We kenden haar al als presentator, programmeur, radiomaker, interviewer, musicus, componist, lid van adviescommissies en blogger. Maar nu is er een nieuwe professie bijgekomen: die van docent. Sinds begin vorig jaar kun je bij Vera Vingerhoeds terecht als je meer van jazz wilt snappen, of verdieping zoekt. Ze heeft tot nu toe vier cursussen LES in JAZZ achter de rug. In Rotterdam en Amsterdam, maar de cursus gaat zich vanaf begin volgend jaar ook over andere plaatsen verspreiden. Signalement van een nijvere bij in Nederland-Jazzland.

Vera Vingerhoeds

‘Wat hoor je eigenlijk’, dat is het thema van de zelfbedachte en zelf samengestelde LES in JAZZ van Vera Vingerhoeds, zelf ex-musicus. “Ik zie het als een gat in de markt omdat veel liefhebbers niet goed begrijpen wat er op een podium gebeurt”, zegt zij hierover. “Ik wilde geen cursus muziektheorie opzetten, wel via muziek een ingang creëren om beter naar muziek te gaan luisteren. Ik ben lang musicus geweest, niet geschiedkundig onderlegd in jazz en heb ook niet op een conservatorium gezeten. Maar ik heb inmiddels wel een uitgebreid overzicht van wat er op het gebied van jazz allemaal is gebeurd en nog gebeurt.”

GRAPPEN

De cursus LES in JAZZ omvat zes avonden van elk een uur en veertig minuten. “Ik maak daar grappen en relativeer”, duidt Vera Vingerhoeds de aard van haar initiatief. De thema’s van de cursus zijn: melodie, ritme, akkoorden en harmonie, solo en opbouw, vrije improvisatie en muziekstijlen. “Bij het thema ‘melodie’ laat ik de mensen een liedje meezingen – de enige keer dat het verplicht is – van bijvoorbeeld Charlie Parker in de A-A-B-A-vorm. Dat is dan vaak een ontzettende ‘eye opener’: ‘Ah, zo gaat dat dus’. Bij ‘vrije improvisatie’ vragen mensen nogal eens: ‘Waarom moet ik dat mooi vinden?’ Waarop het antwoord luidt: musici hebben een idee, ik probeer jullie duidelijk te maken waarom musici dit doen.”

En jazeker, er haken wel eens cursisten af. “Ik heb hier en daar vernomen dat sommige cursisten wel eens een lesje wegblijven, omdat ze denken: ach, morgen staat er toch een samenvatting op internet”, zegt Vera Vingerhoeds. “Soms komen ze niet meer omdat ze één keer niet kunnen, soms omdat ze ziek zijn en soms zie je ze gewoon niet meer. Kan natuurlijk dat ze het te moeilijk òf te gemakkelijk vinden”, lacht de docente. ”De mensen die de cursussen tot nu toe bezochten zijn tussen de 35 en 70 jaar en allemaal wit. Goed verdeeld over mannen en vrouwen. Bij de vierde cursus, die nu nog loopt, hebben zich ook wat jongeren gemeld.”

Vera Vingerhoeds laat niet meer dan zestig mensen per cursus toe. “Omdat ik met hen wil blijven communiceren.” De twee cursussen in Rotterdam waren meteen uitverkocht, de eerste in Amsterdam ook, de tweede liep wat moeilijker, maar zit uiteindelijk ook vol. Belangstellenden die ‘op les’ zijn geweest, zijn vol lof over de aard van LES in JAZZ. De docente past bij elke nieuwe cursus wel wat dingen aan. “Ik kies bijvoorbeeld voor een nog betere video of een ander muziekvoorbeeld.” Het basisidee voor de lessen blijft echter hetzelfde. “Dit is de inhoud. Er is wel eens gevraagd: kan het in vier lessen? En dan zeg ik: nee, eventueel zou er een les af kunnen. De laatste bijvoorbeeld die over muziekstijlen gaat en ook de randgebieden van jazz behandelt. Ik heb nu na heel veel schrappen zestien stijlen en sub-stijlen. Je moet kiezen, want er is honderdmaal zoveel als ik in de cursussen kan laten passen.”

Vera Vingerhoeds

JAZZMILIEU

Vanaf eind jaren zeventig tot 2000 draaide Vera Vingerhoeds actief mee in het jazzmilieu van die jaren. Zij speelde alt- en tenorsaxofoon en zong. Ze trad regelmatig op met de groepen Vingerhoeds, Van Binsbergen, Niks & Kool, Vera Vingerhoeds Septet, Vera Vingerhoeds & Lazybones, LIST, 5 Slag 1Wijd en I Compani. En speelde samen met musici als Sean Bergin, Martin van Duynhoven, Leo Cuypers, Joost Buis, Michael Vatcher en Wilbert de Joode. Na haar actieve muziekperiode bleef zij actief in de jazz, onder meer als programmamaker bij de VPRO. “Daar werkte ik van 1996 tot 2014. Ik moest er vanwege bezuinigingen weg, maar heb daar geen dag spijt van gehad. Ik heb het er reuze naar mijn zin gehad, heb veel mogen doen. Het ging altijd om de muziek van mijn hart. Maar op zeker moment vond ik het omroepbeleid in het algemeen en voor jazz op de publieke omroep in het bijzonder, vervelende vormen aannemen.”

Nadat zij de VPRO vaarwel had gezegd, begon ze binnen een maand met een eigen blog. En groeide het idee om lessen in jazz te gaan geven. “Ik wilde dit plan gaan verkopen aan podia. Maar de reacties waren zo’n beetje: tsja, tsja. Mijn plan kwam niet van de grond. Tot Mijke Loeven en Frank Bolder mij in het voorjaar van 2016 in Lantaren/Venster in Rotterdam een kans gaven. Nadien ben ik in Amsterdam zelf gaan zoeken. In het Bimhuis heb ik nu de Atriumzaal tot mijn beschikking.”

De cursus LES in JAZZ betekent voor Vera Vingerhoeds een vorm van inkomen. “Ik móet geld verdienen na mijn goedbetaalde baan bij de VPRO. Daarnaast werk ik bij Bimhuis Radio en doe z’n vier à vijf presentaties per jaar. En niet meer voor niks… Maar het is wel zo dat ik dat docentschap als een heel leuke baan ervaar.” Momenteel zoekt zij met haar cursus emplooi in andere steden. TivoliVredenburg in Utrecht en Paradox in Tilburg zijn de eerstkomende nieuwe plekken. “Met het geven van de cursussen wil ik zeker nog een paar jaar doorgaan.”

Vera Vingerhoeds

OP DE HOOGTE

Vera Vingerhoeds blijft uitstekend op de hoogte van de ontwikkelingen binnen het jazzlandschap. Ze is vanwege haar blog aanwezig bij veel concerten en beluistert nieuwe cd’s, die zij overigens niet recenseert: “Dat wil ik niet, ik breng ze gewoon onder de aandacht. Ik ben geen recensent en heb geen zin musici in het openbaar af te vallen.” Ook luistert ze muziek vanaf Youtube en Spotify én op de festivals waar ze presenteert. “Ik vind dat het goed gaat met de jazz. Er hebben zich op meerdere manieren nieuwe generaties aangediend. Sinds het begin van deze eeuw zie je afgestudeerden die in de jazztraditie kunnen spelen. En die over veel techniek beschikken. Een deel van hen voegt daar eigen inzichten aan toe. Daardoor krijg je telkens nieuwe vormen.”

“De nieuwe jazz noemen we soms Urban jazz, een beetje vage term. Er wordt echter mee bedoeld dat mensen van nu opgroeien met oude jazz, met spoken word, hiphop, nieuwe jazz. Je kunt eigenlijk niet meer spreken van grenzen overschrijden of cross-overs. Grenzen zijn er voor jonge musici niet meer. Ze werken namelijk met alle mogelijke elementen. Je kunt wel over techniek beschikken, maar je moet die ook uit laten dijen. Er is ook weer een nieuwe generatie vrije-improvisatiemusici. Op alle conservatoria zijn buitenlandse studenten en die blijven vaak hangen. En zorgen ook weer voor nieuwe samenwerkingen.”

RINUS VAN DER HEIJDEN
Foto’s GEMMA VAN DER HEYDEN

Belangstellenden voor LES in JAZZ kunnen vanaf begin 2018 op twee plekken terecht: Utrecht en Tilburg. Vanaf woensdag 10 januari t/m 14 februari brengt Vera Vingerhoeds haar cursus in TivoliVredenburg in Utrecht. Kosten € 78,25. In Tilburg doceert zij op zes maandagavonden van 5 maart tot en met 16 april (met uitzondering van Tweede Paasdag op 2 april) in De Kennismakerij in de Spoorzone. De cursus kost hier € 75. Deelname verschaft tevens gratis toegang tot zes concerten, die in die periode in Paradox worden gegeven. Opgeven: http://veravingerhoeds.nl/lessons-in-jazz/

 

www.veravingerhoeds.nl

 

Previous

Jazznu over: Kenny Garrett

Next

Jazz van Gilad Hekselman Trio wens je iedereen toe

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Lees ook