Na drie succesvolle optredens op het afgelopen North Sea Jazzfestival komt de Israëlische gitarist Gilad Hekselman in oktober weer naar Nederland. Met gHex, zijn trio met contrabassist Rick Rosato en drummer Jonathan Pinson, staat hij op 18 oktober in LantarenVenster in Rotterdam en op 24 oktober in Theater aan het Vrijthof in Maastricht. Na een concert in Muri, Zwitserland had hij tijd voor een interview.
“Een interview is als een rok”, zegt Hekselman als de koffie gebracht wordt. “Kort genoeg om interessant te zijn, lang genoeg om het onderwerp te dekken. Ken je die vergelijking? Nee?” Dan: “Maar eigenlijk zeggen ze dat over solo’s.” Hij moet hartelijk lachen om zijn eigen grap.
Bij een gesprek met Gilad Hekselman moet je wel bij de les blijven. Hij is goed van de tongriem gesneden, maakt graag woordgrappen en laat je niet wegkomen met onhandig geformuleerde vragen. Tegelijkertijd is hij vriendelijk en beleefd en neemt hij de tijd voor zijn antwoorden. In zijn muziek is hij op zoek naar extremen en musiceert hij op het scherpst van de snede. Naast een niet aflatende gedrevenheid en virtuositeit, weet hij ook rust en ruimte in zijn composities te creëren.
FURTHER CHAOS
Op de zes nummers van zijn recente EP Further Chaos (2019) toont Hekselman zijn brede oriëntatie en vakkundigheid als jazzgitarist. Van stevige fusion in Seoul Crushing – waarin hij zoekt naar de extremen van zijn geluid – tot dromerig samenspel in A Part of the View, van prachtige thema´s in Toe Stepping Waltz en The Hunting tot mooie, eigen interpretaties van de klassiekers Teen Town (Jaco Pastorius) en Body & Soul. Further Chaos is een vervolg op de cd Ask for Chaos uit 2018. Volgens Hekselman waren er nog genoeg nummers over van de opnamesessie om een tweede album te rechtvaardigen. Beide albums zijn ingespeeld door twee verschillende trio’s van Hekselman: ZuperOctave (met drummer Kush Abadey, toetsenist Aaron Parks en gastblazer Dayna Stephens) en het eerder genoemde gHex.
Chaos. Hekselman kan het iedereen aanraden, want alleen via de chaos kom je verder. “Chaos is overal”, licht hij desgevraagd toe. “Je kunt het niet negeren, ontkennen of proberen te controleren. Het enige wat je kunt doen, is het op de een of andere manier kanaliseren. Dat is niet negatief, integendeel! De schoonheid van menselijke ervaring zit ‘m juist in de chaos. Dat heb ik wel moeten leren, want het omarmen van de chaos was niet direct mijn natuurlijke instinct, om het zo maar even te zeggen. Het heeft ook te maken met het feit dat ik nooit wil kiezen voor de gemakkelijke weg. Niet in de muziek, en ook niet in het leven in het algemeen. Je hebt chaos nodig om vooruit te komen. Do not settle for what´s comfortable.”
LASTIGE PUBER
Hekselman (1983) bracht zijn jeugd door in Kfar Saba, een stad zo’n dertig kilometer ten noordoosten van Tel Aviv. Het was een rustige plaats om op te groeien, vertelt hij. “Er gebeurde eigenlijk niet zoveel. We hingen een beetje op straat rond en vermaakten ons met wat we tegenkwamen. Volgens mij was ik geen lastige puber. Ik haalde goede cijfers op school en had geen grote mond tegen mijn ouders. Al deden we natuurlijk ook dingen die niet mochten. Ik herinner me dat we vaak vuurtjes stookten van spullen die we vonden. Nog steeds vind ik vuur fascinerend, maar nu heb ik genoeg aan brandende kaarsen, haha! Mijn ouders wisten wel dat we van alles uitspookten, maar zolang het binnen bepaalde grenzen bleef, lieten ze me meestal mijn gang gaan. Ik ben ze nog steeds dankbaar voor het vertrouwen dat ze me gaven.”
Zijn eerste muzieklessen kreeg Hekselman op de piano. “Maar het was gewoon niet mijn instrument en toen ik negen was, stapte ik over naar de gitaar. Dat neemt niet weg dat ik veel houd van de piano. Je zou zelfs kunnen zeggen dat een groot deel van mijn manier van spelen voort komt uit het feit dat ik probeer te klinken als een pianist.” Opvallend is zijn heldere, precieze klank en het fraaie gebruik van dynamiek als hij zichzelf begeleidt. In de loop der jaren ontwikkelde hij zijn ‘eigen’ techniek. “Ik gebruik een combinatie van up-down, fingerstyle en sweeptechniek. Van alles wat, eigenlijk. Maar techniek is nooit een doel op zich. Ik wilde gewoon net zo klinken als een bepaalde muzikant en zocht naar de meest logische manier om dat te bereiken. Daarbij heb ik ook moeten leren luisteren naar mijn lichaam. Omdat mijn vingers de ideeën in mijn hoofd niet konden bijhouden, forceerde ik mijn rechterhand. Ik werd gedwongen om meer met links te doen en dat bepaalt in belangrijke mate mijn manier van spelen.”
Als puber was Hekselman een echte rocker. “Ik was fan van gitaristen als Steve Vay en Kirk Hammett van Metallica. Later, op mijn middelbare school, de Thelma Yellin Highschool of Arts, ontdekte ik John McLaughlin en Wes Montgomery. Ik kwam erachter dat ik veel meer voelde bij de muziek van Bill Evans dan wanneer ik naar gitaristen luisterde. Tot dan toe dacht ik dat ik naar gitaristen moest luisteren omdat ik zelf gitaar speelde, maar toen drong tot me door dat dat helemaal niet hoefde. Vanuit die invalshoek heb ik mijn eigen grenzen op de gitaar vervolgens behoorlijk opgerekt.”
PAT METHENY
Regelmatig wordt Hekselman vergeleken met Pat Metheny. Hoewel hij zelf veel verschillen ziet, erkent hij de invloed van de meester. “Iedere jazzgitarist anno nu is door Pat beïnvloed, dat kan niet anders. Hij heeft me een keer bij hem thuis uitgenodigd. We hebben de hele middag samen gejamd en over van alles en nog wat gepraat. Als mens en als muzikant is hij echt een inspiratie voor me. Hij is ook altijd bijzonder goed op de hoogte van alles wat er aan de hand is op muzikaal gebied. Sommige van de wat oudere jazzgitaristen hebben het contact met de muzikanten van nu verloren. Pat niet, hij kent iedereen. Hij nodigt mensen bij hem thuis uit, hij gaat naar optredens. En daarnaast is hij ook nog eens zo ongelooflijk productief! Ik bedoel, hoeveel projecten, cd’s en optredens heeft hij wel niet gerealiseerd al die jaren, dat is echt onvoorstelbaar!”
Sinds twee jaar hebben Hekselman en zijn vrouw een zoontje. Voor hem schreef hij het prachtige It Will Get Better op de cd Ask for Chaos. Op de vraag of zij het soort ouders zijn dat hun kind heel vroeg een instrument in handen geeft, pakt Hekselman zijn telefoon. Hij laat een filmpje zien waarop hij zelf achter het drumstel zit, zijn zoontje op schoot. Het jochie heeft twee drumstokken in de hand en tikt op de bekkens. Grinnikend: “Dat zegt genoeg, toch?” Hij laat het filmpje even lopen. “Best goed voor een ventje van tweeëneenhalf, vind je niet?” Dan, weer serieus: “We pushen echt niks, hoor. Soms heeft hij er weken geen zin in. ‘No drums!’, roept hij dan.”
Gevraagd naar waar hij zichzelf over vijf jaar ziet, haalt hij zijn schouders op. “Ik heb echt geen idee. Wat ik nu doe, is fantastisch, dus als ik dit vol kan houden en ook nog een beetje beter kan worden, ben ik een gelukkig mens.”
ELKE BEEKMAN
Foto’s JOSH GOLEMAN
De lijst van muzikanten waar Gilad Hekselman mee speelde, is lang en indrukwekkend. Van Chris Potter, Mark Turner, Antonio Sanchez, Pat Metheny, Eric Harland, John Scofield, Anat Cohen, Ari Hoenig en Esperanza Spalding tot Ferenc Nemeth, Sam Yahel, Jeff Ballard, Gretchen Parlato, Avishai Cohen, Thomas Enhco, Jeff ‘Tain’ Watts, Tigran Hamasyan, Greg Hutchinson, Ben Wendel, Becca Stevens, Terri Lyne Carrington, Peter Bernstein, Danilo Perez en anderen. Sinds 2006 bracht Hekselman zeven albums uit.