Hebben wij vanavond naar Zapp 5 of het Deurloo Quintet geluisterd? Alsof ze al jaren met elkaar spelen presenteerden mondharmonicaspeelster Hermine Deurloo en het strijkkwartet Zapp4 afgelopen zaterdag hun gezamenlijke album ‘Welling’. Een album dat werd genoemd naar Café Welling, waar ze alle vijf met regelmaat optreden.

Jasper le Clercq, Jeffrey Bruinsma, Oene van Geel en Emile Visser van Zapp4 met Hermine Deurloo.
Jasper le Clercq, Jeffrey Bruinsma, Oene van Geel en Emile Visser van Zapp4 met Hermine Deurloo.

Een strijkkwartet associëren we al snel met klassieke muziek. Niet verwonderlijk. De bezetting van twee violen, een altviool en cello is er een die zich goed leent voor de klassieke kamermuziek. Zapp4 weet zich echter al jaren te onderscheiden door zijn allesbehalve conservatieve aanpak. Zo maakte het bijvoorbeeld al eerder albums geïnspireerd op de muziek van Radiohead. Wat niet alleen in dit geval, maar ook met andere projecten, voor verrassend avontuurlijke muziek zorgt die zowel tot hedendaags gecomponeerde – als jazzmuziek kan worden gerekend.

Dat Hermine Deurloo al een tijd fan was van de club blijkt uit haar verhaal en enthousiasme waarmee ze de groep uitnodigde om eens samen te repeteren. Na het beluisteren en zien van dit concert – het spelplezier spat er werkelijk vanaf – wordt duidelijk dat die repetities een uitkomst hadden, waarvan ook de musici begrepen dat het vastgelegd moest worden.

Blij dat Deurloo het initiatief heeft genomen, want wat een composities! En wat een improvisaties en solo’s. Wat een spannend geluid dit vijftal produceert! Daarnaast is het hartverwarmend te zien hoe deze musici elkaar de ruimte geven te soleren door elkaar op handen te dragen. De combinatie van een strijkkwartet met mondharmonica is voor het gehoor direct één geheel.

ONCONVENTIONEEL

Dat zit ‘m misschien ook in het feit dat een ritmesectie ontbreekt, terwijl voor jazzmuziek deze nogal eens bijdraagt aan de swing ervan. Zapp4 vangt dat op door een onconventionele manier van instrumentgebruik. Door bijvoorbeeld te tokkelen op de violen, de cello te bespelen als een contrabas, te klappen, in de microfoon te blazen of met de strijkstok een beat te produceren door kort op de snaren te tikken.

Goed voorbeeld daarvan is de compositie Ericerias van altviolist Oene van Geel. Waar eerst door het strijken om de beat heen wordt gedraaid om deze vervolgens kracht bij te zetten door hem daadwerkelijk te spelen en te klappen. We horen flamencomuziek verweven in een geluid dat ook doet denken aan minimal music, jazz en het eerder genoemde Radiohead. De solo van Deurloo in deze compositie is weergaloos. Vrij en puur. Rauw ook, wat zorgt voor van die prettige rafelrandjes aan het klassiekere geluid van deze bezetting. Een prachtig tegengewicht vormt de zware solo van cellist Emile Visser waarin hij een donker geluid produceert.

Het Gouden Wagentje dat violist Jeffrey Bruinsma componeerde levert gejoel op vanwege de vernuftigheid waarmee het geschreven is en de veelheid aan stijlen die we erin terug horen. Zoals een goede beat die afgewisseld wordt met minimalachtige schema’s, ritmisch getokkel, melodische riedels en ‘catchy tunes’. Absoluut goud. Een hele wagen vol.

Het zachte, bijna iele geluid, van het stuk Musique au Fond dat pianist Rembrandt Frerichs arrangeerde, vormt een mooi contrast met de rest van het repertoire. Opgevolgd door Walking In The Desert, een compositie van eerste violist Jasper le Clercq, wat juist weer begint met spookachtige geluiden en een hoop pling-ploing. Dit is absoluut het spannendste stuk van de avond. Het stuk is sterk hedendaags met veel ruimte voor improvisatie. Het lijkt alsof we terug zijn op het schoolplein, want de jongens glunderen alsof ze kattenkwaad uithalen.

VINGER LEGGEN

Er valt nog zoveel meer over deze muziek te zeggen. Echter, een vinger leggen op waar we nu precies naar luisterden is lastiger. Het is muziek die zich niet in een hokje laat duwen, heel eigen is en puur in haar vorm. Een knallend debuut dus – een debuut, omdat we hopen dat deze samenwerking nog een staartje krijgt.

De composities op Welling zijn een mix van nieuwe stukken met een enkele jazzstandard. Deze zijn geschreven door zowel Deurloo, Le Clercq, Van Geel en Bruinsma als buitenstaander Rembrandt Frerichs. Hierdoor staat elke compositie op zich en vertelt een nieuw verhaal – het houdt het album fris zonder de rode draad van raadselachtigheid en spanning te verliezen.

MAUD MENTINK
beeld JULES CARATI

Hermine Deurloo & Zapp 4
cd-presentatie Welling
Bimhuis Amsterdam, zaterdag 27 juni

Chromatische mondharmonica: Hermine Deurloo
Zapp4
Jasper le Clercq 1e viool
Jeffrey Bruinsma 2e viool
Oene van Geel altviool
Emile Visser cello

Previous

Spotify playlist Franz von Chossy

Next

Tony Overwater bouwt huis; schilderijen zelf ophangen

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Lees ook