Natúúrlijk wordt het pad van de vervreemding ingeslagen. Maar goed ook, want in een maatschappij waarin alles geregeld schijnt te moeten zijn, mag je best eens op je bek gaan. Maak kennis met ‘Picatrix’, het nieuwe album van Greetje Bijma, Mary Oliver en Nora Mulder.
Een soort goddelijke drie-eenheid, dat zijn zangeres Greetje Bijma, violiste Mary Oliver en pianist Nora Mulder. In elk geval als je hun namen op papier samenvoegt. Maar geef je ze de ruimte op een cd, dan zíjn ze het in het kwadraat: drie vrouwen die lekker hun gang gaan, op hun (vrouwelijke) intuïtie het bolwerk geïmproviseerde muziek dat vrijwel altijd door mannen wordt bezet, te lijf gaan.
Jij luisteraar, treed binnen in het rijk van de kleine geluiden in het stuk Echo. Of trek mee naar de ijskoude velden van de Eskimo’s in North Pole. Of ga mee op reis met het stuk Birds, gebaseerd op Caged Bird van Abbey Lincoln op tekst van Maya Angelou. Hoe afwijkend en uiteenlopend wil je het hebben?
Of hoor je liever klassieke klanken zoals in Donaudampfschiff, waarin ook nog Marlène Dietrich langskomt, of het stemkunstige geïmproviseer van Bijma in Vliegenzwam? Of ben je meer voorstander van het opwaartse gefladder van drie kunstenaressen naar de hemelpoort die toegang biedt tot de meest vrije instrumentimprovisaties die mogelijk zijn? Greetje Bijma, Mary Oliver en Nora Mulder zijn op Picatrix klaar om u ermee te bedienen.
Picatrix is hiermee geen bombardement van klanken geworden die vrije improvisaties voor een groot deel kenmerken. Er is ruimte voor schuilhoekjes, waarin verstilde klanken met fluwelen handschoenen worden neergelegd. Maar evenzeer plek voor emotionele uitbarstinkjes waarvoor muziek van de héle wereld bij de horens is gepakt.
En nergens, maar dan ook nergens worden verwachtingen ingelost. Je wordt als luisteraar de wonderlijke wereld van fraaie eigentijdse gecomponeerde en geïmproviseerde muziek binnen geloodst, waar niets is wat het lijkt en alles is wat het is. Absurdisme moet het immers hebben van het onverwachte. En het onverwachte van vervreemding. Alteratie derhalve die in het titelstuk Picatrix op allerlei manieren samenkomt. Maar in de overige vijftien stukken van het album zich steeds weer van een andere kant laat zien. Ware, vibrerende kunst nom de dieu!
RINUS VAN DER HEIJDEN
Bijma/Oliver/Mulder – Picatrix
Instant Composers Pool
Greetje Bijma – zang
Nora Mulder – (geprepareerde) piano
Mary Oliver – viool, altviool, Hardangerviool
www.icporchestra.com
