Fotograaf en schrijver Eddy Westveer bezoekt het 15e Tokyo Jazz Festival in Japan. Hij doet verslag van drie dagen muziek. In woord en beeld. Hier volgt de impressie van de eerste festivaldag.
Het Tokyo Jazz Festival vindt plaats op drie speelplekken: Hall A van het Tokyo International Forum (kortweg The HALL), een binnenplein in datzelfde forum (The PLAZA) en aan de andere kant van de straat in de op de tweede verdieping van de Tokyo Building gevestigde Cotton Club (The CLUB). The HALL biedt plaats aan vele duizenden bezoekers en daar spelen de grote namen. Er zijn daar tickets te koop voor genummerde plaatsen apart voor het middag- en avondprogramma. Prijs voor de beste stoelen voor een daytimeticket (drie concerten) of nighttimeticket (eveneens drie concerten) bedraagt ongeveer 85 euro en voor een hele dag rond de 160 euro. Goedkopere plaatsen voor een dagdeel kosten ongeveer 33 euro. Kinderen zijn niet toegestaan.
In the CLUB speelt elke avond één band twee sets. Er kan per set een kaartje worden gekocht voor circa 31 euro. The PLAZA is gratis toegankelijk en biedt naast muziek een uitgebreide keuze aan eten en drinken, voornamelijk aangeboden als foodtruckfestival. De door hoge gebouwen omsloten corridor wordt dan ook gevuld door geuren van vooral oosterse gerechten. En het programma biedt een keur aan concerten en workshops op één podium.
OPWARMER
Op de eerste dag van het festival, de vrijdag, is er geen programmering. Dan is de opwarmer voor de rest van het festival met dus uitsluitend een avondprogramma en met voor Nederlandse begrippen geen grote namen. De grote namen zijn voorbehouden voor de zaterdag en de zondag met thema’s ‘This is Tokyo Jazz’, ‘Jazz Supreme’, ‘Celebration’ en ‘Jazz is here’.
In the CLUB speelt deze eerste dag het Mayuko Katakura Trio. De zon is inmiddels onder en de avond is gevallen. Met het thema Dutch Jazz Meets Tokyo Jazz heeft Mayuko Katakura als gast altsaxofonist Benjamin Herman uitgenodigd. Mayuko die ooit doordrong tot de finalisten van de Thelonious Monk Competition speelde drie jaar eerder op dit festival als gast met het Benjamin Herman Trio. De Nederlandse jazzmusicus komt vanaf zijn 19e in Japan en was er al zestien keer. Hij houdt van het land omdat het een klik heeft met jazz. De muziek is er al vele jaren populair en Japan staat bekend als volger van Afro-Amerikaanse jazz. Ofschoon de muziek tijdens de Tweede Wereldoorlog als vijandelijk en verboden werd beschouwd, is zij nooit uitgebannen. Zelfs in de vele eenvoudige Japanse eethuizen of koffiehuizen kun je zomaar worden getrakteerd op jazz uit de speakers.
In de sjieke Cottonclub wordt voornamelijk jazz geprogrammeerd vanuit de Amerikaanse traditie. Het publiek is uitermate beschaafd en zeer aandachtig. Hier hoor je geen gekletter met bestek of geklets tussendoor, maar alle focus is gericht op het podium. Er is plaats voor 235 mensen, die gezeten zijn aan tafeltjes. Het vaste trio van pianiste Mayuko Katakura met bassist Yasuhiko ‘Hachi’ Sato en de in New York woonachtige, maar ook in Groningen docerende drummer Gene Jackson opent de avond met twee nummers, waarna Benjamin Herman wordt aangekondigd. Die begint met de eigen compositie Rednose District, Monk’s Pannonica en vervolgens Inhale, Exhale met een knipoog naar het Japanse rookbeleid waarbij het niet toegestaan is om buiten te roken, maar in veel gelegenheden nog wel binnen. Er wordt niet uit de band gesprongen en het accent ligt op ballads. De toegift is A Slow Hot Wind van het album Trouble. Terwijl de bandleden hun weg vinden naar de derde verdieping van het 33 verdiepingen tellende gebouw en daar een diner geserveerd krijgen, loopt de club helemaal leeg en wordt zij schoon- en leeg gemaakt voor de tweede set die na ongeveer anderhalf uur aanvangt.
ROCK THE JAZZ
Een grotere tegenstelling met de PLAZA is niet denkbaar. Het thema van de avond is ‘Rock the Jazz.’ De avond begint daar met Bastian Baker en later op de avond met Mountain Mocha Kilimanjaro. Wanneer deze Japanse musici net klaar zijn arriveren wij. Het is warm buiten en een hoge luchtvochtigheid versterkt dat gevoel. De laatste band is powerband Tri4th. We zijn ruimschoots op tijd om die set van 45 minuten in zijn geheel mee te maken. Kennelijk hebben de vorige acts het aanwezige publiek voldoende opgewarmd om reeds bij de soundcheck al erg enthousiast te zijn.
Voor het podium staat een beschaafde drom met mensen samengepakt. Meer naar achter wordt de concentratie van mensen dunner en is er ruimte om op een stoel of bankje te zitten en ook de bewegingen op het podium op een groot scherm te kunnen volgen. Stipt op tijd starten de heren. Bandleider en trompettist Yusuke Orita houdt qua verschijning het midden tussen een samoerai en een sumoworstelaar. Drummer Takao Ito is een rockdrummer; er wordt strak, hard en eenvoudig gedrumd. Het verschil met Gene Jackson in de CLUB is niet te beschrijven. Het geluid is erg hard en wordt in de beetje trechtervormige corridor tot ver van achteren gedragen. Wij verlaten de PLAZA zoetjes, in afwachting van wat het festival ons op de andere dagen nog voor moois zal brengen.
tekst en beeld EDDY WESTVEER
Tokyo Jazz Festival
Tokyo International Forum en Cotton Club, 2 september ’16
Mayuko Katakura Trio:
Mayuko Katakura – piano
Benjamin Herman – altsaxofoon
Yasuhiko Hachi Sato – contrabas
Gene Jackson – drums
Tri4th:
Yusuke Orita – trumpet
Junnosuke Fujita – tenorsaxofoon
Daisuke Takeuchi – piano
Tomotaka Sekiya – contrabas
Takao Ito – drums
