getalenteerde Benjamins van de band, de altsaxofonist Finn Peters (die tevens de dwarsfluit ter hand neemt) en tenorsaxofonist Gideon Tazelaar bewijzen op een indrukwekkende wijze uitstekend thuis te zijn in het repertoire van Ellington.
HUISKAMEROPTREDEN
Al deze taferelen maken het concert tot een prachtig huiskameroptreden, waarbij de nodige humor niet ontbreekt. Het enthousiaste publiek weet er zelfs nog een toegift uit te persen. En dat allemaal gratis! Jazz en geïmproviseerde muziek is in Haarlem anno 2016 nog steeds populair. En dat is een fijn gegeven voor Haarlem Jazz & More en debat- en cultuurpodium De Pletterij in het bijzonder.
ROBIN ARENDS
beeld HARRY VAN KESTEREN
