Terwijl in Amsterdam op het gebied van jazz- en improvisatiemuziek door het jaar heen zóveel evenementen worden georganiseerd dat je van één lang festival kunt spreken, heeft Doek gemeend er toch best nog een aan toe te voegen. Van 12 tot en met 19 mei ziet ‘The Present is Present’ het levenslicht. Een evenement van en door Amsterdamse musici.
Pianist Oscar Jan Hoogland is een van de organisatoren van The Present is Present. Hij maakt deel uit van Doek, een collectief van improviserende musici dat zich ten doel stelt het ontwikkelen, bevorderen, verspreiden en doorgeven van improvisatiemuziek, in wisselwerking met haar omgeving. Jarenlang organiseerde Doek het Doek Festival, dit jaar is het evenement opgenomen in The Present is Present. Het evenement wil een weeklang de bijzonder rijke improvisatiescene van Amsterdam in de schijnwerpers zetten. Nieuwe groepen, nieuwe vertolkers en nieuwe muziekgrenzen dienen zich volop aan, waardoor The Present is Present een afspiegeling gaat worden van de inbreng van oude- en aankomende improviserende musici.
“Vijftig musici vullen het programma in. Dat is nog maar een kwart van de Amsterdamse improvisiescene”, licht Oscar Jan Hoogland toe. “We hebben die week voor The Present is Present hard nodig, maar we hadden ook gemakkelijk drie weken kunnen vullen.” Het initiatief is gekoppeld aan de gloednieuwe website Present Sounds Amsterdam. “Die brengt nieuws over aan improvisatie- en alternatieve muziek gerelateerde evenementen. Podia als het Bimhuis kennen een wisselwerking met nieuwe speelplekken. Zo’n katalyserende werking en het goed met elkaar omgaan is een zeldzaamheid, maar vindt wel plaats in Amsterdam.”
SAMENWERKINGSVERBAND
De programmering van The Present is Present is een samenwerkingsverband van musici die aan Doek zijn verbonden. “We waren bezig met de organisatie van het Doek Festival. De scene bloeit, de nieuwe website werd een feit en dat kwam mooi samen. Het Bimhuis stelde daarop voor een festival te organiseren voor het Amsterdamse improvisatiemilieu. Er spelen weliswaar buitenlandse musici tijdens The Present is Present, maar alle initiatieven zijn hier ontwikkeld”, stelt Oscar Jan Hoogland. Musici dragen vanuit hun discipline bij aan de totstandkoming van het programma: Eric Boeren, Ada Rave, Michael Moore, Jasper Stadhouders, Kaja Draksler, Wolter Wierbos, John Dikeman, Wilbert de Joode en het Bimhuis. Ikzelf organiseer een guerilla-jazzfietstour door de stad. Vertrekkend vanaf een pontje gaan we op weg naar diverse buitenconcerten. Alle programmeurs traden met elkaar in overleg en organiseerden vanuit hetzelfde verhaal. Zodoende treden er geen oude helden aan zoals bijvoorbeeld Sonny Rollins. Maar wel de helden van nu.”
In een muzikale wereld waarin zekerheid een steeds prominenter plaats inneemt, kan de vraag worden gesteld of er wel een markt is voor een festival dat geheel is gestoeld op improvisatiemuziek. Oscar Jan Hoogland is daar stellig in. “Jazeker, The Present is Present is een vraagscheppend ding. Op de momenten dat je creëert ontstaat een eigen urgentie. Het festival ‘maakt’ zijn eigen markt. Er is sprake van ‘oude’ en ‘nieuwe’ musici en dat geldt ook voor de samenstelling van het publiek. Kijk alleen maar naar de concepten in de programmering.”
Tijdens het Doek Festival 2016 stonden musici uit Berlijn en Chicago centraal. Dit jaar maakt het festival voor één keer deel uit van The Present is Present en ligt de enige nadruk bij musici uit het Amsterdamse milieu. Het veelvoud aan richtingen maakt bundeling van initiatieven noodzakelijk en dat is iets waar Doek zich een heel jaar mee bezighoudt. Oscar Jan Hoogland omschrijft het mooi als hij zegt dat Amsterdam het hele jaar door één onafgebroken festival vormt.
GEEN ZORGEN
Of The Present is Present financiële risico’s loopt, daar maakt Oscar Jan Hoogland zich geen zorgen over. “Er zijn enkele subsidie-aanvragen de deur uit gegaan. Soms krijg je wat, soms niet. Maar The Present is Present wordt meer dan ooit gedragen door ‘de scene’. Alle deelnemers financieren naar eigen draagkracht. Voor sommigen is dat een miniem aandeel, maar voor iedereen geldt dat het percentage op honderd ligt. We zijn niet rijk, maar artistiek wel heel belangrijk. Niemand is bij de samenstelling van het festival roekeloos te werk gegaan. Wie zou dan immers garant moeten staan? Dit eigen initiatief kent een enorme slagkracht en creativiteit. De vruchtbaarheid van doorstromende dynamiek is de ideale voedingsbodem voor goede muziek en kunst. Dit is zo hoopgevend, dat we hier altijd voor blijven vechten.”The Present is Present speelt zich af op tien podia. Dat het evenement wordt georganiseerd in deze periode van het jaar heeft op de eerste plaats te maken met de lancering van de nieuwe website, maar zeker ook met het voorjaar. “De mensen zijn nog niet in zomerstemming”, lacht Oscar Jan Hoogland. “En alle grote evenementen moeten er nog aan komen.”
Present Sounds Amsterdam is de nieuwe website, waarin alle improvisatie- en alternatieve muzieksoorten in Amsterdam elkaar vinden: vrije improvisatiemuziek, experimentele-, elektronische-, computer-, squad punk- en andere muzieksoorten. The Present is Present is er voor één keer de belichaming van, want Oscar Jan Hoogland benadrukt dat het zevendaagse evenement alleen dit jaar wordt georganiseerd.
RINUS VAN DER HEIJDEN
The Present is Present. Amsterdam, 12 t/m 19 mei. Op tien locaties: Bimhuis, Pintotonics, OT301, Mixtree, Zaal 100, De Tanker, Splendor, Doek, OCCII en De Ruimte. Met onder meer concerten, een guerrilla-fietstour en dansavonden.