Dat België een jazzland bij uitstek is, dat konden Nederlandse jazzfans op de festivals in eigen land al volop constateren met de opmars van hippe Belgische jazzformaties als De Beren Gieren, Stuff, Schntzl en Taxi Wars. Grote festivals als Gent Jazz en Jazz Middelheim zijn een vaste afspraak bij onze zuiderburen.
De kenners van echte, niet commerciële en artistiek diepgravende programmeringen wisten al lange tijd dat het ook op het festival Jazz a Liège goed toeven is met een veelzijdig en verrassend programma. Waar internationale headliners en hippe Belgische projecten perfect samengaan in een programmering die voor iedereen veel te bieden heeft.
Waar de Nederlandse jazzscene in toenemende mate wordt geplaagd door een programmering die gebukt gaat onder afnemende subsidies en hiermee gepaard gaande commerciële vervlakking, wordt in België nog volop geld en ruimte vrijgemaakt voor projecten die alleen maar kunnen floreren in artistieke vrijheid en zonder de overdreven druk van de commercie.
In Luik was dit tijdens de eerste twee dagen van het festival duidelijk te zien aan een bezonken en gevarieerde programmering die grote internationale namen als Tom Harrell, Ambrose Akinmusire, Cory Henry and the Funk Apostles en Avishai Cohen moeiteloos weet te combineren met hippe Belgische projecten als Antoine Pierre Urbex, Marc Ribot’s Ceramic Dogs en Nordmann. Een goede reden om voor vier dagen neer te strijken in het hippe multiculturele Liège en je onder te dompelen in veelzijdige jazz, gebracht in vele schitterende zalen dwars door het centrum. Zodat het festival tegelijk een sightseeing-tour wordt langs de vele stralende, veelal historische zalen. Het programma op de openingsavond stond in het teken van artistieke, bezonken en diepgravende jazz.
ANTOINE PIERRE URBEX
In de schitterende negentiende-eeuwse theaterzaal van het Theatre de Liège gaf de Belgische drummer Antoine Pierre, ook bekend van de crossover-formatie Taxi Wars, acte de présence met zijn grote collectief Urbex, met de fine fleur van hippe Belgische jonge musici. Het leek wel het Belgische antwoord op Snarky Puppy, maar dan inhoudelijk, verfijnd, diepgravend en bijzonder sfeervol. Waar het eerste album van Urbex nog overliep van de barokke ideeën vol creatieve dadendrang, werd hier ontspannen met veel ruimte en bezonkenheid een landschap van fijn gekleurd, groovend en mooi gelaagd, modern geluid geschilderd.
Een pittige ritmesectie met de groovend-laconieke Felix Zurstrassen, de schilderachtig kleurende gitarist Bert Cools en een rustige, bezonken pianoakkoorden invullende Bram de Looze gaf een hoofdrol aan de knallende drums van bandleider Antoine Pierre. Een ruime blazerssectie met de Nederlandse gastsolist Ben van Gelder op altsaxofoon, Toine Thys en Ton Bourgeois op tenorsaxofoon en de lyrisch-vrije Jean-Paul Estiévenart op trompet maakte indruk met sterke individuele solo’s en straf spel. Fred Malempré zorgde op percussie voor glanslichten en speelse verrassingen. Een straffe formatie derhalve, die een volle zaal even onderdompelde in een eigen geschapen geluid, vol diepzinnige verfijning. Een uithangbord voor de Belgische jazzscene.
PHIL ABRAHAM TRIO
Het Phil Abraham Trio bracht in een afgeladen bovenzaal drie gevestigde namen van een oudere Belgische generatie in stelling. In een bezetting zonder bas waren Phil Abraham op trombone en zang, Ivan Paduart op piano en Luc Vandenbosch op drums aangetreden voor een concert van jazzstandards en eigen composities. Akoestisch en traditioneel, ondanks de wat ongebruikelijke bezetting, die veel ruimte liet voor harmonische en melodische vrije interpretatie.
Na de verfijning van Urbex viel de uitbundige, knallende aanpak van het Abraham Trio wel enigszins grof uit. Het spel leek geforceerd, een wat hardhandig toucher op de piano en vele effecten op de trombone – zoals overvloedig gebruik van dempers en zingen in het instrument – zorgden voor een algehele indruk van wat oppervlakkig effectbejag. Het publiek was er volop tevreden mee en reageerde goed op alle kwinkslagen en capriolen van de musici. Het vervreemdende was het feit dat met eigen composities en een modern akoestisch geluid eigenlijk alle ingrediënten voorhanden waren om geweldig te musiceren, maar dat dit leidde tot muziek die wel modern en perfect klonk, echter ook glad en een beetje ouderwets, zodat het op een cruiseschip niet had misstaan.
TOM HARRELL
De levende jazzlegende Tom Harrell op trompet zette deze avond weer helemaal recht in een monumentaal en verstild optreden, waarin éminence grise Harrell een jonge en gretige ritmesectie meebracht, om samen de sterren van de hemel te spelen. Miles Davis kon door zijn pure aanwezigheid en intens luisteren zijn medemuzikanten opzwepen naar ongekende hoogten. Deze kwaliteit heeft ook Tom Harrell, die een geconcentreerde, intense fysieke aanwezigheid combineerde met een gebald luisterend oor, dat dwingend het geheel kanaliseerde naar intens gekleurde schoonheid.
Harrell staat bekend om zijn stralende, lyrisch-heldere toon en zijn op melodie gebaseerde improvisaties. Hij toonde zich in Luik heer en meester met een modern, in de traditie geworteld repertoire. Bijgestaan door een opvallend gretige Adam Cruz op drums en een solistisch en groovend uitblinkende Dany Grisset op piano en keyboards, ondersteund door een traditioneel ‘bouncy’ zwaar groovende Ugonna Okegwo op contrabas. Een magistraal optreden en een feest van springlevende traditionele jazz, soeverein getrokken naar een hedendaags idioom.
Op vrijdag werden de bakens verzet naar hippe geïmproviseerde projecten in Cité Miroir en de pop- en funkprojecten van Selah Sue en Cory Henry and the Funk Apostles. Het uitgaanspubliek van de vrijdagavond stroomde volop toe naar de veelal uitverkochte concerten en zorgde voor een levendige ‘buzz’ in de binnenstad van Luik.
SELAH SUE
In de prachtig authentiek-historische zaal Le Forum – op zich al een bezienswaardigheid – was een volle grote zaal klaar om de rentree mee te maken van de Belgische poplady Selah Sue, die na een periode van afwezigheid vanwege de geboorte van haar eerste kind sterk terugkwam met een nieuw programma. Bij een huis vol fans kon zij vanaf de eerste noten niets verkeerd doen. Alles werd gretig ontvangen. Met een kleine bezetting van keyboards en piano en een cellist, die veelzijdig baspartijen plukte en melancholische melodielijnen streek in de vaak minimalistische stukken, pakte Selah Sue volop uit met haar ongewoon hese stem, ondersteund door haar gitaar. Ze pakte de zaal snel in met eigen popcomposities, handelend over haar kind en lyrische intermezzo’s, afgewisseld met heftig groovende stukken, waarin zij vocaal alle registers van haar kunnen opentrok en helemaal losging. Geen jazz, maar onvervalste popmuziek van een zangeres die gerijpt en rustiger is teruggekomen, en die authentiek en tevreden overtuigt in haar eigen popidioom.
CORY HENRY AND THE FUNK APOSTLES
In de verhoudingsgewijs verrassend kleine zaal van Reflektor vierde Snarky-Puppytoetsenist Cory Henry met zijn reeds legendarische spel op Hammondorgel en de Moogsynthesizer een hoogmis van de funk. De toetsenist van de buitencategorie had voor dit project besloten om ook te gaan zingen. Hiervoor liet hij zich ondersteunen door een schitterend duo zangeressen. Een goede oplossing voor de zang, waarin Cory Henry de rol van voorganger op zich nam in voornoemde hoogmis van funk en soul, die vakkundig het evangelie van de liefde en de muziek verkondigde.
De zaal van Reflektor was hiervoor een gedroomde locatie. Met zijn intieme ruimte en een houten balkon voor een levendige droge akoestiek, leek Reflektor het kleine broertje van poptempel Paradiso in Amsterdam. De sfeer was in Luik even broeierig en zwaar bedompt, waardoor de spetterende funk van een loeistrakke ritmesectie en de opzwepende zang en Hammondspel van Cory Henry de zaal integraal aan het dansen brachten. En voor volledige vervoering zorgden gedurende een uur vol virtuoze solo’s, aanstekelijke ritmes, opzwepende zang en opruiende teksten. Een zwetende hogedrukpan waarin een positieve boodschap werd uitgedragen van verbroedering in de groovende gemeente van de soul.
Een traktatie om deze meestertoetsenist van dichtbij in zijn element mee te maken in een intieme zaal voor een gretig publiek. Een collectief uitstapje naar andere sferen van de planeet funk.
MARK RIBOT’S CERAMIC DOGS
Na de collectieve vreugde in Reflektor kon je je in Cité Miroir onderdompelen in wilde collectieve freejazz met punk, experimentele, psychedelische en post-elektronische elementen. Zwaar elektronisch versterkt bouwden de Ceramic Dogs hun geheel eigen vrijgevochten feestje, waarbij ze elkaar en het publiek alle hoeken van de concertruimte lieten zien voor een bomvolle zaal. De onwaarschijnlijkste stijlelementen werden in hoog tempo in associatieve volgorde uitgeserveerd met een keihard volume. Een hallucinant gedemonteerd Take Five was een humoristische knipoog naar de jazztraditie in een optreden vol georganiseerde chaos en heftig akoestisch geweld. Aanstekelijk en fascinerend.
Jazz à Liège bracht twee dagen van uiteenlopende en spannende projecten met vele hoogtepunten in een ontspannen sfeer. Het is goed toeven in de Waalse contreien voor alle liefhebbers van spannende projecten, die houden van experimenten, traditie en aanverwante muziekgenres.
MATHILDE LÖFFLER
foto’s JEANSCHOUBS
International Festival Mithra Jazz à Liège
Diverse locaties Luik (B), 3 en 4 mei ’18, het festival duurt tot en met 6 mei.
Optredens van onder andere Antoine Pierre Urbex, Phil Abraham Trio, Tom Harrell, Sela Sue, Cory Henry & The Funk Apostles, Marc Ribot & Ceramic Dogs.