In tegenstelling tot wat de laatste tijd gebruikelijk is, zit bij de cd ‘Eyeopener’ van Klatwerk3 een uitgebreid inlegboekje. Bij het doornemen ervan word je uiteraard al in een bepaalde richting gemanoevreerd. Maar wie het kan opbrengen om deze opmerkelijke cd van pianist Boelo Klat te beluisteren zonder informatie vooraf, komt uit bij bijzondere verrassingen. Zoals de conclusie dat de voor velen onbekende Boelo Klat een niet te onderschatten musicus is.

Klatwerk_400Musici, zeker zij die zich bezig houden met improvisatiemuziek, dienen in elk geval twee eigenschappen volledig uit te buiten: instinct en intuïtie. Intuïtie zal het meest van pas komen bij – laten we het even bij pianisten houden – klassieke uitvoerders. Zij moeten weliswaar de partituur volgen, maar hebben de vrijheid aan de noten hun eigen inzicht mee te geven. Instinct dicht je eerder toe aan improviserende musici: zij beslissen op het moment dat zij een toets aanraken welke noot daaruit voort dient te komen.

Het kan natuurlijk ook zo zijn, dat musici zowel instinct als intuïtie tot gereedschap verheffen. Wie zeker over die gave beschikt, is de Groningse pianist Boelo Klat. Zijn cd Eyeopener is het rechtstreekse gevolg van wat zich in zijn hoofd afspeelt en aan zijn handen wordt doorgegeven. Dat is uiteraard niet iets unieks; bij iedere musicus gebeurt dit. Maar Boelo Klat heeft zijn intuïtie in dienst gesteld van zijn instinct en daarmee bereikt hij opmerkelijke resultaten.

Eyeopener valt hiermee niet onder een noemer te rangschikken. Er komt van alles voorbij: amusementsmuziek, een marsje, melodische mijmeringen, harmonische opstapjes, vrije improvisaties en veel moois uit de modale jazz. Maar wat nog belangrijker is: je hoort wat je zou willen dat er werd gespeeld. Boelo Klat is een soort tovenaar, die suggesties tot werkelijkheid maakt. Die een schijnwereld weet te creëren, waarin je zaken waarneemt die je tot dan niet voor mogelijk hebt gehouden. Hetgeen alles heeft te maken met die tandem instinct-intuïtie, die de muziek in achteloosheid dompelt waardoor het lijkt of de pianist zich van alle muzikale regels heeft ontdaan en gewoon zijn eigen gang gaat. Waarmee hij zijn eigen spel, zijn eigen volgorde, zijn eigen identiteit bepaalt.

Zo moet je – en kun je niet anders – de vijftien eigen stukken en/of arrangementen van Klat op Eyeopener beluisteren. Dan komen die verrassingen waarin in de inleiding van deze bespreking sprake is, vanzelf bovendrijven. De smeltkroes van indrukken, van stijlen die Boelo Klat moeiteloos hanteert en de uitdrukking die hij eraan geeft, roepen een gevoel van afscheid op. Afscheid van al het moois dat je eerder hoorde in je leven, maar dat altijd was geperst in het keurslijf van ‘zo moet het’. Boelo Klat heeft hier afstand van genomen en daarin schuilt de kracht van deze bijzondere cd.

In Ruud Vleij op contrabas en Ancel Klooster op slagwerk en percussie heeft de leider/componist waardige teamgenoten gevonden. Zij maken dat Klatwerk3 een hechte en unieke eenheid is. Zo een die niet anders dan deze muziek kan spelen, muziek die je niet aan anderen kunt overlaten. En die de toepasselijke titel Eyeopener meekreeg.

Dan nog even het inlegboekje. Fraai uitgevoerd, met gedichten die de vijftien stukken begeleiden. Impressies zou je ze kunnen noemen die tevens iets van het gedachtengoed van Boelo Klat blootleggen. Titels als Walk Like Monk, Song for my Sister, Money en Ibrahim laten immers weinig aan de verbeelding over. In elk zit een stukje Boelo Klat. Zelfs in Moon River van Johnny  Mercer en Henri Mancini, dat Klat arrangeerde en van smartlap tot eindstation van deze frappante Eyeopener transformeerde.

 

RINUS VAN DER HEIJDEN

 

Klatwerk3 – Eyeopener
Aliud Records 
www.klatwerk3.nl
www.boeloklat.nl
www.aliudrecords.com

Boelo Klat – piano en composities
Ruud Vleij – contrabas
Ancel Klooster – slagwerk en percussie

Previous

Diana van der Bent aanwinst Nederlandse jazzmilieu

Next

Spotify Playlist Edward Capel

Lees ook