Gastopinie
Dezer dagen speelde ik samen met de Libanese zangeres Rima Khcheich in De Leidse Salon. Een podium waar normaal gesproken vooral westerse, klassieke kamermuziek wordt gespeeld. Rima en ik brengen Arabische klassieke muziek met improvisaties en af en toe een jazzelement. De organisator was opgetogen dat de zaal zo vol zat, met ook nog een gemengd publiek uit diverse werelddelen. Het publiek was enthousiast en verrast om ook eens wat anders te horen dan Beethoven, Mozart en Brahms en na de toegift werd er enthousiast contact gezocht met ons.
Dit is hoe het de laatste jaren op de Nederlandse ‘klassieke’ podia steeds vaker gaat. De programmeurs zien het belang in van een bredere programmering, waarbij klassieke muziek, jazz en wereldmuziek steeds vaker naast elkaar worden geprogrammeerd. Uiteindelijk delen zij dezelfde muzikale wortels en vormen zij met elkaar de rijk geschakeerde vertakkingen van de kunst- en muziekwereld die ons land typeert.
Zo anders is dat helaas op radio en televisie. Het is al weer jaren geleden dat jazz en wereldmuziek een organisch onderdeel vormden van de programmering van de publieke omroepen. Reiziger in Muziek, de Wandelende Tak, Tros Sesjun, Co Live! en vele andere programma’s sierden de diverse radio- en tv-zenders van de publieke omroepen. Sinds de herstructurering van de omroepen en het instellen van een overkoepelende zendercoördinator verdwijnt steeds meer jazz en wereldmuziek in een poging om maar zoveel mogelijk luisteraars te behagen met muziek die vooral geen pijn mag doen. Met als voorlopig dieptepunt het voornemen van Radio 4 om door te gaan als NPO Klassiek en de aandacht voor jazz en wereldmuziek nog verder te minimaliseren. Zover dat nog mogelijk is.
Voor ons musici, programmeurs, beroepsverenigingen, festivals en podia is het nu écht genoeg. Het wordt tijd dat de jazz en wereldmuziek weer de aandacht krijgen van de publieke omroepen die het verdienen. Sterker nog, waartoe de publieke omroepen verplicht zijn om deze muziek, die een zo belangrijk onderdeel uitmaakt van de Nederlandse cultuursector, te representeren.
We hebben ons verenigd. Op initiatief van stichting Tonality Music hebben we samen met diverse vertegenwoordigers van het veld overleg gehad met de NPO. Daar werd gewillig geluisterd, maar vervolgens legden zij onze plannen en adviezen rustig naast zich neer. Daarna hebben Rembrandt Frerichs (Tonality Music), Fleurine Verloop (namens de BimPro) en Yassine Boussaid (directeur van de Meervaart en medeoprichter van het Amsterdam Andalusisch Orkest) een gesprek gehad met staatssecretaris Gunay Uslu. Dat was al een stuk hoopgevender. Zij zal in overleg treden met de NPO en zich hard maken voor de verdiende representatie van jazz en wereldmuziek.
Maar dat zal nog niet genoeg zijn om de dames en heren in Hilversum te overtuigen van de noodzaak. Sterker nog, vanuit NPO Klassiek klinken steeds bizardere commentaren van radio- en podcastmakers die jazz een ‘niche van een niche’ noemen en de aandacht voor jazz bij Radio 4 vergelijken met de aandacht voor korfbal bij Studio Sport. ‘Kansloos’, in hun ogen.
Het wordt tijd dat wij als jazzpubliek en jazzmakers voortdurend de noodzaak van een goede representatie van jazz en wereldmuziek bij de omroepen aan de kaak stellen. Ik stel voor dat we in al onze uitingen geen moment onbenut laten om hier aandacht voor te vragen. Ik doe een paar suggesties, maar ik ben vooral ook benieuwd naar andere ideeën en laat iedereen daar zelf een eigen draai aan geven.
- Onlangs werd bij een jazzconcert door de programmeur (de onvolprezen Cees van der Ven) bij de introductie van de band aandacht gevraagd voor dit onderwerp. Een mooie manier om de sector te ondersteunen.
- Gebruik een ‘punchline’ zoals de Partij voor de Dieren gebruikte. Plaats onder elk commentaar en bijvoorbeeld als onderschrift van e-mails de zin: ‘Overigens ben ik van mening dat jazz en wereldmuziek thuishoren bij de publieke omroep’.
- Op de sociale media kunnen we gebruikmaken van hashtags als #NPOJazzenWereldmuziek #JazzopNPO.
- Schrijf ingezonden brieven, zowel door liefhebbers als makers, naar diverse media.
- En kom vooral ook met andere ideeën. Ik ben benieuwd.
Voor meer informatie over onze standpunten verwijs ik naar deze pagina:
https://tinyurl.com/TonalityMusicNPO
TONY OVERWATER
Illustratie GEMMA KESSELS
