Een cd van Joris Teepe die een eerbetoon is aan de in 2009 overleden jazzdrummer Rashied Ali is veel meer geworden dan alleen een muziekdrager. ‘In The Spirit of Rashied Ali’ kreeg de vorm van een boek, waarin een cd zit opgesloten. In oude muziek kennen we deze werkwijze – uitgebreide cd-boekjes van vaak honderd pagina’s of meer – die een cd of cd’s begeleidt. In de jazz komt het zelden voor. Daardoor is deze ‘dubbelganger’ een absolute ‘must have it’.

Initiatiefnemer en schrijver van het zesenzestig pagina’s tellende boek is John Weijers, eigenaar van het nieuwe platenlabel Jazz Tribes, Zennez Records en Moon River Music, marketeer en ex-journalist. Hij ontmoette de al 26 jaar in Amerika wonende contrabassist Joris Teepe in juni 2016 in Rotterdam, het klikte tussen de twee, ze bleven contact houden en daardoor kon het gebeuren dat Joris Teepe aan John Weijers de vraag voorlegde of een plaat die hij wilde opnemen als een ode aan Rashied Ali, bij hem kon worden uitgebracht. John Weijers opperde het idee geen cd met een hoestekstje uit te brengen, maar een boek met een cd.

In november 2017 trokken John Weijers en Joris Teepe – die nogal eens overwipt naar Nederland – naar New York voor een aantal interviews, Teepe stelde een band samen die twee dagen in het Prins Claus Conservatorium in Groningen verbleef voor de cd-opname en daarmee werd In The Spirit of Rashied Ali werkelijkheid.

Het resultaat is fantastisch. De glorie van de free-jazzlegende Rashied Ali wordt vanuit allerlei hoeken glans gegeven. Zijn weduwe Patricia Ali komt uitgebreid aan het woord, evenals de bandleden Greg Murphy, Jumaane Smith en Sonny Fortune. Zijn broer Muhammad Ali sluit het boekwerk met een aandoenlijke ode af.

Rashied Ali is het bekendst geworden door de duoplaat Interstellar Space met John Coltrane. Het Impulsalbum werd een half jaar voor Trane’s dood opgenomen. De plaat wordt gekenmerkt door een ongekende energie en heeft zich daarmee een legendarische status verworden binnen de wereld van de free jazz. Uiteraard komt het album in John Weijers’ boek uitgebreid ter sprake, maar de kracht van Ali reikt uiteraard veel verder. Hij was niet alleen een specialist op het gebied van de vrije jazz, ook bebop beheerste hij als geen ander.

Het boek bij In The Spirit of Rashied Ali bevat een bom aan informatie. Tijdens het interview met Patricia Ali wordt bijvoorbeeld duidelijk dat er nog een enorme schat aan muzikaal materiaal voorhanden is. Ali, die van 1973 tot 1979 eigenaar was van de jazzclub Ali’s Alley, nam alles op wat daar werd gespeeld. Bovendien beschikte hij over een eigen opnamestudio, die uiteraard ook een begerenswaardig muziekarchief opleverde.

Uiteraard komt de samenwerking van Joris Teepe – ook pijler bij de totstandkoming van boek en cd – met Rashied Ali volop aan de orde. De Nederlander ontmoette de slagwerker in 2000 en speelde tot aan zijn dood, negen jaar later, in diens ensembles. Teepe beschouwt Ali als een vaderfiguur en meent dat zij samen een unieke ritmetandem vormden. Rashied Ali was zo belangrijk voor Joris Teepe’s muzikale vorming, dat hij zelf spreekt van de periode vóór en na Ali. De contrabassist heeft van Ali vooral de kracht voor expressie verworven.

Joris Teepe doet ferme uitspraken. Zonder de Europese jazzscene tekort te willen doen, heeft hij een uitgesproken voorkeur voor de Amerikaanse jazztraditie, vandaar zijn verhuizing naar Amerika. In de Europese traditie kon hij zijn draai niet vinden. In Amerika vond hij de verbinding met de muziek die hij tot zijn levenswerk wilde maken.

De drie kwartier durende cd die bij het boek hoort, is weliswaar een eerbetoon aan Rashied Ali, maar niet in de vorm van een kopie van zijn muziek. Het sextet speelde – op Joris Teepe na – nooit met Ali. Deze wilde zijn eigen visie op de muziek van Ali vastleggen, hetgeen wordt uitgedrukt in de keuze van de composities. Hoogtepunt én zwaartepunt is de vijfdelige Rashied Ali Suite – met de stukken As Salaam Alaikum, Akeela, Ballad, Cuttin’ Corners en Adrees die Joris Teepe arrangeerde – en verder is werk opgenomen van Don Cherry, Ornette Coleman, Thelonious Monk en Frank Lowe.

Fraai is de instrumentatie op In The Spirit of Rashied Ali: alt- en tenorsaxofoon, gitaar, contrabas en slagwerk. Wie denkt bij de laatste Rashied Ali te horen doorklinken komt bedrogen uit: drummer John Betsch gaat zijn eigen gang en vormt samen met Joris Teepe een duo waarin zeker de geest van Ali doorklinkt, maar veel meer de muziek die zij creëerden ná de dood van de slagwerker.

En dan de inzet van een gitaar. Rashied Ali speelde vaak met én werk van James ‘Blood’ Ulmer, die de vrijheid in muziek even hardnekkig predikte als Ali. In het sextet waar we het hier over hebben vervult de gitaar van Freddie Bryant evenzeer een component van de orkestklank als de roep om vrijheid van Rashied Ali.

John Weijers heeft een groot risico genomen met de samenstelling en het uitbrengen van In The Spirit of Rashied Ali. Niet alleen artistiek vlak, ook in financieel opzicht. Hij maalt daar echter niet om: boek en plaat zijn ontstaan uit pure liefde. Als jazzfanaat met het hart op de juiste keuze, kondigt hij nu al aan dat dit project een vervolg krijgt. In welke vorm zullen we zien, maar bij het beluisteren van de ode aan Rashied Ali kan het niet anders dan dat dit ook weer een bruggenhoofd gaat opleveren in de Nederlandse muziekcultuur.

RINUS VAN DER HEIJDEN

Joris Teepe – In The Spirit of Rashied Ali
Jazz Tribes

Freddie Bryant – gitaar
Michael Moore – altsaxofoon
Wayne Escoffery – tenorsaxofoon
Johannes Enders – tenorsaxofoon
Joris Teepe – contrabas
John Betsch – slagwerk

www.jazztribes.net

Previous

Chris Prosser meester in stemmingen instrumenten

Next

House of Waters overbrugt alle cultuurverschillen

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Lees ook