In één woord; adembenemend. Dat is de conclusie na het beluisteren van ‘Black Sea Songs’, waarop tien oude liederen uit een omvangrijk gebied rond de Zwarte Zee worden vertolkt door een zangeres, een gitarist/violist en een klarinettist.

De zangeres is Sanem Kalfa, de gitarist/altviolist George Dumitriu en de klarinettist Joachim Badenhorst. Zij komt uit Turkije, de anderen uit respectievelijk Roemenië en België. Die afkomsten zijn belangrijk, want het gaat hier om bewerkte volksmuziek, geplukt uit de landen rond de Zwarte Zee, zoals in het westen ervan Bulgarije, Roemenië en Oekraïne, Rusland en Georgië in het oosten en Turkije in het zuiden.

Dat impliceert dat de drie uitvoerenden muziek hebben gekozen van Turkse, Georgische, Laziose (Italiaanse), Roemeense, Pontus Griekse en Tataarse oorsprong. Een op papier onwaarschijnlijke opgave, maar door de volstrekt eigentijdse aanpak van het trio, een uiterst geslaagde. Want de oervorm van de liederen blijft onaangetast, door de instrumentatie en gespecificeerder nog, de toevoeging van delicate elektronica wordt een hedendaagse muziekvorm ontwikkeld die je keihard bij je lurven grijpt.

Keihard in de zin van bevrijdend en vreugdevol. Sanem Kalfa schept een intimiteit die haar gelijke niet kent, ze voert je op een zachte bries eeuwen terug naar een primitieve vorm van communiceren die echter na al die honderden jaren nog niets aan muzikale betekenis heeft ingeboet. Sanem Kalfa’s breekbare inzet van haar stem wordt afgewisseld met een uitbundig gebruik ervan, waarin ze jodelt, de bovengrens ervan aftast, lange uithalen over de muziek van de andere twee uitsmeert en ze tegelijk dirigeert en dwingt.

Die ‘andere’ twee zijn beslist haar gelijken. George Dumitriu is meer dan een bespeler van akoestische en elektrische gitaren en altviool, je mag hem met recht een multi-instrumentalist noemen. Ook al beperkt hij zich hier tot de drie eerder vermelde instrumenten. De effecten die hij toevoegt zijn ijzersterk en zeker gebouwd op de ervaring die hij opdeed door meer muziekgereedschap ter hand te nemen. De klarinet van Joachim Badenhorst maakt de muziek áf. Een klarinet is natuurlijk geen vreemde eend in de bijt als het om Oost-Europese volksmuziek gaat. Hier past hij niet alleen naadloos binnen het concept, de klarinet vlecht smaakvolle en soms zinsbegoochelende frases toe aan de verrichtingen van de andere twee. Badenhorsts inbreng van live-elektronica trekt de tien liederen steeds maar weer over ondenkbare grenzen.

Badenhorst en Dumitriu schromen niet om vrijelijk uit hun schulp te barsten. De compositie Pipilomatina is er een fraai voorbeeld van: het intro met een jankende altviool en een ploppende basklarinet is bijna een hommage aan het Revolutionary Ensemble van violist Leroy Jenkins, zij het – helaas – een korte.

Maar niet getreurd, de cd Black Sea Songs is een tijdbom van uiterst accurate, eigentijdse vertaling van eeuwenoud erfgoed. Dat in de handen van deze drie improviserende musici nieuwe eeuwigheidswaarde meekrijgt. Laat hem in hemelsnaam talloze malen exploderen, en telkenmale zul je er geen spijt van krijgen.

RINUS VAN DER HEIJDEN

 

SANEM KALFA
JOACHIM BADENHORST
GEORGE DUMITRIU

Black Sea Songs

El NEGOCITO Records

Sanem Kalfa – zang en elektronica
Joachim Badenhorst – klarinetten en live-elektronica
George Dumitriu – akoestische en elektrische gitaar, altviool en effecten

 

www.elnegocitorecords.com

Previous

Anneleen Boehme is een zingende parel op contrabas

Next

Bert Lochs (rondetijd 6.03,37)

Lees ook