Wie kent ze niet, de groepjes dicht opeen gekluisterde mensen, getooid met rugzakjes en paraplu, samengeklonterd voor een gebouw, park of standbeeld, aandachtig luisterend naar een man of vrouw die met weidse gebaren zijn of haar uitleg onderstreept. Menige zichzelf respecterende stad of dorp kent dit betrekkelijk nieuwe fenomeen wel: stadswandelingen.
De Utrechtse klarinettist/componist Steven Kamperman pakte het fenomeen geheel anders en vooral eigenhandig aan. Hij laat als stadsgids de groepjes samengeklonterde mensen achter zich en neemt heel Nederland op sleeptouw. Niet met woorden, maar met muziek beweegt hij zich langs twaalf delen van een suite, die een stadswandeling beoogt in een denkbeeldige plaats. Die echter alle kenmerken van welke stad dan ook in zich bergt: een station, metro, haven, marktplaats, muziekkiosk en een dancing, om maar enkele markeringspunten te noemen.
De stadswandeling van Steven Kamperman is vastgelegd op de cd City Maps en geeft de mogelijkheid hem live mee te maken tijdens een tournee van zeven concerten door Nederland. Deze tournee is een vervolg op enkele presentatieconcerten afgelopen voorjaar. De muziek van de cd wordt live verlevendigd met een routekaart en videobeelden van kunstenares Henriëtta Müller en dat is een toevoeging die de muziek alleen maar veel en veel rijker kan maken.
En dat is zij al, want City Maps is een uiterst waardevolle staalkaart van de intrigerende muzikale ontwikkeling die de 52-jarige Steven Kamperman tijdens zijn loopbaan heeft doorgemaakt. Hij reisde als uitvoerder en schepper door alle landen van de muziek; middeleeuwse-, Turkse, Oosteuropese- klanken, het zijn maar enkele voorbeelden. Maar dat de fantasie van Steven Kamperman wordt gevoed door nog veel meer hoeken en gaten bewijst City Maps.
Want deze aangrijpende cd en ook de tournee bevat de opgewektheid van I Compani, naast muziek uit een speeldoosje, verklankt door gitarist Jorrit Westerhof, het krachtdadige van trompettist Bart Maris, strijdmuziek, vervreemding door tegen elkaar inspelende collectiefjes en weerbarstigheid tot in het kwadraat. Dat lijken, samen met voornoemde etnische invloeden, tegengesteldheden die elkaar alleen maar in de weg kunnen zitten. Niets van dit alles, het vakmanschap van Steven Kamperman en zijn vakbroeders strijkt elk plooitje glad. is daardoor een multicultureel album geworden, dat grote hoogten aantopt en tegelijk een belangrijk document is binnen de geschiedenis van de Nederlandse jazz.
Steven Kamperman legt graag uit hoe het project City Maps tot stand is gekomen: “In mijn werk als componist heb ik de afgelopen jaren veel ‘theatrale’ producties gedaan, naast opera’s en muziek bij stille films ook muziekuitvoeringen met een visuele component. Ik werk heel graag met zo’n verhalende, extra dimensie. Daardoor kwam het idee bij me op om ook de stadsthematiek, die ik al enkele jaren als plan in mijn hoofd had, op een hoger niveau te tillen, en er een muzikale reis aan de hand van een kaart van te maken. Plus de reis van de luisteraar tijdens de concerten te ondersteunen met live video’s. Een multidisciplinaire dwaaltocht als het ware, waarin ik geen titels aankondig.” Dat laatste is niet nodig, elk muziekdeel spreekt grotendeels voor zich.
Steven Kamperman wil het publiek deel laten nemen aan de reis die hij met zijn kwartet en de jonge beeldkunstenares Henriëtte Müller tijdens de tournee realiseert. Daarom worden telkens twéé beeldschermen ingezet, aan weerszijden van de groep. Een sterke keuze, die je als luisteraar van de cd moet missen. Maar de muziek is zo sterk dat zij binnen meerdere contexten kan worden beluisterd.
Tot slot nog een nieuwtje dat gegarandeerd de rijke compositorische gaven van Steven Kamperman zal gaan versterken. Hij is onlangs door een selectiecommissie van het Fonds Podiumkunsten benoemd tot resident van het Van Doesburghuis in Parijs. Van november 2022 tot eind februari 2023 gaat hij daar werken aan een nieuwe stadscompositie voor blaaskwintet Calefax. En tevens componeren voor het Parijse hedendaagsemuziek-ensemble L’Instant Donné. In Parijs gaat Steven Kamperman tevens de gelegenheid te baat nemen om in contact te treden met Franse improviserende musici, onder wie Paul Jarrett, Claude Barthélemy, Elise Caron en Valentin Clastrier met wie hij al sinds 2009 samen speelt. Kamperman zal van zijn werk in het Van Doesburghuis een blog bijhouden op zijn eigen website.
RINUS VAN DER HEIJDEN
STEVEN KAMPERMAN
City Maps
Zennez Records
Steven Kamperman – klarinetten, drums en composities
Bart Maris – trompet en piccolo trompet
Jorrit Westerhof – gitaar
Dion Nijland – contrabas
De tournee van City Maps ziet er als volgt uit: 16-9 U-Jazz Utrecht, 22-9 De Ruimte Amsterdam, 29-9 JIN Nijmegen, 6-10 POM Eindhoven, 8-10 Hot House Leiden, 16-10 Jazz in Feerwerd, 16-2-23 Pelt Jazz Neerpelt (B).