Martin Fondse is de winnaar van de Buma Boy Edgar Prijs 2017. De jury van de belangrijkste prijs op het gebied van jazz- en improvisatiemuziek heeft pianist, componist, arrangeur en blazer Martin Fondse (1967) onder meer onderscheiden vanwege ‘zijn veelzijdige en kleurrijke bijdrage aan de Nederlandse jazz- en muziekscene’ en ‘zijn omnivore en muzikale geest’.

Martin Fondse ontwikkelde zich de laatste jaren vooral als een opvallende componist en arrangeur op vele terreinen van de muziek. Daarnaast verwierf hij bekendheid als pianist en bespeler van de vibrandoneon, een vroege versie van de melodica. De vele eigen composities van Martin Fondse beslaan een spectrum van repertoire voor grote bezettingen tot solostukken. Ze worden gekenmerkt door een open blik op alle denkbare muzikale stijlen: van traditionele jazzinvloeden tot injecties uit wereldmuziek, dansmuziek, klassieke klanken en zelf bedachte humoristische invallen. Martin Fondse is ook een verbreider van alle muziek: hij is altijd aan het speuren naar jong talent. Zijn dirigentschap van het Sena Nationaal Jazz Jeugd Orkest van 2015-2017 geeft daar uiting van.

De Buma Boy Edgar Prijs wordt uitgereikt aan een musicus die zich al vele jaren onderscheidt door zijn opmerkelijke verdienste op creatief gebied, waarmee hij of zij waardevolle bijdragen levert aan de Nederlandse jazz en geïmproviseerde muziek. De prijs is bedoeld voor een musicus, die in het hier en nu geldt als een spilfiguur in het veld.

De laureaat is erg blij met de toekenning van deze belangrijke prijs. “Ik ben zeer blij, natuurlijk! Het juryrapport is een fantastische opsomming van wie ik ben. Het is een soort cv voor de rest van mijn leven”, lacht hij. De passage in het rapport waarin de jury spreekt over de kracht van zijn muziek, spreekt Martin Fondse het meest aan. “Een van de grootste elementen van muziek is het bindende. Muziek werkt niet discriminerend, iedereen hoort er bij, om het maar eens licht socialistisch te zeggen. Het is belangrijk dat iedereen zichzelf kan zijn binnen muziek.”

Hoewel de grote kracht van Martin Fondse mede ligt op het terrein van componeren en arrangeren, wil hij zich daar niet volledig op richten. “Ik denk dat ik voor tweederde van mijn tijd muziek schrijf en een derde ervan speel. Het een kan bij mij nooit zonder het ander. De laatste twee jaar heb ik een betere balans gevonden tussen schrijven en uitvoeren. Van publiek leer je zóveel, je pikt tijdens concerten ook nieuwe dingen op. Die kun je achter de schrijftafel niet verzinnen. Het mooie van de toekenning van de Buma Boy Edgar Prijs is ook dat het een erkenning is van muziek die je zelf hebt verzonnen. Dat je op zo’n manier de waarheid kunt manipuleren.”

Martin Fondse op vibrandoneon met Eric van der Westen op contrabas en Mete Erker op sopraansaxofoon.

Martin Fondse werkt vaak en graag met grote bezettingen en vormde diverse eigen ensembles, zoals het Martin Fondse Oktemble, de Groove Troopers en het Starvinsky Orkestar – later het Martin Fondse Orchestra. Internationaal werkte hij de afgelopen jaren intensief samen met de Braziliaanse ster Lenine, Peter Erskine & Doudou N’Diaye Rose en Matthew Herbert en dirigeerde hij Orquestra Tom Jobim (BR). Martin Fondse ontving meerdere malen (inter)nationale onderscheidingen voor zijn orkestraal werk en zijn filmmuziek.

De Buma Boy Edgar Prijs 2017 bestaat uit een concertavond op 6 december in het Bimhuis in Amsterdam, een plastiek van Jan Wolkers en een geldbedrag van 12.500 euro. De concertavond krijgt invulling van de prijswinnaar zelf. Of hij daar al ideeën over heeft? “Jazeker, ik heb daar grofweg al een beeld van. Laat mensen die deze avond interessant vinden, in elk geval de datum in hun agenda blokkeren”, lacht Martin Fondse. “Ik heb in de loop der jaren vaak gewerkt met grote ensembles. Ik wil op de avond van de uitreiking het podium daarmee in elk geval vol hebben. Verder wil ik een overzicht geven van vijfentwintig jaar hoogtepunten en ik wil nieuw werk presenteren. Wie in elk geval aanwezig zullen zijn zijn Eric Vloeimans, Eric van der Westen, Mete Erker, Remy van Kesteren en Claudio Puntin, mensen die bijgedragen hebben aan de ontwikkeling van mijn carrière. Ook zal ik jongeren selecteren. En ik wil een soort suite brengen rond Boy Edgar. Ik weet dat de Contraband ooit de Boy Edgar Suite op het repertoire had, dat gaan we dus niet doen. Maar het wordt wel zoiets.’

RINUS VAN DER HEIJDEN
beeld GEMMA VAN DER HEYDEN

 

Juryrapport Buma Boy Edgar Prijs 2017 Martin Fondse

De Buma Boy Edgar Prijs 2017, de belangrijkste prijs in Nederland op het gebied van jazz en geïmproviseerde muziek, wordt dit jaar toegekend aan de pianist, blazer, componist en arrangeur Martin Fondse (Bergen op Zoom, 20 februari 1967). De prijs bestaat uit een beeld van Jan Wolkers en 12.500 euro. Martin Fondse verdient de prijs voor zijn veelzijdige en kleurrijke bijdrage aan de Nederlandse jazz- en muziekscene, om zijn talrijke ensembles, zijn composities en arrangementen, de bijdragen aan film en theater en voor zijn rol als motivator, inspirator en mentor voor talloze jonge musici en bezettingen.

Uit de rijke en diverse Nederlandse jazzscene kwam de jury dit jaar vrij snel tot een unanieme keuze voor Martin Fondse. De jury roemt zijn ‘artistieke footprint’ – de artistieke prestaties van deze instrumentalist, componist, arrangeur, programmeur en orkestleider.

Met zijn octet De Achtbaan, later omgedoopt tot het Martin Fondse Oktemble, zet hij vanaf de jaren ‘90 de toon: vanaf die tijd bestaan zijn ensembles zelden uit minder dan acht musici. De Groove Troopers is een kleine bigband, waarmee hij een weg zoekt tussen het traditionele bigband-repertoire en de moderne beats van de dansmuziek van de 21ste eeuw. In het Starvinsky Orkestar (later: Martin Fondse Orchestra) verkent hij de grenzen tussen de klassieke muziek en de jazz.

Martin Fondse is al van jongs af aan op zoek naar klank en timbre, niet alleen in harmonisch perspectief, maar ook in bezettingen, instrumentatie en keuzes van musici en hun achtergrond. Hij verbindt muziekwerelden en geeft een geheel eigen dimensie aan de inmiddels uitgeholde term crossover.

Opvallend zijn Fondse’s creatieve arrangeer- en componeerkwaliteiten. Hij heeft een eigen narratieve humoristische stijl.  En wat is het allemaal poëtisch, invoelend, delicaat. Als componist en ‘recomposer’ gaat zijn brede aandacht niet zelden uit naar grote bezettingen, vanwege zijn nieuwsgierigheid naar de klankmogelijkheden die dit oplevert.
Bewust gebruiken we de term ‘recomposer’ en benadrukken we hier zijn bijzondere kwaliteit als arrangeur, omdat Fondse meer doet dan instrumenteren: hij tilt composities boven stijl en genre uit. Niet zelden voorzag hij als vriendendienst composities van diverse bekende Nederlandse jazzmusici van zijn muzikale en artistieke signatuur. En dan zijn er de bijzonder mooie soundtracks die hij maakte voor animatiefilms, zoals Vent,  Pecker!, Fallin’ Floyd, Auditie en Phantom of the Cinema (Nederlandse inzending voor de Oscars 2009).

Als toetsenist, en recent vaak als vibrandoneonist, valt de omnivore muzikale geest van Fondse op. Voor hem bestaan geen grenzen tussen genres als klassieke muziek, jazz, latin en world. Diverse eigen projecten kwamen de afgelopen vijfentwintig jaar voor het voetlicht: opdrachten voor het Koninklijk Concertgebouworkest, Holland Symfonia, Metropole Orkest en voor de Big Band Hessischer Rundfunk.

Genoemd moet worden de nauwe samenwerking met trompettist Eric Vloeimans, met wie hij in 2012 een Edison Award Jazz National ontving en met de Braziliaanse zanger Lenine. Bijzonder is wat Fondse voor harpist Remy van Kesteren heeft betekend als componist, toetsenist en producer. Rosefire was een geprezen programma van Fondse met zangeres Tania Kross, trompettist Eric Vloeimans en het Matangi Quartet.

Tot slot roemt de jury Martin Fondse als een verbinder. Door zijn muziek, door zijn gedrag, door zijn humor en door een positieve kijk op leven en toekomst. En niet in het minst door zijn motiverende rol voor een nieuwe generatie van gevorderde amateurs, semi-profs en jonge talenten; als docent, mentor, leider van XL Jazz, BEAM Orchestra en meest recent van het Sena National Youth Jazz Orchestra waarbij hij als artistiek directeur jonge musici inspireerde.

 

Namens de jury,

Amanda Kuyper en Guy van Hulst

De jury van de Buma Boy Edgar Prijs 2017 bestaat uit:
Amanda Kuyper, voorzitter (muziekredacteur NRC, Amsterdam)
Guy van Hulst, secretaris (programmeur jazz & nieuwe muziek TivoliVredenburg, Utrecht)
Chris Weeda (opnametechnicus, Amsterdam)
Marcel Roelofs (programmeur ZomerJazzFietsTour, Groningen)
Shane Burmania (programmeur Korzo, Den Haag en Muziekgebouw aan ’t IJ, Amsterdam)

www.boyedgarprijs.nl

Previous

'LenteJazzOostum' als voorschot op Fietstour

Next

Angelo Verploegen (rondetijd 5.25,79)

Lees ook