Franz von Chossy.
Franz von Chossy

Gitarist Michiel Stekelenburg presenteerde deze avond zijn tweede cd onder eigen naam in Paradox. Dat ging gepaard met een mooi concert, met een kleine wijziging in de kwintetbezetting: pianist Jeroen van Vliet is vervangen door Franz von Chossy.  

Je kunt je er met een jantje-van-leiden van afmaken door te zeggen: bij die Michiel Stekelenburg hoor je vooral zijn achtergrond als rockgitarist doorklinken. Of: nounou, een beetje meer eigen stijl had ook wel gemogen. Beide beweringen zijn onzin: het gaat om de Michiel Stekelenburg van nú, die gewoon een goede jazzgitarist is. En die binnen de beperktheden van het genre deze avond liet horen zeker een eigen geluid te hebben ontwikkeld. Ook al is dat piepklein.

Michiel Stekelenburg.
Michiel Stekelenburg

Om bij dit laatste te blijven: probeer in een wereld waarin de gitaar vanaf pakweg de jaren vijftig van de vorige eeuw in vrijwel alle muziekstijlen een manifest stempel heeft nagelaten, maar eens een onderscheidend geluid te ontwikkelen. Dan mag je al blij zijn als jouw gitaarklank onderdeel is van jouw persoonlijkheid en al is hij piepklein, wel van jezelf is. Michiel Stekelenburg is bovendien een talentvolle componist, die dit op zijn nieuwe cd Layers in elf eigen stukken laat horen. Allemaal redenen derhalve om zijn presentatieconcert in Paradox als verrassend te omschrijven.

MELODISCHE KANT

Het Michiel Stekelenburg Quintet speelde vrijwel het gehele album Layers, plus nog wat composities van het vorige Hypnos. Wat direct opviel is de melodische kant van de gitarist/componist. Uitgedrukt in onder meer Morning Song, druipend van melodie en harmonie en daartussen geklemd een vrije solo van de tenorsaxofoon. Maar ook het stevig evenwicht in de balans tussen eigen ego en aandeel van de vier begeleiders was opmerkelijk. Hoewel vooral een instrument als de gitaar daartoe uitnodigt, is Stekelenburg zeker geen egotripper of machismo die met mannetjesgedrag zekere tekortkomingen wil maskeren. Het komt er allemaal naturel en integer uit, met dankbare gebruikmaking van al het goede dat tenor- en sopraansaxofoon, piano, contrabas en slagwerk hebben te bieden. Nederland-Jazzland gaat aan zo’n werkwijze en instelling nog veel genoegen beleven.

Dat de werkzaamheden binnen het kwintet gelijkelijk zijn verdeeld was goed te horen in 024. Michiel Stekelenburg liet de ritmesectie de spanning tot een hoogtepunt oplopen, speelde er dan enkele akkoorden doorheen, liet gas terugnemen om zodoende zelf aan een lange solo te kunnen beginnen. Daarna herhaalde het proces zich: het tempo werd wederom opgevoerd, weer ging alles even in het gareel, waarna de tenorsaxofoon de leiding overnam. Verrassend zo’n aanpak.

Het is uiteraard het volste recht van Michiel Stekelenburg om te laten horen dat hij bepaald een virtuoos is op zijn instrument. Dat bleek in het titelstuk Layers en ook in Blow van de eerste cd, waarin de gitarist zich omvormde tot een ware Speed King. Een van de hoogtepunten van het concert was November, met een vurig duet van gitaar en tenorsaxofoon. Waar ook te horen was welk een bijzondere pianist Franz von Chossy is. Tot dan schiep hij bedachtzaam mee aan de bedding voor het groepsgeluid en dan plotsklaps kruipt hij uit zijn schulp: parelend, impressionistisch met achter hem een stuwende contrabas en slagwerk, van welke tegenstelling de pianist zich weinig aantrok. Het zijn juist deze antitheses die de muziek van Michiel Stekelenburg zo bijzonder maken.

Efraim Trujillo.
Efraim Trujillo

TELRAAM

Het buitengewone zat ook opgesloten in Slowpoke, waar het accent het gehele stuk door op de tweede tel lag. Niettemin nam tenorsaxofonist Efraim Trujillo de gelegenheid te baat voor een van dit telraam afwijkende solo. Ook de rest van de bandleden kreeg de gelegenheid zich te profileren: Guus Bakker in Vinales, geïnspireerd op het gelijknamige stadje in Cuba. Zijn geprononceerde bassolo was de basis voor de gitarist, die er een soepel melodisch patroon overheen legde. En in Blow kreeg slagwerker Pascal Vermeer de kans te laten horen hoe zelfbewust hij in elke denkbare bezetting mede de lakens uitdeelt.

Go With Sco vormde de toegift. Hier hoorde je pas goed hoe het spel van Michiel Stekelenburg is geëvolueerd en hoe hij de gitaarclichés achter zich heeft gelaten. Dankzij die eigen gitaarklank.

RINUS VAN DER HEIJDEN
beeld PAUL JANSSEN

Michiel Stekelenburg Quintet – Presentatieconcert ‘Layers’
Paradox Tilburg, 10 juni ’16

Michiel Stekelenburg – gitaar
Efraim Trujillo – tenor- en sopraansaxofoon
Franz von Chossy – piano
Guus Bakker – contrabas en basgitaar
Pascal Vermeer – slagwerk

www.michielstekelenburg.nl

www.moonrivermusic.com/zennez-records

Previous

Bij Marc Copland kent een goede plaat geen geheim

Next

Het verbond van Antjie Krog en Nederlandse musici

Lees ook