Festival November Music in Den Bosch kent een aantal speciale thematische dagen. De jaarlijkse Muziekroute werd al op 8 november in dit blad besproken. Drie dagen later werd een ander fenomeen in de spotlights gezet. Met Moodz werd aandacht geschonken aan hedendaagse jazz waarin elektronica, avant-garde pop en ambient music een belangrijke rol spelen en waarbij zang ook een cruciaal aandeel heeft.
De elektronica was het diepst doorgedrongen in de muziek van harpist Remy van Kesteren die de opening voor zijn rekening nam, én in de muziek van Jameszoo die de dag afsloot. Bij de muziek daartussen was elektronica minder pregnant aanwezig.
Je zou kunnen zeggen dat Remy van Kesteren, die dit festival ook artist-in-residence was, wat dit betreft nog het verst ging. Zelf speelde hij prachtig harp op de manier zoals dit instrument ooit bedoeld was, terwijl zijn begeleiding deels bestond uit muzikale robotjes en deels uit musici van vlees en bloed. De robots die samen het Analogue Robot Orchestra vormen, zijn kleine robots die door Jurjen Alkema uit allerlei huis-, tuin- en keukenapparatuur in elkaar geknutseld zijn. Van Kesteren bedient de robots met voetpedalen waarbij hij drums en piano kan laten klinken, maar ook een hamerende specht of een xylofoon. In zijn optreden speelde jazz een ondergeschikte rol en stond pop dankzij de vocale bijdragen van Luwten, Kim Janssen en Di-rect zanger Marcel Veenendaal meer op de voorgrond.
Dat we dit optreden slechts voor een deel hebben gehoord kwam door de Noorse pianiste Julie Falkevik, die in een kleiner zaaltje gelijktijdig optrad. Zij leidde een bijna klassiek te noemen jazztrio waar elektronica een minimale rol speelde. Contrabassiste/basgitariste Ellen Brekken voegde er op het einde nog wel een vleugje aan toe, maar het trio bewoog zich toch voornamelijk op de weg die andere Noorse jazzmuzikanten al eerder hadden uitgezet.
Falkevik is een echte singer-songwriter die zichzelf begeleidt. Zij zingt glasheldere en soms lieve Engelse teksten, maar opmerkelijk genoeg neuriet ze ook met haar eigen pianospel mee waarmee ze het geluid van de piano een andere klank geeft. Een procédé dat we sinds neurie-bassist Slam Steward uit de jaren veertig van de vorige eeuw nauwelijks meer hebben gehoord. Als pianist is Julie Falkevik assertief en stort ze zich met beide handen op krachtig aangeslagen akkoorden. Daarmee is zij afwisselend een representant van de Noorse ECM-stijltraditie en een stevig antwoord daarop.
Ellen Brekken is daarbij een opvallend sterke bassiste die wat haar krachtige spel betreft overeenkomsten vertoont met de in de Muziekroute opgetreden en besproken Belgische Anneleen Boehme. Deze twee vrouwen zijn representant van de nieuwe generatie jazzmusici die een indrukwekkende bres hebben geslagen in het jazzmannenbolwerk dat jazz ooit was.
Daarbij kunnen we zonder meer ook de Australische tromboniste Shannon Trumann scharen die bij het grote Science Fiction Orchestra van Lucia Cadotsch en Wanja Slavin indrukwekkende solo’s blies. Zangeres Lucia Cadotsch tapt ook uit de jazztraditie en lijkt in die zin een jonge jazzzangeres. Standards laat ze links liggen en de met haar diepe stem gezongen teksten geven haar een eigen geluid en plaats tussen de jazzvocalisten. Met het Science Fiction Orchestra zong ze nummers van haar net uitgekomen album Lily of the Nile. Het door Wanja Slavin strak geleide orkest was een vrolijk swingende band met goede solisten waarin invaller Andrew D’Angelo opviel en met zijn scheurende altsax de band een hete oppepper bezorgde.
Dat wat dichtbij is niet van ver hoeft te komen bewees de Bosschenaar Jameszoo. Hij bezorgde Moodz het hoogtepunt van de dag. Jameszoo had korte stukken geschreven die hij eigenzinnig uitvoerde. Zelf zat hij stoïcijns achter een collectie knoppenkastjes, laptop en keyboards, terwijl drummer Jamie Peet zich een hartverzakking werkte. Jameszoo’s thema’s zijn in wezen traditionele jazzliedjes die door zijn elektronica een ‘total make over’ hebben gekregen. Hij laat je een piano horen die er in het echt niet is terwijl het Hammondorgel dat er wel echt is zijn golvende geluid over de muziek heen stort.
Jameszoo tovert een fluit tevoorschijn en de echte Otis Sandsjö honkt er een stukje rhythm&blues overheen. Jamie Peet lijkt met vier voeten en zes armen zijn uitgebreide drumkit met zes trommels, cymbals en hi-hat te bespelen. De bastrommel vormt het middelpunt en wordt met zijn voet tot roffels en knallen aangezet. De muziek moet niet zozeer beluisterd worden maar ondergaan. Als de intrigerende beats, de knallen van Peet en de onverstoorbare basgitaar uiteindelijk als een drilboor de hersenen hebben bereikt, ontstaat een ervaring waarbij je uit je lichaam treedt. Hoe beter kun je het krijgen?
Tekst en foto’s TOM BEETZ
NOVEMBER MUSIC – MOODZ
Verkadefabriek en Willem Twee poppodium
Den Bosch, 11 november 2022
REMY. & the Analogue Robot Orchestra
Remy van Kesteren – harp, composities
Marcel Veenendaal – zang
Luwten (Tessa Douwstra) – zang
Kim Janssen – zang, keyboard
Jameszoo Blind Group
Jameszoo (Mitchel van Dinther) – elektronica, composities
Otis Sandsjö –tenorsaxofoon
Niels Broos – keyboards, Hammondorgel
Petter Eldh – basgitaar
Jamie Peet – drums
LIUN + The Science Fiction Band
Lucia Cadotsch – zang
Wanja Slavin – fluit, klarinet, sopraan- en tenorsaxofoon, synthesizer
Andrew D’Angelo – altsaxofoon
Phillip Dornbusch – fluit, klarinet, tenorsaxofoon
Magnus Schriefl – trompet
Janning Trumann – trombone
Shannon Barnett – trombone
Mark Pringle – piano
Felix Henkelhausen – contrabas
Fabian Rösch – drums
Falkevik
Julie Falkevik Tungevag – piano, zang
Ellen Brekken – contrabas, basgitaar
Marius Troan Hansen – drums
