Tijdloos, zo zou je de muziek van Flin van Hemmen kunnen omschrijven. Niet in de zin van het begrip eeuwigheid, wel in de zin van musiceren waarbij je de tijd terzijde schuift. Waar je dan niet op de tel hoeft te letten, geen rekening hoeft te houden met welke ruimte je medemusici voor je aan het prepareren zijn en je zelf je noten zonder enige binding kunt ontlokken waar en wanneer je wilt.
Die indruk nestelt zich vast in je binnenste als je The Coves van toetsenist/percussionist Flin van Hemmen beluistert. De cd is het tweede deel van een dubbelaar, die met Casting Spells een document vormt dat een baken vormt in een tijd die de hedendaagse mens nauwelijks rust gunt. Want bij deze dubbelaar komt het element tijd nóg een keer om de hoek kijken: haast en stress vervliegen, rust en ontspanning komen ervoor in de plaats.
De muziek van Flin van Hemmen en zijn trio valt moeilijk te omschrijven. Het is jazz, noise, gecomponeerd, geïmproviseerd, gesampled, minimal-music en nog veel meer. Rust is er altijd, in elk stuk. En die moet je dan beschouwen als stilte. Stiltes tussen de noten, waarvan je aanvankelijk denkt dat ze dienen om het voornoemde begrip ‘tijd’ te dienen. Maar wie vaker luistert hoort dat de rusten invullingen zijn in het grote geheel.
In de kale landschappen die Flin van Hemmen continu neerlegt klinkt er naar het einde van de cd plotsklaps improvisatie zoals wij die kennen: individuele muziek die gitaar, contrabas, glockenspiel, piano, orgel en percussie in een tot nu toe ontbrekend tempo dichter bij elkaar brengen. Parameters heet deze compositie, die een ankerpunt lijkt in de meanderende stroom die The Coves verder kenmerkt. Vraag je niet af waarom deze improvisatie is opgenomen; laat hem gewoon onderdeel zijn van het haast rituele concept dat deze cd beheerst.
Schijf één, Casting Spells, is ook zo’n kaal landschap, maar dan een waar de lente zich aandient en aarzelende bloemen hun kopjes opsteken. In muziek vertaald betekent dit dat de instrumentalisten prominenter aanwezig zijn. Hun instrumenten voeren wat openlijker ‘strijd’ met elkaar. Maar het concept is hetzelfde: de intervallen zijn ook hier een belangrijk bestanddeel van de muziek, traagheid tilt je als luisteraar even naar een andere werkelijkheid.
Casting Spells eindigt met The Weather Meadows II (deel een was eerder op de cd te beluisteren). Dit stuk van ruim zeven minuten – het langste van beide cd’s! – bevat het gedicht Runner’s Rear van Miriam Atkin, die het zelf declameert. Het zorgt voor een verrassing, omdat je zomaar ineens een menselijke stem hoort. Maar wie daarna cd 2, The Coves, opzet, wordt evenzeer verrast door onder meer de samples van geluiden uit het dagelijkse leven.
Het is allemaal onderdeel van deze prachtige dubbel-cd van Flin van Hemmen. De Nijmegenaar was in de jaren nul mede-oprichter van het kwartet Narcissus met Robin Verheyen, Harmen Fraanje, en Clemens van der Feen. In 2008 toog hij naar Amerika, waar hij nog altijd woont en werkt. En waar hij in hetzelfde land vertoeft als zijn inspiratoren Morton Feldman en Charles Ives. Maar Flin van Hemmen heeft ervoor gewaakt zich aan hun oeuvre vast te ketenen. Zijn blik op muziek is zeker gevoed door Amerikaanse invloeden, maar de eigenheid waarmee hij de muziek aan zijn eigen persoonlijkheid onderwerpt, zorgt voor zeldzaam luistergenot.
RINUS VAN DER HEIJDEN
FLIN VAN HEMMEN – CASTING SPELLS / THE COVES
Neithernor Records
Flin van Hemmen – piano, Farfisa (orgel), percussie
Todd Neufeld – akoestische gitaar
Eivind Opsvik – contrabas, glockenspiel