Gitarist Niels Brouwer en zangeres Monica Akihary stichtten in 1997 Boi Akih, brachten er  acht albums mee uit en zojuist het negende: ‘Storyteller’. We houden niet van competities, zeker niet in het land van de kunsten, maar wellicht is deze ‘Storyteller’ het mooiste van de negen. Zeker omdat de mix van jazz en wereldmuziek soms aan het ongelooflijke grenst.

Wellicht is het ver gezocht, maar de tegenslag die Boi Akih vorig jaar trof toen koraspeler en vriend Zoumana Diarra overleed en daarna niet alleen zijn opvolger, maar ook fluitiste Dodó Kis aan de groep werd toegevoegd, heeft een nieuwe richting aangegeven die Boi Akih in een pijlsnelle lift plaatst. Die het naar een niveau flitst waar evenwichtigheid, durf, nieuwe muzikale inzichten en een intrigerende mix van gecomponeerde en vooral geïmproviseerde muziek oprijst.

Boi Akih kent als kern de Molukse zangeres Monica Akihary en gitarist Niels Brouwer. In het verleden wortelden zij niet alleen in muziek uit de Molukken, Bali, Sunda, klassieke Indiase- en traditionele Afrikaanse muziek, ook jazzmuziek – vooral de in Nederland ontwikkelde – bevond zich aan het front. Bekende namen als Wolter Wierbos, Ernst Reijseger, Tobias Klein, Ernst Glerum, Joost Buis, Onno Govaert, Eric Calmes en Kim Weemhoff maakten deel uit van vele projecten die Boi Akih ondernam.

Voor Storyteller, de allerjongste van Boi Akih werd in de bezetting niet gekozen voor jazzmusici, maar voor de West-Afrikaanse koraspeler Sekou Dioubate en de Hongaarse fluitiste Dodó Kis. Dat levert een totaal ander klankbeeld dan van Boi Akih gewend. Met name door de aanwezigheid van Dioubate, die op een door Niels Brouwer en de vorig jaar juli overleden Zoumana Diarra ontworpen 35-snarige kora, de eclectische muziek van de groep volledig ten dienste staat.

Natuurlijk brengt blokfluitiste Dodó Kis verworvenheden uit haar geboorteland Hongarije mee. Je hoort er Belá Bartók in, met zijn differentiaties in tonaliteit en timbre. Maar evenzeer elementen uit andere Oost-Europese volksmuziek. Dodó Kis is even sterk in haar individuele inbreng als in de ornamenten die zij in de muziek aanbrengt. Dit geldt evenzeer voor Sekou Dioubate, die zijn instrument zeker niet inzet om exotische doelpunten te scoren, maar evenals de andere drie, de muziek over vele cultuurgrenzen tilt.

En dan is er nog Monica Akihary. Zij ontplooit zich als een zangeres die álles kan. Haar omfloerste, ‘zwarte’ stem is ijzersterk als zij in het Haruku, de taal van de Molukken zingt. Maar toont pas een ongekende techniek en zeggingskracht in de gedeelten die zij uitkiest om te improviseren. Zij is een durfal, die zelfbewust langs de randen van vocaliteit scheert die ooit is uitgelegd door stemkunstenaressen als Diamanda Galas en Meredith Monk. Haar improvisaties die van haar stem een aanvullend instrument maken zijn gebaseerd op klanken die slechts op acrobatiek gestoeld kunnen zijn. En haar scats zijn onvoorspelbaar, overlopend van rijpheid en confronterend binnen het concept dat Boi Akih voorstaat. In het stuk Imaginary Journey bouwt zij een indrukwekkend duo op met Niels Brouwer, die op zijn beurt met zijn volstrekt eigen gitaargeluid sfeer en vakmanschap het kwartet tot een hoge macht verheft.

Voor Storyteller heeft Boi Akih gebruik gemaakt van de diensten van de percussionisten Nippy Noya en Vernon Chatlein. Fraaie, gedetailleerde aanvullingen leveren zij in respectievelijk zes en één compositie(s). Die zijn alle van de hand van Niels Brouwer, Monica Akihary tekende voor de teksten. Ook al van topkwaliteit, die nog een extra zetje meekrijgt, doordat ze zijn toegevoegd aan het cd-boekje. Waarmee Boi Akih tot in de kleinste details uitgekiend vakmanschap vertoont, dat de grootste Nederlandse jazz- en improvisatie-ensembles danig naar de kroon steekt.

RINUS VAN DER HEIJDEN

BOI AKIH – STOYTELLER

BROMO

Monica Akihary – zang, baskalimba
Niels Brouwer – akoestische zeven-nylonsnarige gitaar, harpgitaar
Sekou Dioubate – 35-snarige kora
Dodó Kis – sopraan-, alt-, tenor- en paetzold basblokfluit
Vernon Chatlein – percussie en stem
Nippy Noya – percussie

 

www.boiakih.com

Previous

Willem Suilen Trio omarmt groten uit de 20e eeuw

Next

Gretigheid op ‘Cycle’ van Bo van de Graaf en zijn mannen

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Lees ook