Zangeres en Master of Ceremonie Nubiya Brandon is het boegbeeld van Nubiyan Twist.

Het afsluitende weekeinde van ZeelandJazz in Middelburg trok te weinig bezoekers. Maar de muziekliefhebbers die wel waren gekomen, werden door allerlei verschillende musici en groepen grotendeels op hun wenken bediend. Middelburg vormde het prachtige decor. Daarom eerst maar even een stukje vaderlandse geschiedenis.

In het begin van de 17eeeuw was Middelburg een belangrijke haven- en handelsstad van de Republiek der Nederlanden. De Kloveniersdoelen werd in die hoogtijdagen van Middelburg gebouwd en deels gefinancierd door belastingheffing op bier. Het in de Vlaamse Renaissancestijl opgetrokken statige pand met een indrukwekkende gevel was destijds oefenruimte van één van de drie schuttersgildes die de stad rijk was. Het Kloveniersgilde bestaat niet meer en het pand heeft door de eeuwen heen allerlei bestemmingen gehad; kantoor van de V.O.C., militair hospitaal, centrum nieuwe muziek en sinds een jaar of vijf fungeert het als grand-café, cinema en partycentrum met tuinterras.

Sinds 2017 heeft de Middelburgse editie van ZeelandJazz het veel te ruime Abdijplein (met gigantisch podium) omgeruild voor deze veel intiemere plek.  Op het met fruitbomen ingeplante grasveld van de ommuurde tuin staan nu drie dagen lang twee bescheiden podia zonder veel toeters en bellen opgesteld. Verder is er een tot Tuinkamer omgedoopte pianokamer, waar een Bösendorfer concertvleugel gereed staat. En elke dag worden er in de cinema van het complex twee of drie films getoond. Het vierde podium bevindt zich op een paar honderd meter loopafstand in De Spot en dat fungeert op het einde van deze vrijdag- en zaterdagavond als ZeelandJazz Clubnight.

Zangeres en frontvrouw Kimberly Dhondt van het achtkoppige Evil Empire Orchestra.

STEPHANIE FRANCKE

Het vrijdagprogramma begint met een Zeeuws tintje van het ZeelandJazz Festival Orkest onder leiding van alt- en sopraansaxofoniste Stephanie Francke. Zij stelde het Zeeuwse kwintet samen met Jasper van Damme op sopraan-, alt- en tenorsaxofoon, Friso van Wijck op drums, Clemens van der Feen op de contrabas. Pianist Jeroen van Vliet opende met zijn Waterworks uit de Zeeland Suite en mocht zich in dit ‘lokale gelegenheidsbandje’ voegen. Buiten in de zonnige tuin werden nog zes andere nummers ingebracht door de overige bandleden.

Saxofonist Van Damme had het druk die avond, want zijn Tommy Moustache met Jorn ten Hoopen op gitaar, Bas Kloosterman op basgitaar en drummer Mark van Kersbergen mochten met hun snorren in de Zeeuwse wind op het tegenoverliggende podium hun kunsten vertonen. Humor lag nooit ver om de hoek, en het muzikale vakmanschap en de onconventionele energieke aanpak werkten aanstekelijk en vermakelijk. Complexe nummers en zomerhitjes die soms verrassend vertrouwd klinken, zoals Brute Force, Operation G-Ball en Joe’s Cameltoeshow hebben vaak wendingen en tempowisselingen die het lekker boeiend houden.

Estafest met Jeroen van Vliet, Oene van Geel, Mete Erker en Anton Goudsmit.

Geen tijd om een cd of andere handelswaar te kopen, maar snel door naar de Tuinkamer/pianoroom voor verdere muzikale verdieping door de heren van Estafest. De crème de la crème van de jazz en geïmproviseerde muziek in Nederland. Vorig jaar bracht Estafest de in Boedapest opgenomen plaat Bayachrimae uit, waarmee hun interessante oeuvre aardig is uitgebreid. Van die laatste plaat werden prachtige nummers als Jeroen van Vliets Ornette’s Clockwork en Anton Goudsmits Frankie over de drinkebroeder met dezelfde naam over de bühne gebracht. Maar verwacht niet dat ze de plaat een op een naspeelden; er werd ter plekke muziek gemaakt en doorontwikkelde. Oene van Geel bekoorde zijn toehoorders met zijn spel op de altviool, maar deed dat ook op de cajon of als zijn vocale talenten werden aangeroerd. Hetzelfde geldt voor de inbreng van Mete Erker, wisselend op tenor- en sopraansax. Ook ouder werk als Chime en T.C.2 waarmee werd afgesloten werd door deze kundige improvisatoren voortvarend onder handen genomen.

Gallowstreet bracht groot enthousiasme teweeg.

IN GALOP

De twaalfkoppige Amsterdamse brassband Gallowstreet doet qua energie en bezetting denken aan Jungle by Night, maar klinkt als een fanfare met drumband, die in galop door je huiskamer rent. Als deze band een festival niet kan opschudden, dan is er geen redding meer mogelijk. Met werk van hun Hot Lava Sex Machine (2018) bliezen ze met windkracht twaalf de peren van de bomen en het publiek zodanig in beweging dat dit op de Schaal van Richter afleesbaar was.

Normaal gesproken drink je nog een biertje, maar in Middelburg werd afgesloten met koffie. Koffie met een hoofdletter dan. En voor die afro-beat (lees: Fela Kuti) festivalband Koffie moest je dan wel even een paar honderd meter willen lopen naar poppodium De Spot. Gelukkig bleef er voldoende mobiel publiek over voor deze, zoals altsaxofonist Floris van der Vlugt aankondigde instrumentale band. De groovende beat van drummer Abe van der Woude – ook bij Gallowstreet – en percussionisten Steven Brezet en Vernon Chatlein maakte het niet eenvoudig stil te blijven staan. Met het nummer Nachthengst ging ZeelandJazz de nacht in. De blazerssectie met ook tenorsaxofonist Itai Weissman werd later nog aangevuld met gast Jasper van Damme op altsaxofoon en zo kreeg de koffie met negen man sterk op het podium ook nog een Zeeuws smaakje.

Efraïm Trujillo en Anton Goudsmit zijn gangmakers bij The Ploctones.

En dan waren er nog The Ploctones. Plak daar maar eens een label op. Het perfect op elkaar ingespeelde gezelschap kan heerlijk ingetogen, lyrisch en vol weemoed spelen en een moment later vol energie exploderen. Jeroen Vierdag plukt de bassnaren met een onnavolgbare groove en vaste Metropole-Orkestdrummer Martijn Vink is echt één van de beste jazzdrummers van Nederland. Met dit als basis gaf dat gitarist Anton Goudsmit alle rust, ruimte en vrijheid om alles met zijn gitaar te doen waar hij goed in is. Samen met Efraïm Trujillo die op sopraansax, maar vooral op de tenor de show stal, zetten ze een feestje op de planken. Nummers als Rrrita, volgens Goudsmit vernoemd naar een grote fan van hen, en 050 zijn al bijna klassiekers geworden en de uitvoeringen, elke keer anders, zijn nog altijd boeiend.

Alfa Mist bestaat uit toetsenman en rapper Alfa Mist, Johnny Woodham, Jamie Leeming, Peter Adam Hill en Kaya Thomas-Dyke.

ALFA MIST

De verrassing van de zaterdag bevond zich in de Tuinkamer. Daar zat de Britse pianist, producer, hiphopper Alfa Mist. Hij oogde als de meest bescheiden persoon op dit podium, maar zijn muziek en pianospel klonken vernieuwend en heerlijk mellow. Hij krijgt normaal gesproken de steun van de nu afwezige DJ Gilles Petterson waaraan hij ook het nummer Say it opdroeg. Peter Adam Hill op de drums was mede verantwoordelijk voor de soepele beat, samen met bassiste Kaya Thomas-Dyke die bij het nummer Breathe de vocalen voor haar rekening nam. Gitarist Jamie Leeming kwam naarmate het concert vorderde, steeds meer op dreef en excelleerde met solo’s onder meer in Kyoki.

Zo jammer weer dat het concert van het Britse Nubiyan Twist grotendeels samenviel met dat van Alfa Mist. Nubiyan Twist is een typische feestband en gewend om op de podia van grote festivals te staan. In Nederland staan ze ook op Westerkeyn en Mundial. Ze brengen wereldmuziek die zich niet laat binden aan één werelddeel of stijl, maar ze maken een groentesoepje met veel natuurlijke ingrediënten als dub, hip-hop, reggae, latin, afrobeat, soul, funk, dance en noem het maar op. Ook jazz! De band is vernoemd naar de charismatische langbenige Master of Ceremonie, zangeres Nubiya Brandon. Een grote band met een vette blazerssectie van trompettist, alt-, tenor- en baritonsaxofonist, die een stevig geluid neerzette in de Middelburgse tuin.

Mark van Kersbergen, Jasper van Damme, Bas Kloosterman en Jorn ten Hoopen vormen samen Tommy Moustache.

Op het andere podium werd uit een ander Brits vaatje getapt, dat van soul en jazz afkomstig van de in Ghana geboren en naar het Verenigd Koninkrijk geëmigreerde crooner Myles Sanko. Zijn band had een Nederlands tintje met saxofonist Efraïm Trujillo, die zijn Engelse collega verving die moest bijkomen van een pril vaderschap. Myles Sanko wordt wel eens vergeleken met Gregory Porter of zelfs de nieuwe Gregory Porter genoemd; hij was eens zijn support-act. Die verwachting kon hij helaas niet waarmaken. Zijn stem klonk prachtig, maar de doorleefdheid van wat hij zong ontbrak. Het Middelburgse publiek hing aan zijn lippen en liet zich de dansbare soul welgevallen, maar het klonk net allemaal wat te routineus en glad.

STUFF. is een van de voortrekkers van de Belgische jazzscene.

STUFF.

Ondertussen wachtte DJ Sandstorm op het publiek dat van het dansbare Britse festivaleiland bij De Kloveniersdoelen over zou stappen naar het volgende Dance Event in De Spot. De Gentse jazzdrummer Lander Gyselinck sloopte daar aan het eind van de avond met zijn bandje Stuff. de grenzen van de jazz. Stuff. is wellicht het meest grensverleggende Vlaamse gezelschap van dit moment. Als een klassiek jazzkwintet staat en zit het vijftal dicht rond elkaar met de drummer midden op het podium. Verder valt er weinig klassieks op te merken over wat je ziet en hoort. De titel van hun CD Old Dreams New Planets spreekt eigenlijk boekdelen!

De bezetting is weinig orthodox. Links op het podium staat Mixmonster Menno te scratchen achter de draaitafels en Andrew Claes speelt saxofoon, maar vooral op zijn elektronische blaasinstrument (EWI) dat een enorm dynamisch bereik heeft. Ter rechterzijde staat basgitarist Dries Laheye, die ook nog een batterij elektronica tot zijn beschikking heeft en daarvoor zit Joris Caluwaerts ook niet stil achter zijn verschillende klavieren met dito elektronica. Mysterieuze en onheilspellende soundscapes transformeren geraffineerd met een subtiel aanzwellende beat naar een euforische sfeer. En als je aan deze receptuur de lichtman de component ‘dynamisch podiumlicht’ laat toevoegen heb je een ultiem feestje gebouwd.

Het viel niet mee om op zondagmiddag in de winderige tuin van ZeelandJazz weer direct de aansluiting te vinden bij het dynamische slot van de zaterdag. Het Amsterdamse jazzkwartet The New York Second rondom pianist Harald Walkate lukte dat in elk geval niet. Bladmuziek waaide alle kanten op. Trompettist Teus Nobel, die met zijn bladmuziek op iPad wel goed voorbereid was op de straffe Zeeuwse wind, had het er duidelijk moeilijk mee. Niet zijn schuld.

EO Simon, Filip Verneert, Gil Lachenal en Frederik Van den Berghe verenigen zich in het Filip Verneert & Enrique Simon Quartet.

UIT DE WIND

Er was geen tijd om er te lang bij stil te staan, want in de Tuinzaal zaten gitarist Filip Verneert en pianist EO Simon al – uit de wind – gereed om met hun bassist en drummer het stokje over te nemen. Het concert van het Filip Verneert & Enrique Simon Quartet bleek het zondagmiddagjazzkadootje van het festival te zijn. Het samenspel van de Spaanse Simon met zielsverwant Verneert was verfijnd en virtuoos. Wel complex en op hoog niveau, maar geen moeilijke jazz. Het was allemaal even melodieus, harmonieus en daarmee toegankelijk voor alle muziekminnaars. Contrabassist Gil Lachenal en drummer Frederik Van den Berghe vormden de ideale ritmesectie en speelden uitgekiend en smaakvol. Alle liedjes hebben een verhaal of anekdote wat ze nog aansprekender maakte. En niets is wat het lijkt: het liedje met de ogenschijnlijk dyslectische titel Eden of Garden handelde over ‘straffe mannen’ met motoren en tattoo’s in een volkstuintje. Giorno de la merla is gebaseerd op een Italiaans sprookje waarin op een dag alle van oorsprong witte merels zwart worden. En Oktober Nights is geschreven als ode aan James Taylor.

De overgang naar de volgende Belgische festivalact kon niet groter zijn. Zangeres en frontvrouw Kimberly Dhondt van het achtkoppige Evil Empire Orchestra liep daar op, over en naast het podium de boel wat los te rammelen. De energie spatte er af. Via flamenco-fusion in Andalusië, the Chris Joris Experience en Hooverphonic lijkt ze bij het Evil Empire Orchestra met een herkenbare ongepolijste soulstem en performance goed op haar plaats te zijn. Het orkest bracht een rijke melange aan stijlen in nummers als Black Mambo, State of Mind, Hormones en Woohoo.

Hendrik Lasure van het roemruchte duo SCHNTZL.

Op deze middag met een Belgisch tintje verplaatsten we ons weer naar de pianokamer van het festival. Hendrik Lasure (1997) op piano, keyboards en electronica en Casper Van de Velde (1995) achter een onorthodoxe drumkit, percussie en samplingpad vormen samen het duo SCHNTZL. Dat lijkt iets op het Weense gepaneerde stuk platgeslagen kalfsvlees, maar dan zonder klinkers. De beide heren die al op jeugdige leeftijd samenspeelden zijn in hun muziek op zoektocht naar klinkers en meer medeklinkers. De reis is belangrijker dan de eindbestemming. Ze zijn onderweg in een dromerig landschap dat, zoals in een trein de palen van de bovenleiding repetitief en magnetiserend aan je voorbij doet vliegen.

DROMEN GEEN BEDROG

Saxofonist, fluitist, bandleider Nathan Daems zag onlangs zijn naam verbasteren. Het programmaboekje van ZeelandJazz vermeldt Nathan Dreams als bandleider van ethiojazzband Black Flower. Dromen zijn geen bedrog. In deze band zit een deel van de progressieve jazzscene van Vlaanderen bijeen. Ze spelen of speelden allen in allerlei verschillende andere bands of combinaties samen zoals, Flat Earth Society, Myrddin, dEUS, De Beren Gieren, Absynthe Minded, Orchestra Exotica, Michel Mast Nonet. We stellen ze graag even voor: Jon Birdsong cornet, percussie en zeeschelpen; Wouter Haest clavinet en orgel met lesliebox; Filip Vandebril basgitaar; Simon Segers drums en natuurlijk Nathan Daems zelf op alt- en baritonsaxofoon en exotische fluiten (washint, ney, kaval).

Nathans Daems, Jon Birdsong en Simon Segers maken deel uit van Black Flower.

Opzwepende ritmische nummers als Bones brachten het in het gras voor het podium samengeschoolde publiek tot deining en in sommige gevallen zelfs op blote voeten aan het dansen. Met de muziek van deze relaxte en funky Black Flower als kwaliteitsafsluiter hadden velen goed verder kunnen leven. Toch was er een afsluiter bedacht die er nog lichtjes overheen kon gaan qua energie, dansbaarheid en publieksparticipatie.

Wie kent in Nederland Sven Hammond niet? ‘Sven Hammond speelt overal en is van iedereen’, meldde ZeelandJazz in haar programmaboekje. Vaste gast in zijn band Tim Eijmaal liet zijn gitaar schuren en huilen, Glenn Gaddum die als altijd het hoofd koel houdt, plukte consistent en doordringend aan de snaren van zijn basgitaar en drummer Yoran Vroom liet niet merken dat hij Joost Kroon verving. Een belangrijke rol in de band is weggelegd voor de zanger. Ook hier een nieuw gezicht en nieuwe naam voor wie The Voice of Holland niet volgt. Zijn naam is Jared Grant. Hij overtuigde iedereen met zijn inlevende stem, positieve uitstraling, elegante danspasjes en blij gezicht.

Hammondorganist Sven Hammond is van iedereen, meldde het programmaboekje van ZeelandJazz. Oordeel zelf!

BLIJ?

Of de organisatie ook helemaal blij was na dit tweede weekend ZeelandJazz is niet zeker. De bezoekersaantallen bleven in ieder geval dagelijks steken bij slechts een paar honderd bezoekers. En dat is mager. En waar dat aan ligt? Daar kunnen ze alleen naar gissen. Een samenloop met gelijksoortige evenementen in de buurt is natuurlijk nooit handig. Over de programmering valt op te merken dat de gedachte ‘festival is feest is dansen’ en de daarmee samenhangende keuze voor programmering van veel festivalbands met gelijkwaardig energieniveau en weinig jazznamen, niet bijdraagt aan de diversiteit. Om de eigen concerten deels samen te laten vallen is met deze publieke belangstelling zinloze verspilling. Dat er geen grote bekende namen stonden op de affiche helpt ook niet voor een goede voorverkoop. Maar ja, voor grote namen moet je natuurlijk ook een groot podium hebben. Genoeg punten om je even achter de oren te krabbelen alvorens de vierde editie in te gaan vullen.

Tekst en foto’s EDDY EN ELLA WESTVEER

ZeelandJazz tweede weekeinde
Diverse locaties Middelburg, 15, 16 en 17 juni ’18

Optredens van onder andere ZeelandJazz Festival Orkest, Tommy Moustache, Estafest, Gallowstreet, Koffie, Ploctones, Alfa Mist, Nubiyan Twist, Myles Sanko, Stuff., The New York Second, Filip Verneert & Enrique Simon Quartet, Enri Evil Empire Orchestra, SCHNTZL, Black Flower, Sven Hammond. 

www.zeelandjazz.nl

Previous

Daan Kleijn c.s. dompelen zich wederom in perfectie

Next

Percussioniste Simone Sou breekt graag met stereotypen

1 comment

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Lees ook