Foto Tom Beetz

De lier kennen we uit de klassieke oudheid. Uit oude schilderijen wordt duidelijk dat deze voorloper van de harp een veelgebruikt muziekinstrument was. In Ierland wordt hij nog steeds in de volksmuziek gebruikt en niet voor niets staat hij afgebeeld op het etiket van Guinness bier.

Er bestaat ook een draailier. Dit is een heel ander instrument en werd eerder in deze rubriek besproken. Maar de meest gebruikte lier is een werktuig dat bestaat uit een windas met een kabel die je door te draaien kunt laten vieren of intrekken. Je zou zeggen dat dit niets met muziek te maken heeft. Sterker nog, iedereen is er van overtuigd dat een lier nooit te zien zal zijn op een jazzpodium.

Totdat kunstenaar en performer Peter Zegveld op het Bimhuis-podium stond. Zegveld is beroemd om de vele installaties die hij maakte en waaruit meestal geluid komt, al of niet begeleid door een maf jazzgroepje. Soms zijn de installaties opzienbarend met een triltafel, spatelwiel of noppenfolievernietiger. Of speelt hij een doorwrochte Zegveld-compositie op zijn befaamde Scherzo Mechanica, een reusachtige muziekmachine die rookt, ploft, kreunt, fluit en dreunt. Bij Zegveld kan het niet gek genoeg en als het moet laat hij een oud stoomschip in ritmische frequenties pikzwarte roet stomen die de muzikale partituur voor het geluid vormt dat vanaf de wal hoorbaar is.

Op het Bimhuis-podium stond Peter Zegveld in een performance met een zelfgemaakte installatie die verdacht veel op een lier leek. Was het een lier of niet? Zegveld houdt zijn installaties streng geheim en weigerde antwoord op deze prangende vraag te geven. Maar dit kon eigenlijk niets ander zijn dan een muzikale lier. We kunnen niet in de hermetisch afgesloten kast kijken, maar we moeten aannemen dat door middel van een draaiknop waaraan een kabel is bevestigd een rookapparaat binnenin het apparaat wordt bediend. Door aan het liermechanisme te draaien en de kabel binnenin het instrument te vieren en in te trekken werden pluimen rook en een angstaanjagend geluid door de jazztempel van Amsterdam gejaagd.

Wie het dus nog niet wist: dankzij Peter Zegveld is de lier zonder twijfel een echt jazzinstrument geworden.

Previous

Jazz ten tijde van corona: Ben van den Dungen

Next

Sanne Rambags peurt nieuwe energie uit coronacrisis

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Lees ook