Nieuwe kamermuziek voor strijkkwartet en jazzkwartet. Zo omschrijft de ondertitel van de cd ‘Mark Zandveld/Zandzemble’ de inhoud van een bijzondere cd. Een die barst van de klankkleuren en die beslist nieuwe wegen inslaat waar het gaat om de verbinding van onderliggende lagen in muziek. Waarbij uitdrukkelijk moet worden gesteld dat het daarbij niet gaat om alleen klassieke- en jazzmuziek.
Integendeel zelfs. Het aftasten en overschrijden van grenzen gaat heel wat verder dan alleen binnen de lijntjes van jazz en klassiek blijven. Door de inzet van het gekozen instrumentarium is al een waaier aan klankkleuren ingezet, de aard van de composities en vooral de aanwezigheid van Deborah J. Carter is veelomvattend. De vocaliste declameert, zingt en scat. En hoe fraai klinkt dat laatste als het strijkkwartet daar klimmende toonreeksen achteraan plaatst.
Ontwikkeld in de oude muziek, is het contrapunt niet meer weg te denken uit praktisch alle muziek van onze tijd. Hier echter wordt er weer op een ‘ouderwetse’ manier gebruik van gemaakt. De elkaar dragende melodische lijnen doen weldadig aan. Vooral als het strijkkwartet in dialoog is met bijvoorbeeld de vibrafoon en/of de gitaar. En niet te vergeten met de stem: de eigen teksten van Deborah J. Carter in zes van de tien stukken verdienen geen braaf volgende begeleiding. En die krijgen ze hier ook niet. De geraffineerde arrangementen voor de strijkers plaatsen de verrichtingen van de zangeres in een nieuw en verrassend kader.
Zandzemble is een project dat is ontsproten aan het brein van basgitarist Mark Zandveld. Hij schreef alle tien de composities, koos voor de afwijkende verklanking door gitaar, vibrafoon en summiere percussie en basgitaar. En voor de – klassieke – bezetting van het strijkkwartet: eerste en tweede viool, altviool en cello. De keuze voor dit alles mag duidelijk zijn: het geeft de componist en arrangeur alle ruimte zijn project zo uit te voeren als hij voor ogen heeft. Elk van de ingenieuze composities geeft zijn specifieke bedoeling weer. Waardoor het kan gebeuren dat geen van de stukken op elkaar lijkt: de ritmische variëteit verhindert dat sowieso, ook de knap verweven tradities van klassieke muziek en modale jazz verraden een goudeerlijke onafhankelijkheid. Een zonder haken en ogen, een die de essentie van de muziek terugbrengt tot dat ene, altijd overheersende aspect: emotie.
RINUS VAN DER HEIJDEN
Mark Zandveld – Zandzemble
DOT Time Records
Mark Zandveld – basgitaar
Deborah J. Carter – zang
Gunnar Graafmans – vibrafoon en percussie
Jeen Rabs – gitaar
Mirco Wessolly – eerste viool
Aili Deiwiks – tweede viool
Yanna Pelser – altviool
Veit Steinmann – cello
www.zandzemble.com
www.deborahcarter.com
www.dottimerecords.com
