Playground is de naam van het project waarmee jazzmusicus Eric van der Westen in drie avonden een paar handenvol musici wil klaarstomen om nieuwe muzikale ideeën vorm te geven. Stonden er op de eerste avond in januari vijf musici op het podium, nu waren het er tien. En in mei worden het er nog meer.
Een ‘work-in-progress’ noemt Eric van der Westen ‘zijn’ Playground. Hij koos voor het driedelige project eigen composities – bestaande en nieuwe – die hij voor de bezetting waarmee hij speelt, aanpast. Elk van de drie avonden worden dezelfde stukken gespeeld, maar telkens in een andere vorm. Voor deze avond had hij de composities bewerkt voor de nu extra toegevoegde vier blazers en een slagwerker. Als extra gast had zich aangemeld Martin Fondse – “Hij had gewoon zin om mee te doen”, lacht ‘de projectleider’ – die met zijn vibrandoneon, een verre voorloper van de melodica, vakkundig door de gespeelde stukken heen flitste. Het werd een avondje dat barstte van de energie, uiterst ‘groovende’ muziek opleverde en door het publiek hooglijk werd gewaardeerd.
POPKLANKEN
Contrabassist, bandleider en componist Eric van der Westen wil uitkomen bij een project, waarin de muziek van John Coltrane, Charles Mingus en de popklanken uit zijn jeugd worden aaneen gesmeed. Klinkt het heel dom als je als luisteraar die elementen niet meteen herkende? Eric van der Westen geeft er graag een korte uitleg over: “In de melodieën zit de pentatoniek van Mingus, die correspondeert met de lijnen van de blazers in Playground. En Coltrane herken je aan de kwartstapeling in de harmonieën en hoe die in de rol van de blazers is gezet.”
Eric van der Westen werkt in Playground samen met saxofonist Guido Nijs. Híj kon er deze avond niet bij zijn en werd vervangen door Miguel Boelens op tenorsaxofoon. Naast de leider zelf, Boelens, Fondse, gitarist Aron Raams en toetsenist Erwin Hoorweg, waren de meeste musici voor het publiek redelijk tot volledig onbekend. De groep telt twee slagwerkers: Marc Schenk die er de eerste avond ook al bij was en bekendheid geniet als muzikaal leider van Gare du Nord. De tweede slagwerker is Dirk-Peter Kölsch, met wie Eric van der Westen al zo’n twintig jaar samenwerkt in projecten van Martin Fondse. Altsaxofonist is Donald Simoen, die onlangs afstudeerde aan het conservatorium van Rotterdam. Joël Botma speelde een opvallende rol als trompettist, hetgeen niet verwonderlijk is gezien zijn afkomst uit een zeer muzikale familie. Tot slot was als trombonist binnengehaald Efe Erdem, een musicus uit Ankara, die ook in Rotterdam studeert. “Guido en ik hebben de mensen zelf gezocht. We wilden jonge, talentvolle mensen op het podium naast ervaren rotten.”
KLANKKLEUREN
De avond stond stijf van de ‘groove’. Een bewuste keuze van de bandleider. “We willen in Playground alleen maar spelen wat we leuk vinden. De groove die hier was te horen, is gebaseerd op klankkleuren die ik uit de muziek van Mingus en Coltrane haal. Evenals de tempowisselingen en de verschillende manieren om met vorm om te gaan. Dat deed Mingus ook. Met hem ben ik opgegroeid. Evenals met de rockmuziek en de new wave uit de jaren zeventig. Ikzelf ben heel erg blues georiënteerd. En dan was het weer de blues van Mingus die mij in de jazz het meest aantrok. Die houdt het meeste verband met de klankkleuren die ik al kenden uit de popmuziek.” Dus speelde de groep deze avond groovy materiaal, dat heftig swingde. Uit dezelfde stukken die op de Playground-avond in januari al op de lessenaar stonden. Voor Eric van der Westen een experiment om te zien wat wel en niet werkt, zodat hij de zwakkere elementen er voor de derde Playground-avond uit kan halen.
Als toehoorder vroeg je je wel af, waarom alle instrumenten waren versterkt. Ook dat was een weloverwogen beslissing. “Ik wilde per se een stevig geluid neerzetten. Daarom koos ik ook bewust voor een elektrische piano en orgel met een ruige elektrische gitaar. Vorige keer speelde Guido Nijs zonder microfoon. Dat was erg pittig voor hem. Maar nu met twee drummers moesten we wel versterken.” Dat was ook de reden waarom Eric van der Westen zijn akoestische contrabas had thuisgelaten en zijn elektrische had meegebracht. “Met de akoestische bas was er echt té veel feedback opgetreden in het laag”, zo legde hij uit.
ZELFBEWUST
De kracht van dit soort projecten ligt in de keuze om jonge musici te koppelen aan meer ervaren collega’s. Dat maakte het in het geval van Playground mogelijk, dat de tien mensen elkaar de middag voor het concert ontmoetten, repeteerden en ’s avonds zelfbewust het podium betraden. Voor het spelen van lang niet altijd gemakkelijk materiaal. Joël Botma bijvoorbeeld draaide zijn hand niet om voor een hoofdrol in een slepende blues, terwijl het laatste stuk No Smoke werd gedragen door een knallende gitaarsolo van Aron Raams. Dit alles doet uitzien naar de derde Playgroundavond op 11 mei. Die staat in het teken van zang en gesproken woord. Vocaliste Kim Hoorweg wordt dan gekoppeld aan Jimmy Rage, een heuse poëet.
RINUS VAN DER HEIJDEN
beeld PAUL JANSSEN
Playground aflevering 2
Paradox Tilburg, 2 maart 2016
Eric van der Westen – leider, contrabas en elektrische contrabas
Aron Raams – elektrische gitaar
Erwin Hoorweg – elektrische piano, orgel
Miguel Boelens – tenorsaxofoon
Marc Schenk – slagwerk
Joël Botma – trompet
Donald Simoen – altsaxofoon
Efe Erdem – trombone
Dirk Peter Kölsch – slagwerk
Martin Fondse – vibrandoneon