Zes snaarinstrumenten, waarvan er twee vanwege hun ‘geaardheid’ bij jazz mogen worden ingedeeld. De vier andere bij klassieke muziek. Samen moeten zij een eenheid vormen. Kan dit dan? Onder aanvoering van gitarist Ed Verhoeff wis en waarachtig. Luister maar naar de indringende cd ‘Cloud Chamber’.
Gitarist Ed Verhoeff en contrabassist Paul Berner vormen samen het duo Up Close. Voor de cd Cloud Chamber hebben zij samenwerking gezocht met het befaamde Dudok Quartet Amsterdam. De gitarist en contrabassist wilden een nieuwe vorm van kamermuziek creëren, die op de pijlers jazz en klassieke muziek berust. Klank en samenspel waren daarbij de trefwoorden, maar hoe die binnen één concept samen te brengen? Een basis was in elk geval de intieme muziek van Up Close en de sfeer van kamermuziek zoals die een strijkkwartet eigen is.
Opvallend op Cloud Chamber zijn de duostukken, de passages voor het strijkkwartet en het samengaan van de zes musici. Toch speelt Up Close – om in de juiste terminologie te blijven – de eerste viool. Het stuk Subconscious-Lee is zelfs geheel voorbehouden aan het duo. Gelukkig is er ook vaak het samengaan, zoals in A Waltz, waarin contrabas en gitaar overigens ook weer het slot verzorgen.
Omdat door het uitgebreide klankpalet van de zes snaarinstrumenten de gehele wereld kan worden ‘bestreken’, kom je soms op bekend terrein. Dat is te horen aan het einde van Indian Summer, waar het gedachtengoed van Bill Frisell even doorklinkt. Dit is niet zo verwonderlijk: de Amerikaanse gitarist drukt zo’n stempel op het hedendaagse milieu van jazz-, improvisatie- en volksmuziek dat een dergelijke knipoog onvermijdelijk is.
Cloud Chamber is een fraai album. Ed Verhoeff laat er zich op voorstaan dat idee en uitwerking helemaal uit zijn koker komen. De meeste composities zijn ook van zijn hand. Cloud Chamber is echter geen egotrip geworden. De gitarist heeft Maarten Ornstein gevraagd twee composities te arrangeren (Indian Summer en het strijkersdeel van Claire de Lune), terwijl het Dudok Quartet Amsterdam hetzelfde heeft gedaan in het slotstuk The Night & The Daydreamer van de hand van Ed Verhoeff, maar in een arrangement van Max Knigge.
Om de sfeer van kamermuziek optimaal te laten doorklinken en ook die van jazz recht te doen, is geput uit de voorraadkasten van beide muziekstromingen. Daar is wat de klassieke kant betreft Claire de Lune van Claude Debussy uit gerold (Claire met een ‘e’ achteraan, terwijl de originele titel van Debussy die ontbeert, want die is ontleend aan het gedicht Clair de Lune van Paul Verlaine). Wat de jazz aangaat is er Subconscious-Lee van Lee Konitz.
Daarmee is het streven van Ed Verhoeff en Paul Berner om muzieksoorten in elkaar op te laten gaan, zeker gehaald. Want de muziek vult alle resterende gaatjes: zoals het Verhoeff-stuk The Landlord, dat een fraaie blues behelst.
RINUS VAN DER HEIJDEN
Ed Verhoeff, Paul Berner, Dudok Quartet Amsterdam – Cloud Chamber
Zennez Records
Ed Verhoeff– gitaren
Paul Berner– contrabas
Judith van Driel– viool
Marleen Wester– viool
Marie-Louise de Jong– altviool
David Faber– cello
