Als je in de jazz je stem gebruikt en je wellicht afficheert als jazzzanger, dan mag je ook declameren, neuriën, een boodschap brengen. En zelfs zingen, jawel! Hartog Eysman doet het in een samenwerkingsverband met violist Jasper le Clercq op de cd ‘But Is It Art?’
Jasper le Clercq en Hartog Eysman hebben zich verenigd onder de naam Cloudfish. Een even mysterieuze naam als de inhoud van de cd But Is It Art?. En wellicht ook als de titel van de schijf. Dat laatste houdt in elk geval een brok relativering in, want als uitvoerders zich over hun muzikale product afvragen of het wel kunst is, ga dan maar een stapje opzij. Afijn, doe dat ook maar, want But Is It Art? is een voortdurend tasten naar een verborgen kunstenaarschap dat in zijn uitvoering daar een duidelijk antwoord op geeft: But Is It Art? is wel degelijk kunst, omdat hij verbaast, prikkelt, nieuwe wegen inslaat en vragen oproept. Die de luisteraar zelf mag beantwoorden. En is dit niet de essentie van de ware kunst?
Cloudfish zegt van zichzelf dat het ‘zich beweegt op de grens van improvisatie, indie en ambient jazz’. Daar kun je nog een hoop kwalificaties aan toevoegen, in de wetenschap dat het allemaal niet zoveel uitmaakt hoe je muziek rubriceert. But Is It Art? is namelijk een voortdurende wandeling door de fantasie van de twee musici, een aftasten van wat er zich kan bewegen tussen de klanken van een stem en een viool.
Dat is nogal wat, omdat zowel Hartog Eysman als Jasper le Clercq zich weinig aantrekken van de opgelegde attitudes van een stem en een viool. De eerste haalt capriolen uit met zijn stem, zingt op een manier alsof hij dat niet aan de buitenwereld moet opleggen, declameert teksten die kant én wal raken en doet ze zingend nog eens over. Bijvoorbeeld in het titelstuk But Is It Art? waar de spreker in het bos is achter gelaten: ‘Smell the Flowers, Fasten your seatbelts, we’re going in: three, two, one: Showtime! Is It Art’ is dan de slotvraag…
Of laat I Am Not met de tekstregels ‘I am not a conspiracy, I am not a problem, breaking news true of fake?’ even op je inwerken. En steeds maar weer dragen de viool, loops en elektronische effecten van Jasper le Clercq bij aan ongrijpbaarheid, bewust geschapen afstand tussen de twee uitvoerders die met hun onrust telkens weer opstomen naar meer dan bevredigende oplossingen aan het einde van elk van de veertien stukken.
De luisteraar moet het dus doen met tonggeklak, duister gemompel, gezang, opeenstapelingen van woorden, elektronische, dreigende achtergrondgeluiden, vioolerupties en botsingen met de werkelijkheid. Want But Is It Art? is niet alleen zoals hierboven gemeld, mysterieus, maar tevens de toegang tot een soort Alice in Wonderland, een dromerige doolhof waar je telkens de weg kwijt raakt omdat je niet weet wat er gaat gebeuren. Maar dit alles uiterst genotvol ondergaat.
RINUS VAN DER HEIJDEN
CLOUDFISH
BUT IS IT ART?
Trytone
Jasper le Clercq – viool, effecten, loops
Hartog Eysman – stem
