Rogier Telderman bracht kortgeleden zijn eerste cd uit: CONTOURS. Dat wil echter niet zeggen dat de jazzpianist nu pas komt kijken. Hij duikt bij vele projecten op, maakt deel uit van de formaties Temko en Melphi en vormt een duo met vibrafonist Vincent Houdijk. CONTOURS brengt hij uit met zijn eigen trio, ‘dat echt voelt als de bron’.
De boodschap van Rogier Telderman is duidelijk: “Ik ben niet alleen uitvoerder, maar wil muziek van nú maken. Ik grijp alles aan om te verklanken. Ik wil mijn eigen muziek maken, daarom voel ik me ook verwant aan klassieke componisten. Zij waren immers ook improvisatoren.”
Waarmee meteen het antwoord is gegeven op de vraag of Rogier Telderman jazzpianist is. “Om dingen voor elkaar te krijgen is ‘jazzpianist’ de gemakkelijkste omschrijving. Ik wil echter meer, eigentijdse muziek maken, jazz is daarbij de insteek.” En ook improvisatie, een van de kenmerken van jazz. Dat begrip voert hij hoog in het vaandel. “Mijn compositorische kant is het resultaat van improvisatie en de manier waarop ik studeer. Ik begin altijd te spelen vanuit het niets. Dan raak ik door een bepaalde klank geïnspireerd om een volgende noot te spelen. Ik pluis daarbij hele kleine dingen uit. De ene keer blijft het daar bij, een andere keer moet ik er iets mee. Dat kan dan een bepaalde klank zijn of een melodie. Ik kijk hoe ik dat dan weer kan gebruiken en zo komt er soms een compositie uit.”
EIGEN NAAM
Op deze manier is de Tilburger Rogier Telderman ook te werk gegaan voor zijn cd Contours, de eerste die hij opnam onder eigen naam. Met een trio dat verder wordt gevormd door Guus Bakker op contrabas en Tuur Moens op slagwerk. De keuze voor zijn trio en niet voor Temko – gericht op eigentijdse gecomponeerde muziek – of Melphi – een kwartet dat vocale soul en gestileerde pop brengt – was voor de pianist-bandleider een logische.
“De muziek van het trio komt vooral uit mezelf als pianist. Dit trio voelt voor mij als de bron van wat ik doe. In mijn hart ben ik jazzpianist en dus heb ik vrijheid nodig. Het gave is om elkaar uit te dagen en voor mezelf een verhaal te maken. Dat kan zo krachtig zijn dat het mij volop inspireert. Ieder bandlid kan er voor zichzelf iets mee. Ik probeer in mijn muziek niet letterlijk een boek na te vertellen, maar wel een landschap, een beeld vast te leggen en daarin zelf rond te gaan lopen.’
Pianotrio’s in de jazz (piano, contrabas, slagwerk) zijn niet van de avontuurlijkste soort. Toch heeft Rogier Telderman voor deze bezetting gekozen. “Het avontuur bij ons zit in het samenspel. Vaak wordt avontuur in de vorm gezocht, maar je moet het halen uit het samenspel en de zoektocht binnen de muziek.”
Die zoektocht heeft het trio daadwerkelijk gemaakt. “Vorige zomer hebben wij ons een week teruggetrokken om ons puur te focussen op de opname van de cd. We wilden met elkaar in tijd groeien. Wat ik daarmee bedoel? Voor hetzelfde geld had ik een zak met geld gehad om bekende Amerikanen te laten overkomen. Maar ik wil alleen werken met mensen die ik interessant vind, met hen wil ik verder groeien. En dat kan uitsluitend als je er de tijd voor neemt.”
De opnames voor Contours vonden in tweeëneenhalve dag plaats in de WedgeView Studio’s in Woerdense Verlaat, middenin het groene hart van Nederland. “Zeg maar in the middle of nowhere. Dat inspireerde enorm. We namen tien stukken op, in één of twee keer. Negen composities bleven over. We hadden al onderzocht hoe we de muziek op plaat zouden vastleggen. Er zijn ook jazzmusici die zeggen: ik wil eerst live spelen en dan zien we wel hoe we met het muzikale materiaal omgaan. Wij deden het liever anders. Guus en Tuur hebben hun eigen karakter kunnen inbrengen. Ik ben heel tevreden met het resultaat, zeker als je rekening houdt met het feit dat het nogal wat is om te debuteren met een pianotrio-cd. Ik zet mij hier ook echt als pianist neer.”
STEEKWOORDEN
Rogier Telderman omschrijft zijn muziek in drie steekwoorden: lyrisch, verhalend en eigentijds. “Ze vallen bij mij onder de noemer avontuurlijk, maar niet als je ze beschouwt binnen de vooruitstrevende Tilburgse begrippen over hoe jazz moet klinken. Ik vind het gaaf om mezelf uit te dagen en daarbij iets te vinden. Mijn muziek moet logisch klinken, niet bedacht voor musici onderling. Op Contours staan nu negen liedjes, met een sterke melodie waaruit wordt geïmproviseerd. Ik wil harmonisch en ritmisch verder gaan. Dat is deels terug te voeren op mijn klassieke achtergrond. Bovendien kreeg ik aan het conservatorium in Tilburg les van Jeroen van Vliet en Randal Corsen”, lacht Telderman verduidelijkend.
Lyrisch houdt voor Rogier Telderman in, dat de muziek logisch is. “Ik wil stukken die ik echt kan volgen. Misschien zitten er wel eens popinvloeden in. Maar ook romantisch classicisme à la Brahms of muziek van de Franse impressionisten. Ook voel ik me verwant met IJslandse en Noorse singer-songwriters en met producers die de mafste beats produceren.”
Rogier Telderman brengt zijn eerste eigen cd uit in eigen beheer. Hij heeft daarvoor samen met Ramon Lormans, percussionist van Temko, RM Records opgericht. “Wij doen veel verschillende projecten; voor mij is het allemaal muziek. Ik heb geen zin om te gaan leuren waar ik muziek, mijn verhaal, moet uitbrengen. Waarop Ramon en ik tegen elkaar zeiden: waarom zetten we samen niet iets op? Later gaan we kijken of we ook muziek van anderen uitbrengen. Met Melphi hebben we vorig jaar digitaal een plaat uitgebracht, die door het tijdschrift AllAboutJazz tot de tien beste jazzplaten ter wereld werd benoemd. Een digitale plaat is echter vluchtig, ik wilde iets tastbaars. Voorlopig is er nog geen alternatief voor de cd.”
Is het nog mogelijk als pianist met een eigen geluid te komen? “Tja, daar heb ik me een tijdlang druk over gemaakt. Maar eigenlijk is dit een overbodige vraag, omdat je je dan spiegelt aan andere mensen. Ik ben bezig met muziek waarin ik naar mezelf kijk en waar ik zelf in sta. Ik hoef geen anderen te inspireren.”
Een gevaarlijke opvatting, want ga je als musicus dan niet voorbij aan je publiek? “Ik moet mezelf als musicus voeden, me daarin zelf beschermen. Ik wil daarbij mensen vinden voor wie ik die muziek maak, iets overbrengen waar ik trots op ben, maar er niet afhankelijk van worden. Het levert veel positieve energie op als ik met mijn muziek iemand anders ook kan inspireren.”
VANAF TIENDE
Roger Telderman, in 1982 geboren in Utrecht maar opgegroeid in Brabant, speelt vanaf zijn tiende piano. Zijn vader was klassiek pianist, zijn moeder docente lichamelijke opvoeding. Thuis hoorde hij veel klassieke muziek, ging mee naar concerten, maar maakte geen kennis met jazzmuziek. Telderman ging in Eindhoven technische bedrijfskunde studeren, begeleidde tevens koren en speelde in een bigband. En steeds was er het gevoel dat hij iets met improvisatiemuziek wilde doen. Tot hij er een vriend over aanklampte. Die adviseerde: met improviseren moet je gewoon beginnen.
“Binnen een paar weken wist ik dat ik kon improviseren en dat ben ik toen gewoon gaan doen. Op mijn 22e ging ik naar de vooropleiding van het conservatorium in Tilburg en na twee maanden al voelde dat als thuiskomen. Mijn ingenieursdiploma heb ik nooit gehaald, ik ging vol voor de muziek. Na mijn afstuderen in 2009 werd ik meteen gevraagd als docent. Ik ging daarnaast vooral met zangers werken, bewoog me op het vlak van kleinkunst en ging toeren met theatershows. Ik geef ook les op Codarts Conservatorium in Rotterdam; hoofdvak muziektheater. Daar gaat het over de combinatie tekst en interpretatie van de muziek. Mijn insteek ligt natuurlijk bij de muziek. Daardoor wordt de discussie veel helderder.”
Maar het is vooral zelf muziekmaken waar de interesse van Rogier Telderman ligt. “En dan speciaal bij het geven van concerten. Ik maak daar scherpe keuzes in, ga zuiver voor de artistieke kant. Na mijn afstuderen wilde ik vooral eigen muziek gaan maken en met Melphi werken. Sinds 2013 is Temko daar bij gekomen. Het trio was er ook al, maar dat was eigenlijk geen vaste band. Inmiddels wel en daardoor kan ik nu volledig mijn eigen muziek brengen. Volgend jaar breng ik een solo-pianoplaat uit, dit jaar in mei een album met Temko en in juni een duo-cd met vibrafonist Vincent Houdijk. Mijn doel is altijd muziek maken voor en met eigen groepen en daardoor mezelf uitdagen.”
RINUS VAN DER HEIJDEN
beeld GEMMA VAN DER HEYDEN
