Diffuse percussie en kort daarna het geluid van een expressieve saxofoon. Als je weet dat de bespeler ervan Ben Sluijs heet, is een punt gezet en kan het bijna niet misgaan. En dat doet het ook niet. ‘Particles’ is de nieuwe cd van het Ben Sluijs Quartet en wederom bewijst de Vlaming tot de top van West-Europese improvisatoren te behoren.
In de openingscompositie, het titelstuk Particles laat echter ook de rest van het kwartet zijn visitekaartje in de geluidsboxen achter. Afgewogen slagwerk van Dré Pallemaerts, indringende basnoten van Lennart Heyndels en de altijd-op-tijd-zijnde piano van Bram De Looze geven in zorgvuldig samengestelde kaders aan wat melodische improvisaties vermogen.
In het daarop volgende stuk Song For Yusef heeft Ben Sluijs zijn fluit ter hand genomen en ook hier is het vanaf de eerste noot vakmanschap wat de klok slaat. En blijkt opnieuw hoe fraai en ongedwongen Sluijs gebruik kan maken van de diensten van zijn zo vakbekwame begeleiders. Ongemerkt neemt de piano het thema over en maakt de vraag van welk genre of welke stijl Bram De Looze zich bedient, alleen nog maar dwingender. Die Bram De Looze, wat een pianist! Het is niet voor niets dat hij de hoofdrol speelt in het sluitstuk van Particles. De titel Ice Chrystal had – gekoppeld aan zijn pianospel – niet beter gekozen kunnen zijn.
Het Ben Sluijs Quartet uit zich in luisterjazz, waarin lyriek een grote rol speelt, maar evengoed ook de ombouw van elementen uit de Afro-Amerikaanse jazztraditie naar bouwstenen van nu. De muziek van de vier klinkt daarom opmerkelijk fris en toegankelijk. Over het algemeen is de muziek ingehouden, doordacht en afgepast naar ieders individualiteit. Dat betekent dat zij ook een ingehouden kracht uitademt. Daar hebben Ben Sluijs en de zijnen geen krachtcentrale voor nodig: hun muziek komt uit een diep binnenste en is gevoed met intuïtie en hang naar verbazing.
Gezwam uit de hoek van mindfulness? Zeker niet, de vier musici treden, doordat zij het binnenste van hun muziek opzoeken, in elementen van schoonheid en intimiteit. Als je dat mindfulness wilt noemen, ga je gang. Binnen jazz echter wordt nogal eens op effecten gejaagd en die ontbreken hier volledig. Interactie tussen mensen komt vaak voort uit diepgaande gesprekken. Diep gravende zoektochten van musici naar noten monden zoals hier uit in muziek, die door fijnzinnige improvisaties en het doorleefd vertolken ervan, zichzelf verheft. Ver boven de middelmaat.
Dat maakt Particles tot een prachtig album, waarop is te horen hoe alle invloeden die jazzmuziek in haar bestaan heeft ondergaan, toch weer terugkeren naar de basis waar het allemaal om draait: de verbeelding van de immer voortgaande hartenklop van het menselijk bestaan.
RINUS VAN DER HEIJDEN
Ben Sluijs Quartet – Particles
OFF Records
Ben Sluijs– altsaxofoon, fluit en altfluit
Bram De Looze– piano
Lennart Heyndels– contrabas
Dré Pallemaerts– slagwerk
www.off-recordlabel.blogspot.com
