Vijftien kilo’s. Honderdentwee snaren. Minimaal zeven keer per optreden bijstemmen. Dat is de hammered dulcimer, het bijzondere instrument dat deze avond in het Bimhuis bij het concert van House of Waters de show stal. Een instrument (verwant aan de citer) vol geschiedenis, met vermeende oorsprong in het Midden-Oosten rond 900 na Christus.
De hammered dulcimer werd zeer vloeiend en kundig bespeeld door Max ZT, met zijn in Brooklyn New York gevestigde internationale trio House of Waters. In de lijn van Bela Fleck met de banjo of Jonathan Scales met de steelpans, brengt House of Waters een instrument van andere muziekafkomst en tradities naar de wereld van jazz en geïmproviseerde muziek. En dat doet het met glans.
AANVULLEN
Het instrumentarium was niet alleen bijzonder door de dulcimer, maar ook doordat elk instrument (basgitaar, drums en dulcimer) stopte waar het andere startte, elkaars register aanvullend. Bovendien werden ze zowel volledig ritmisch als melodisch ingezet.
Max ZT speelde met precisie en gevoel en wist op een perfecte manier af te wisselen tussen adembenemende snelheid en rustige, emotionele melodieën. Het spel van Moto Fukushima legde soms zeer krachtig de solide ritmische basis neer, maar verdwaalde ook wel eens met veel finesse in innemende frases, die niet onder deden voor de betere jazzgitaarsolo’s. Hij trakteerde de goed gevulde zaal op een indrukwekkende solo, gebruikmakend van alle effectenpedalen die hij met zijn voeten – in gestreepte sokken – bediende. Drummer Ignacio Rivas Bixio leek met onnauwkeurig spel af en toe minder in zijn doen, waardoor hij in het algemeen iets minder onderdeel was van het geheel. Hij kende echter bij vlagen hele goede momenten, onderstreept door krachtige Latijnse invloeden.
INTERACTIE PUBLIEK
Max ZT gaf duidelijk aan hoe belangrijk de interactie met het publiek is tijdens een optreden. “Jullie zijn dus medeverantwoordelijk voor wat er vanavond qua muziek gaat gebeuren”, waarschuwde hij, breed glimlachend. En daar leent de zaal van het Bimhuis zich, door de nabijheid van het publiek dichtbij het podium, uitstekend voor. “House of Waters staat er voor de structuur (huis) en de vloeibaarheid (water)”, lichtte Max ZT toe. “De band zet een solide basis neer, maar laat alle mogelijkheden open en laat zich leiden door het moment, de sfeer en waar de muziek ons brengt.” Voor deze recensente werd de verbeelding van water en zelfs heel duidelijk het idee van watervallen en een vloeiende rivier de hele avond versterkt door het kristallen geluid van de dulcimer en de stroom van muzieknoten.
Het plezier en enthousiasme van de muzikanten was zichtbaar, zowel op het podium als na het concert, toen ze uitgebreid de tijd namen om het publiek te woord te staan en de vele vragen te beantwoorden. Hieruit bleek ook dat de passie van Max ZT voor zijn instrument grenzeloos is: van jongs af aan leerde hij de hammered dulcimer spelen en vertrok onder andere naar Senegal en India om hem nader te bestuderen.
AANPASSEN
Sinds jaren is Max ZT niet alleen bezig zich het instrument eigen te maken, maar ook het aan te passen aan zijn wensen, zijn behoeftes en zijn visie op de muziek. Hij bouwt zelf dulcimers, sommige veel groter dan deze (“Wel dertig kilo’s zwaar, maar daar kan ik niet mee toeren”), heeft de vorm van zijn hammers aangepast en heeft de notenindeling van het instrument ook veranderd om zijn composities beter tot uiting te brengen.
House of Waters en zijn muziek zijn gegrond in de kracht van verschillen. Het samenbrengen van cultuurverschillen, het integreren van traditionele alsmede moderne muziekgenres, het leren van het verleden en experimenteren met hedendaagse technieken. Dit alles maakt het geluid en de muziek van House of Waters bijzonder en de ervaring van hun concerten uniek.
Tekst en foto’s SOPHIE CONIN
House of Waters
Bimhuis Amsterdam, 23 februari ’19
Max ZT– hammered dulcimer
Moto Fukushima– basgitaar
Ignacio Rivas Bixio– drums
