Yellowjackets is in het land en dat velen daarvan op de hoogte zijn, bleek deze avond in Paradox dat tot de laatste plaats was uitverkocht. Het kwartet, inmiddels al achtendertig jaar oud, verblijdde de fans met een heus jazzoptreden. Zou het merendeel van de bezoekers dáár op hebben zitten wachten?
Yellowjackets heeft een roerige geschiedenis achter de rug. Bij de start in 1977, toen nog onder de naam Robben Ford Group, sloot de groep aan bij de toen immens populaire jazzrock. Of rockjazz zoals sommigen zeiden. De muziek van Yellowjackets was in de begintijd een mengeling van jazz, blues en een soort vooruitstrevende rockmuziek, waarmee de groep zich enigszins onderscheidde van giganten als Head Hunters van Herbie Hancock, Return To Forever van Chick Corea, Weather Report van Wayne Shorter en Joe Zawinul en uiteraard van de koning van de jazzrock – en jazzfunk – Miles Davis.
JIMMY HASLIP
In de loop van vele jaren sloten beroemde musici bij Yellowjackets aan: Terri Lyne Carrington, Jimmy Haslip, Peter Erskine en Ricky Lawson zijn er enkele van. Eén maakt nu nog deel uit van de eerste bezetting: toetsenist Russell Fernante. Het nieuwste bandlid is de Australische basgitarist Dane Alderson, die eerder dit jaar Felix Pastorius opvolgde nadat die de groep verliet. De andere bandleden, tenorsaxofonist Bob Mintzer voegde zich in 1991 bij de band, Will Kennedy bezette de drumkruk van 1987 tot 1999 en keerde in 2010 weer terug.
Yellowjackets heeft diverse stijlen ontwikkeld in de loop der jaren. Hetgeen vooral is toe te juichen. Op dit moment maakt het kwartet duidelijk jazz-georiënteerde muziek: de gladheden van de jazzrock zijn afgeworpen, bombastische mannetjesmakerij is aan de kant gezet en snoeiharde volumes zijn een streepje of tien teruggedraaid. Wat rest zijn vier mannen die modale jazz produceren.
In feite dus een klassiek jazzkwartet, dat er in zoverre van afwijkt dat er twee solisten aan het front staan. Naast Bob Mintzer de jonge basgitarist Dane Alderson. Hij nam nogal eens de leiding en daarin kon je nog iets van de oude Yellowjackets ontwaren: aalglad en supersnel baswerk, dat vooral de aandacht van de zaal kietelde en oude tijden enigszins liet herleven. Want fans komen in de eerste plaats voor herkenbaarheid, dat is het ankerpunt bij muziekformaties, die het eeuwige leven lijken te hebben.
AMBIVALENT
Yellowjackets anno 2015 roept ambivalente gevoelens op. Enerzijds is er de faam van de toenmalige supergroep, anderzijds de manier waarop het kwartet nu musiceert. Zoals hierboven al gesteld, onderscheidt Yellowjackets zich niet meer van modaal gerichte jazzkwartetten. Het is zeker niet beter dan het gros ervan en dat roept dan de vraag op: wat zijn dat voor processen die nog zoveel fans op de been brengen voor ‘hun’ Yellowjackets. In Paradox kun je ettelijke malen per seizoen aanschuiven voor soortgelijke muziek, maar dan inventiever, minder plichtmatig en opwindender gespeeld.
Daarmee wil niet gezegd zijn dat Yellowjackets slechte muziek maakt. De soli toonden aan dat de groep bestaat uit vakmensen, die staan voor hun muziek. Het publiek reageerde navenant: bij de aankondiging van When The Lady Dances van de laatste cd A Rise In The Road uit 2013 kwam er nauwelijks reactie, maar toen Out Of Town van het studio-album Four Corners uit 1987 werd ingezet, waren gefluit en enthousiaste kreten niet van de lucht. Tijdens deze Europese tournee speelt Yellowjackets overigens vooral werk van de in 2016 te verschijnen nieuwe cd Coherence.
EXPLOSIE
De gulden middenweg waarvoor Yellowjackets lijkt te hebben gekozen, werd in het slotstuk en de toegift even verlaten. Toen leek er een interne explosie plaats te vinden, die de groep op volle snelheid bracht, goochelslimme soli liet horen en de glans van toen weer aan de oppervlakte bracht. Jammer dat die bevlogenheid Yellowjackets deze avond niet eerder had overspoeld.
RINUS VAN DER HEIJDEN
beeld GEMMA VAN DER HEYDEN
