Europese geïmproviseerde muziek bijeen brengen en mogelijk op termijn gaan bundelen in een Europees Real Book. Dat is de bedoeling van het E.S.P. Quintet van Pieter Bast. Dat daar wel eens grote behoefte aan zou kunnen zijn, bewijst de nieuwe cd: ‘La Condition Humaine’.
Het Pieter Bast E.S.P. Quintet bestaat sinds 2011 en is een initiatief van slagwerker Bast en trompettist Bert Lochs. E.S.P. zijn de beginletters van European Standard Project, hetgeen op zijn beurt weer de verzamelnaam kan worden voor een Europees Real Book. Als tegenhanger voor het Amerikaanse Real Book, de ‘bijbel’ voor veel jazzmusici, dat echter nauwelijks of geen Europese geïmproviseerde muziek kent. Het E.S.P. Project bracht eerder de cd Midnight Song uit, die nu wordt gevolgd door La Condition Humaine.
Deze nieuweling bevat acht stukken, alle gecomponeerd en/of gearrangeerd door de bandleden. De muziek doet uiterst fris aan, met soms de nadruk op een zich herhalend thema – zoals in het titelstuk – soms het accent op een instrument – zoals in So Long en Analog Delay – respectievelijk op de Fender Rhodes en contrabas – en soms de klemtoon op een sfeer uit het verleden – zoals in Plunderphonics, waar Miles Davis heel dicht langs de muziek scheert. Altijd echter zijn er onverwachte wendingen, reminiscenties aan bijvoorbeeld kamerachtige jazzmuziek, prachtig aangepunte accenten op het thema van een stuk en onverhoedse muzikale snufjes zoals een ná de tel spelende contrabas in het al eerder genoemde Analog Delay. Een compositie van slagwerker Pieter Bast en gearrangeerd door Bert Lochs.
Opvallend is het evenwicht op La Condition Humaine. Hoewel eenieder regelmatig de hoofdrol opeist, verstoort dat nergens de balans. Het groepsgeluid kent geen lasnaden en alleen dit is al een omstandigheid om dit album als verrassend en hoogstaand te kwalificeren. Als je door het totaalconcept heen luistert, hoor je wel de individuele kwaliteiten: het fantastisch sturende en dienende drumspel van Pieter Bast, het zelfbewuste geluid van trombonist Michael Rörby, het schilderachtige trompet- en bugelspel van Bert Lochs, de welluidende staccatoklanken van contrabassist Jasper Somsen en de zangerige samenklanken van Mike Roelofs’ Fender Rhodes. Hij is het laatst bijgekomen bandlid, als vervanger voor Paul Maassen.
La Condition Humaine is om meer redenen interessant. Het album beoogt een tegenwicht te geven aan de ellende die de mens zelf veroorzaakt. Dat wil het kwintet doen door een ‘krachtig, positief en hoopvol geluid voor de toekomst’ neer te leggen. Dat het daar volop in is geslaagd mag duidelijk zijn. La Condition Humaine druipt van de eigentijdsheid, van moderne inzichten van de vijf musici op het gebied van componeren, arrangeren en uitvoeren en van een juist begrip van de tijdgeest. Dit laatste wordt nog eens benadrukt doordat een deel van de opbrengst van de verkoop van dit album ten goede komt aan Sounds of Change. Dit is een organisatie die de genezende kracht van muziek naar getraumatiseerde kinderen in en uit conflictgebieden brengt.
La Humaine Condition – vrij vertaald ‘de menselijke toestand’, een uitermate toepasselijke titel voor inhoud en bedoelingen – is het meer dan waard om straks met elke noot in een Europees Real Book te worden opgenomen.
RINUS VAN DER HEIJDEN
Pieter Bast E.S.P. Quintet – La Condition Humaine
BUZZ Music Records/distr. New Arts International
Bert Lochs – trompet, bugel, EWI en EFX
Michael Rörby – trombone en EFX
Mike Roelofs – Fender Rhodes en EFX
Jasper Somsen – contrabas
Pieter Bast – slagwerk
