‘Suite X’ is de weinig zeggende naam voor acht composities die een mengvorm zijn van barokmuziek, jazz en elektronische muziek. Gecomponeerd door gitarist Bram Stadhouders en in première gegaan tijdens November Music. Maar met een adembenemend resultaat dat een smetteloze verbinding tot stand brengt tussen muziekstijlen die zo’n vierhonderd jaar uit elkaar liggen.

Bram Stadhouders is componist en mede-uitvoerder van 'Suite X'.
Bram Stadhouders is componist en mede-uitvoerder van ‘Suite X’.

Bram Stadhouders, een rusteloze creatieveling die zijn weg door de vele wegen die muziek kent, immer onderzoekend aflegt, kwam al vele jaren geleden uit bij muziek uit de tijd van de barok (plm. 1600-1750). Hij wilde er al lang ‘iets mee doen’ en dat plan werd werkelijkheid toen hij van November Music een compositieopdracht kreeg. Het resultaat daaruit werd Suite X, dat deze avond in première ging en een samenwerking betreft tussen het Belgische muzikantencollectief B.O.X. en Bram Stadhouders zelf. Barokensemble B.O.X. heeft zich toegelegd op het samengaan met niet-klassieke muziekstijlen en heeft zich in zijn elfjarig bestaan ontwikkeld tot een gezaghebbend ensemble dat muziek uit de barok laat fuseren met uitvoerders van springlevende hedendaagse muziekvormen.

Lambert Colson, Raphaël Collignon, Jon Birdsong, Bart Vroomen en Pieter Theuns van B.O.X.
Lambert Colson, Raphaël Collignon, Jon Birdsong, Bart Vroomen en Pieter Theuns van B.O.X.

Met zes repetities hebben Bram Stadhouders en B.O.X. Suite X ‘bedwongen’. En daarmee een titanenklus geklaard. De historische instrumenten van B.O.X. zoals een theorbe (barokluit) en kleine luit, twee zinken (fluiten), een baroktrombone, trompet, contrabas en klavecimbel klonken niet alleen majestueus in de Clubzaal van de Verkadefabriek, zij vormden met de akoestische en elektrische gitaar van Bram Stadhouders en het slagwerk van Onno Govaert een nieuw, krachtdadig orkestgeluid dat de concertruimte en de toehoorders compleet overrompelde. De vingervlugge exercities van Stadhouders op zijn gitaren en een, naar het leek, vrije improvisatie van theorbe, klavecimbel, elektronica en drums, tilden de muziek naar de tijden van nu. Om even later eenvoudige motiefjes voor klavecimbel, , twee fluiten en baroktrombone als speelgoed te laten dienen voor de elektrische gitaar die zich daar ongekunsteld in nestelde. Om zo weer het tijdperk van de barok binnen te treden. Dat pure uitte zich ook toen Bram Stadhouders tegen het einde van het concert heel even een rebab ter hand nam. Dit is een Afghaans snaarinstrument, waarvan je je kon afvragen of dat nu zo nodig moest. Het antwoord is ‘ja’.

Pieter Theuns is artistiek leider en oprichter van B.O.X. en bespeler van de monumentale theorbe.
Pieter Theuns is artistiek leider en oprichter van B.O.X. en bespeler van de monumentale theorbe.

Kom er maar eens om, fusies teweeg brengen in de jazz. De wegen binnen jazz zijn oneindig, maar vaak lopen mengvormen dood op te hoog gegrepen idealen, niet begrepen karakteristieken of te weinig inzicht in de muziek waarin hij of zij wil opgaan. Bij Suite X was daar geen moment sprake van: het één uur durende, uit acht stukken bestaande werk hief zichzelf juichend ten hemel. Geen wonder: de balans tussen de vijf musici van B.O.X. en gitarist Bram Stadhouders was perfect, de samensmelting van oude en nieuwe muziek volstrekt naturel, en de domeinen van barok en jazz, rock, improvisatie, elektronica en computer werden compleet intact gelaten.

Nathan Wouters, Bram Stadhouders en Onno Govaert in volle concentratie.
Nathan Wouters, Bram Stadhouders en Onno Govaert in volle concentratie.

Juist in dit laatste school de grote kracht van Suite X. Zoals het concert begon, in verstilling, zo ontwikkelde het zich van de zeventiende eeuw naar de eenentwintigste. Niet op een manier dat alle muziekvormen tussen die tijdseenheden werden aangedaan, integendeel. Maar de zachte melodieën, neergevlijd op de basso continuo van B.O.X. en de manier waarop de akoestische gitaar van Bram Stadhouders daar tegenaan schurkte, hadden een van de karakters van barok niet beter kunnen duiden. En dat ging ook op naarmate Suite X vorderde: de overgang van akoestische naar elektrische gitaar, de manier waarop elektronica vrijwel onmerkbaar binnensloop, de aanwending van laptop en daarmee opgeroepen alles omvattende klankvelden, het was allemaal of het niet anders dan zó kon zijn. En dat kon ook niet, niet anders.

De drie blazers van B.O.X.: Lambert Colson, Jon Birdsong en Bart Vroomen. Op de achtergrond heerst Raphaël Collignon.
De drie blazers van B.O.X.: Lambert Colson, Jon Birdsong en Bart Vroomen. Op de achtergrond heerst Raphaël Collignon.

Bram Stadhouders heeft met Suite X een monument geschapen dat het verdient vele, vele malen te worden uitgevoerd. De tijdloosheid kan zich daardoor alleen maar verder verdiepen. Waarmee dit instrumentale oratorium vanzelf het predicaat ‘klassiek’ krijgt opgespeld. Klassiek in de betekenis van het uitsluiten van tijd; zoals barokmuziek zich een onwrikbare plaats heeft veroverd in de geschiedenis van De Muziek, zo verdient Suite X een torenhoge notering in de Klassieke Top-1000 van 2221. En later.

RINUS VAN DER HEIJDEN
Foto’s GEMMA KESSELS

 

BRAM STADHOUDERS EN B.O.X. – SUITE X
November Music, Verkadefabriek Den Bosch, 10 november ’21

Bram Stadhouders – compositie en gitaar
Onno Govaert – slagwerk

B.O.X


Pieter Theuns – theorbe en luit
Lambert Colson – zink
Jon Birdsong – zink en trompet
Bart Vroomen – baroktrombone 

Nathan Wouters – contrabas
Raphaël Collignon – klavecimbel en orgel 

 

www.bramstadhouders.nl

www.boxbaroque.com

www.novembermusic.net

Previous

Plumes Quartet eert traditie met afwijkende instrumenten

Next

Het Prinses Christina Jazzconcours in coronatijden

Lees ook