Als je als jazzmusicus een respectabele leeftijd hebt bereikt en je zou dat willen herdenken met een schitterend verjaardagscadeau, dan moet je bij Zennez Records zijn. Want als directeur John Weijers het op zijn heupen krijgt, dan zou je wel eens een muziekdrager kunnen krijgen zoals Ack van Rooyen die een heeft gehad en die de titel draagt ‘Metropole Orkest – Then And Now’. Hoewel…
Hoewel, ja, want dit eerbetoon aan de bugelspeler ter gelegenheid van zijn negentigste verjaardag lijkt alleen al vanwege de kostbare uitvoering eenmalig. Het is verpakt in het allerduurste cadeaupapier dat je je kunt wensen: een driedubbel elpee in een hoes zoals die zelfs in de gloriejaren van het vinyl nauwelijks voorkwam, vol met historische foto’s van Ack van Rooyen én van zijn broer Jerry, met wie hij tot zijn dood in 2009 innig samenwerkte. Kortom, Then And Now is een meer dan appetijtelijk geschenk, niet alleen voor de feesteling, ook voor de liefhebbers van historische Nederlandse jazzmuziek.
Want daar draait het op Then And Now om. De ondertitel van dit album is namelijk The Artistry of Ack & Jerry van Rooyen 1975 – 2020, een vlag die de lading van een jarenlange samenwerking tussen Ack van Rooyen en het Metropole Orkest grotendeels dekt. Het orkest pikt ook een graantje mee van Ack van Rooyens bijzondere verjaardagsfeest, omdat het zelf 75 jaar bestaat. De jaartallen 1975-2020 zijn echter enigszins versluierend. Het gaat immers om vijftien composities, die zijn opgenomen tussen 1975 en 1995 en eerder zijn vastgelegd op de albums Colores en Daydream. 2020 was het jaar waarin Ack van Rooyen negentig jaar werd en hij door het Metropole Orkest werd geëerd met vier nieuwe opnamen, die de derde elpee van dit kostbare document vormen. Met hem uiteraard opnieuw in de hoofdrol op zijn fluegelhorn.
De vijftien voornoemde stukken zijn tussen 1975 en 1995 voor een deel radio-opnamen voor Metro’s Music, Metro’s Midnight Music en The Bands, plus enkele studio-opnamen. Het Metropole Orkest wordt door diverse van zijn dirigenten geleid: Jerry van Rooyen, Rogier van Otterloo, Dolf van der Linden, Rob Pronk en Lex Jasper. De arrangementen van al deze composities zijn van de hand van Jerry van Rooyen. Dit alles beslaat twee van de drie elpees uit de box.
De fluegelhorn (bugel) van Ack van Rooyen heerst soeverein over alle muziek. Hij klinkt super gepolijst en past naadloos in het gekozen repertoire. Het lijkt erop alsof uitsluitend een keuze is gemaakt uit repertoire dat Van Rooyen op het lijf is geschreven. Daardoor kan het gebeuren dat elk gepresenteerd stuk perfect tot in elk detail aan het vinyl is toevertrouwd. Ack van Rooyen is in alle nummers even sterk: zijn spelbeheersing is strak gepolijst, de klank van zijn fluegelhorn is ondanks de diversiteit van de stukken, feilloos. Het is Ack van Rooyen op zijn best: je kunt nauwelijks horen dat tussen het ene en het andere nummer een tijdsverschil gaapt van twintig jaar.
Waarmee het bewijs is geleverd dat Ack van Rooyen al heel ver voor zijn negentigste verjaardag de perfectie van zijn spel tot standaard heeft verheven. Merkwaardig is hoe dit lijnt met de klanken van het Metropole Orkest, dat heel vaak aan de grote orkesten van Duke Ellington doet denken; die toonbeelden van samengebalde kracht en sterke solistische bijdragen. Waarbij het orkest ervoor waakt dat het uit de buurt blijft van de schreeuwerigheid die hedendaagse jazzorkesten nogal eens kenmerkt. Zodat de totaalklank van het Metropole aansluit bij de chique die veel van de gekozen nummers op Then And Now uitstralen.
Deze feestelijke uitgave van Zennez Records ontleent zijn kracht aan drie elementen: het vakmanschap van Ack van Rooyen, de uitgekiende arrangementen van zijn broer Jerry en de soepelheid waarmee het Metropole Orkest daar de feestwikkel mee omheen doet.
RINUS VAN DER HEIJDEN
METROPOLE ORKEST – THEN AND NOW
THE ARTISTRY OF ACK & JERRY VAN ROOYEN 1975 – 2020
Zennez Records
Opgenomen diverse locaties en TivoliVredenburg, 19 september 2020
Ack van Rooyen – fluegelhorn
Metropole Orkest o.l.v. Jerry van Rooyen, Rogier van Otterloo, Dolf van der Linden, Rob Pronk en Lex Jasper
