Albert van Veenendaal is de grootmeester van de geprepareerde piano.

Vanbinsbergen Playstation opende deze avond het nieuwe seizoen van Paradox. Een betere start had het Tilburgse muziekpodium zich niet kunnen wensen. Met nog twee, drie van deze concerten zou het seizoen van Paradox al niet meer kapot kunnen. Met dank derhalve aan acht ongeëvenaard goede muzikanten.

Bij Vanbinsbergen Playstation hoef je niet te weten wat blue notes zijn, wat timing of laid-back betekent; je wordt vanzelf meegenomen door de zuigende ondergrond van zijn muziek. Daarbij komt dat frontvrouw en gitariste Corrie van Binsbergen een soort hogepriesteres is als het gaat om componeren: haar grilligheid kent geen grenzen, haar creativiteit evenmin. Tel daarbij op de kunst om deze gaven om een goede componist te zijn, adequaat door te geven aan musici die ze kúnnen uitvoeren en je schept situaties voor ongekende concertbelevingen.

Corrie van Binsbergen: bandleider, gitarist en componist.

STIJGENDE LIJN

Corrie van Binsbergen heeft in de loop van haar carrière prachtige ensembles het levenslicht doen zien. En bij elke geboorte mocht je een stijgende lijn meemaken. Bij Vanbinsbergen Playstation is het niet anders, waarbij je er niet aan ontkomt superlatieven in stelling te brengen als je het concept wilt omschrijven. Een poging daartoe ondernemen we dan ook niet. Het is zoals het is: Vanbinsbergen Playstation is een superformatie, drijvend op magnifiek componeerwerk, sublieme uitvoeringspraktijken en ultiem luistergenot. In een alsmaar individualistischer wordende wereld zoekt een mens verstrooiing en die vind je in de titel van de laatste cd van Vansbinsbergen Playstation: Tales Without Words. Niet redeneren maar beleven, dát is de muziek van dit Playstation.

Miguel Boelens en Dion Nijland.

Vanbinsbergen Playstation speelde deze avond voornamelijk werk van voornoemde cd. Meestal in de vorm van suites, waarin de groep zijn rijke verscheidenheid breed liet opbloeien. Corrie van Binsbergens ervaringen met haar luisterconcerten met schrijvers als Toon Tellegen en Remco Campert, waren daar veelal de basis van. Al bij de eerste inzetten van het concert doken momenten van huiver op: een gitaar die inzet, waarbij contrabas en slagwerk inschuiven om ruimte te bieden voor de andere musici, die zich daar dan weer onder plooien. Of een andere passage, als de trombone van Joost Buis begint aan een introverte solo en slagwerker Yonga Sun daar nerveus achter heen gaat zitten met kleine geluiden.

Joost Buis speelde naast trombone ook lap steel.

Subtiliteit derhalve, maar even later vraag je je in gemoede af of er ooit mooier en effectiever gebruik is gemaakt van atonaliteit, dan in dit ensemble. Een nieuw ontroerend moment beleefde het talrijk opgekomen publiek toen tijdens een mooie, slepende hoornsolo van Morris Kliphuis de gitaar van Corrie van Binsbergen daar rockend op inhaakte: reelin’ and rockin’ dus.

Mete Erker

CRYPTISCH

De soli van de bandleden van Vanbinsbergen Playstation fantastisch noemen is zowat een cryptische omschrijving. Soms klinkt het octet als een machtig orkest en dan weer kun je pootje baden in de rijkdom die Duke Ellington heeft nagelaten. Om daarna – om in stijl te blijven – voort te roeien langs de korte stukken die de suites afwisselden. Goofy bijvoorbeeld, kort en krachtig. Of Mopje 1, met een vette knipoog naar de onvoorspelbaarheid van de Instant Composers Pool, maar hier toch echt gedoopt met het wijwater van dit Playstation.

Albert van Veenendaal en Morris Kliphuis luisteren geboeid naar een weergaloze solo van Yonga Sun.

Grote indruk – als je daar nog van kunt spreken, maar goed: superlatieven zijn ditmaal toegestaan – was de interpretatie van een stuk met als basis een atlas, een vertelsel van Toon Tellegen. Morris Kliphuis op cornet reïncarneerde de erfenis van trompettist Lester Bowie, waarna de muziek plotsklaps vergleed in onbedaarlijke swing. Met een oriëntaalse tic, ook dat nog. Hoe innig kan de inbedding zijn van een gestreken contrabas met vier blazers? En Albert van Veenendaal, de onbesproken grootmeester van de geprepareerde piano, die er alle ‘ins en outs’ van kent en ze fabuleus in de totaalklank onder brengt. En Joost Buis, die op zijn lapsteel het klankidioom verder verrijkt?

Yoga Sun: fabelachtig

En Dion Nijland, die op gestreken bas wedijvert met hetgeen hij plukkend laat horen? En Miguel Boelens, die met zowel sopraan- als altsaxofoon de suggestie van een big band verstevigt? En tenorsaxofonist en basklarinettist Mete Erker, de rechterhand van Corrie van Binsbergen en onbetwiste leider van de ‘blazerssectie’? En hoornist Morris Kliphuis, jong, onvervaard en niet van zijn stuk te brengen.

Dion Nijland, met gereflecteerd op de klep van de vleugel Mete Erker en Miguel Boelens.

FABELACHTIG

En dan nog Yonga Sun. Wat een fabelachtige slagwerker is dat toch. Zoals hij een fantastische gitaarsolo die het dak bijna uit zijn spanten lichtte, oerhard weerwoord gaf: het tekende ten overvloede de kracht van Vanbinsbergen Playstation en haar populatie. Dat deed ook de toegift: A Flower Is A Lovesome Thing van Billy Strayhorn. We hadden het eerder over Duke Ellington, hier trad hij nog eens in de schijnwerpers. Even majestueus als met zijn eigen orkest, maar hier weergegeven door slechts zeven musici. Want Corrie van Binsbergen had bescheiden plaatsgenomen in de zaal…

RINUS VAN DER HEIJDEN
Foto’s GEMMA VAN DER HEYDEN

Vanbinsbergen Playstation
Paradox Tilburg, 8 september 2017

Corrie van Binsbergen – gitaar
Mete Erker – tenorsaxofoon en basklarinet
Miguel Boelens – sopraan- en altsaxofoon
Morris Kliphuis – hoorn en cornet
Joost Buis – trombone en lapsteel
Albert van Veenendaal – piano/geprepareerde piano
Dion Nijland – contrabas
Yonga Sun – slagwerk

www.corrievanbinsbergen.com

 

Previous

Romanticus Leo Cuypers met vuisten vol op de piano

Next

Vuma Levins muziek is strijd voor beter Zuid-Afrika

1 comment

  1. Rinus, werkelijk, mooier dan dit kan niemand het concert vertalen. Geweldig gedaan. Het was dan ook een zeer bijzonder concert om stil van te worden. Dank voor deze prachtige recensie.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Lees ook