Sammy Nestico is overleden. Hij werd 96 jaar en stierf op 17 januari tijdens zijn slaap. Nestico heeft naam gemaakt bij Count Basie als trombonist en componist. In die laatste hoedanigheid heeft hij de wereld van de bigbandmuziek onschatbare diensten bewezen.

Even wat zaken bij elkaar vegen: Barbra Streisand, Patti Austin, Paul Anka, Pat Boone, Phil Collins, Frank Sinatra, MASH, Charlie’s Angels, The Incredible Hulk en The Color Purple. Nog wat ons vertrouwder materiaal erbij doen? Oké: Count Basie, Stan Kenton, Buddy Rich, Woody Herman, Louie Bellson, Gene Krupa en Tommy Dorsey. Klaar!

Sammy Nestico, trombonist, componist, arrangeur en zonder uitzondering goedlachse dienaar van de jazz. Fotograaf onbekend
Sammy Nestico, trombonist, componist, arrangeur en zonder uitzondering goedlachse dienaar van de jazz. Fotograaf onbekend

Wat dat allemaal met elkaar van doen heeft? Span er de naam Sammy Nestico overheen en het antwoord is daar. Het zijn namen en scheppingen die schatplichtig zijn aan een man die tachtig jaar zijn talenten in dienst stelde van anderen, altijd de bescheidenheid zelf bleef, nooit ook maar één keer op een grimmig gezicht kon worden betrapt. En een onvergelijkbare naam heeft opgebouwd als componist en arrangeur van big-bandmuziek. Hij is door Bill Yeager, trombonist en Professor of Music aan de San Diego State University in de VS de Rolls Royce onder de componisten uit die hoek genoemd en daar is geen letter van overdreven.

Sammy Nestico laat ruim zeshonderd arrangementen na voor instrumentalisten en zangers, orkestreerde voor televisie en film, schreef twee boeken over big-bandmuziek en maakte naam als leider van grote orkesten in Denemarken, Engeland en Duitsland. Bovendien richtte hij zich tot het einde van zijn leven ook en vooral op jongeren. Als docent en ontwikkelaar voor nieuwe muziekprogramma’s aan universiteiten en hogescholen. En hij was niet te beroerd om ontelbare jingles te produceren voor grote Amerikaanse bedrijven.

Sammy Nestico was trombonist bij de US Air Force en eveneens bij de US Marine. Fotograaf onbekend
Sammy Nestico was trombonist bij de US Air Force en eveneens bij de US Marine. Fotograaf onbekend

In de periode dat Sammy Nestico zijn talenten als componist en arrangeur voor grote orkesten ontwikkelde, de jaren zestig en zeventig, waren big bands voornamelijk gebaseerd op  gladde arrangementen, volgepropt met swing en redelijk streng afgebakende ruimtes voor soli. Sammy Nestico pakte de zaken anders aan. Luide passages in de partituur moesten ook luid klinken, zachte passages zacht, zo vond hij. Van crescendo, daar hield hij van en van hoopjes contrasten in de muziek. Van dynamiek werd de muziek levendig en daarom mochten – ja, moesten zelfs – bij Nestico vette accenten zo scherp mogelijk worden aangezet. En wat ook zijn handelsmerk werd, was de inzet van een piano in een big band. Op dat instrument bereidde hij zijn composities en arrangementen voor en hoe spaarzaam vaak ook, pianosolo’s kregen nogal eens een eervolle plaats in Nestico’s werk.

Rijk aan nieuwe, melodische vindingen en ingenieuze harmonieën groeide muziek onder zijn handen zowel logisch als trefzeker. Sammy Nestico beheerste contrapunt en syncopen als geen ander, waarmee hij de ingewikkeldste muziekstukken zijn eigen kleurschakeringen meegaf. Melodieën kwamen op in zijn hoofd als hij in de auto zat of onder de douche stond, verklaarde hij eens. “Dan zing ik die melodie en onthoud de intervallen. Achter de piano schrijf ik ze op. Dan ga ik aan de slag met de basis van die melodie, schaaf eraan, leg het resultaat vast en ga er vanaf dan mee werken. Ik blijf net zo lang knutselen tot ik heb wat ik wil.”

Sammy Nestico was een uiterst beminnelijke en goedlachse man. Fotograaf onbekend
Sammy Nestico was een uiterst beminnelijke en goedlachse man. Fotograaf onbekend

Waarschijnlijk zijn Nestico’s stukken die hij schreef voor Count Basie ook zo tot stand gekomen. Hij werkte in en voor het Count Basie Orchestra van 1970 tot 1984. Samen namen ze tien albums op, waarvan er vier een Grammy wonnen. Alle stukken op die platen – de eerste was Basie Straight Ahead – zowel de composities als de arrangementen, waren van zijn hand. Tegelijkertijd verzorgde hij de muziek voor films die uitkwamen bij Paramount, Warner Brothers, 20th Century Fox, Universal, MGM en Columbia. En maakte hij zich dienstbaar voor wat je zou kunnen noemen de lichte muziek. Voor die van Barbra Streisand, Patti Austin, Paul Anka, Pat Boone, Phil Collins, Frank Sinatra, Nancy Wilson, Bing Crosby, Pia Zadora, Daniel Rodriguez, Natalie Cole; de rij is eindeloos.

Opmerkelijk is een project dat Sammy Nestico eind jaren zestig onder handen nam. Samen met collega-componist en –arrangeur Billy May heeft hij 630 composities uit de swingperiode 1930-1940, uitgebracht op 78-toerenplaten, minutieus bewerkt, opnieuw gearrangeerd én opnieuw opgenomen. Capitol Records bracht ze uit op 63 albums, wat je als levenswerk van Sammy Nestico mag beschouwen.

Sammy Nestico, chef arrangeur van de US Marine Band aan het Witte Huis in Washington. Foto Amanda Simmons
Sammy Nestico, chef arrangeur van de US Marine Band aan het Witte Huis in Washington. Foto Amanda Simmons

Sammy Nestico werd op 6 februari 1924 geboren in Pittsburgh als Samuel Louis Nestico. Als kind was hij aan het speuren in het soldatenboekje van zijn vader, die diende bij de Amerikaanse marine. Daar stond diens achternaam vermeld als Nistico. Een naam die dichtbij die van Sal Nistico kwam, een tenorsaxofonist die onder meer speelde in het orkest van Woody Herman. Nader speurwerk wees uit dat Sal en Sammy neven waren. Waarmee de vermenging van hun namen zeker nog niet tot het verleden behoorde, want de een is vaak voor de ander aangezien.

Sammy Nestico begon op 13-jarige leeftijd als trombonist in het orkest van de high school in Pittsburgh. Vier jaar later werd hij opgenomen in het ABC Radio Orkest van Pittsburgh en gedurende de Tweede Wereldoorlog was Nestico vijf jaar lang trombonist in orkesten van het Amerikaanse leger. Nadien speelde hij in big bands van Woody Herman, Gene Krupa, Charlie Barnett en Tommy Dorsey. Het Dorsey Orchestra werd de springplank voor een jonge Frank Sinatra. Nadat hij opnieuw dienst nam in het Amerikaanse leger, kwam hij als arrangeur terecht bij de Airmen of Note Band van de luchtmacht. De Air Force geeft nog elk jaar The Sammy Nestico Arranging Award uit. In mei 1963 werd hij arrangeur en leider van de U.S. Marine Band van het Witte Huis, waar hij de presidenten Kennedy en Johnson diende. 

Sammy Nestico componeerde en arrangeerde ruim zeshonderd stukken. Fotograaf onbekend
Sammy Nestico componeerde en arrangeerde ruim zeshonderd stukken. Fotograaf onbekend

Eind 2019 zorgde Sammy Nestico opnieuw voor een verrassing, toen hij met de bedaagde countryzangeres Mandy Barnett een eerbetoon uitbracht aan Billie Holiday. Het werd een eigen visie op het album Lady in Satin uit 1958. Nestico schreef ook twee boeken: The Complete Arranger, een opstapmethode voor beginnende bigbandcomponisten en The Gift of Music, een terugblik op zijn eigen leven. En over schrijven – dus ook componeren – gesproken, wellicht zijn de woorden van Jules Estrin, muzikaal leider van de  JAZZ.FM91 Youth Big Band een mooi slotakkoord voor het rijke muzikale leven van Sammy Nestico: “Sammy Nestico left a wonderful library for young musicians, community musicians and professionals to enjoy for generations.”

RINUS VAN DER HEIJDEN

Previous

ProJazz hoopt in najaar de zon weer te zien schijnen

Next

Porgy en Bess werkt tijdens crisis aan nieuw elan

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Lees ook