Muziek die wortelt in de geheimnissen van ons zonnestelsel. Zo moet je het album ‘Sounds of Interstellar Space’ van het trio Trifid beluisteren. Kan dat dan, de ruimte beluisteren die zich bevindt tussen de sterren in een sterrenstelsel? Oordeel zelf.
Componist en accordeonist Rik Cornelissen begon in 2019 de concertserie Sounds of Interstellar Space, waarmee hij en de zijnen – vibrafonist Vincent Houdijk en contrabassist Maciej Domaradzki – gedurende twee jaar optraden in observatoria, musea en universiteiten. Die serie betekende een samenwerking tussen de musici en onderzoekers van het European Space Agency (ESA) en de universiteiten van Amsterdam en Nijmegen.
De ruimte en al zijn onbegrijpelijke begrippen inspireerde al vele malen musici. In de popmuziek had je in de jaren zeventig de groep Hawkwind, die spacemuziek creëerde waar je diep in werd ondergedompeld als je daarbij ook nog een exotisch rokertje of een gekleurd pilletje tot je nam. Deze ver-weg-muziek ging een eigen leven leiden met vertolkingen van onder andere UFO (Coming of Prince Kajuku), Pink Floyd (Eclipse), Nick Drake (Pink Moon), Montrose (Spaceage Sacrifice), Yes (Starship Trooper) en Tangerine Dream (zowat het gehele repertoire). Deze lijst kan eindeloos worden aangevuld.
En dan is er nog de zogeheten ambient muziek, soms gedompeld in soft jazz, waarmee de link naar jazz in zijn algemeenheid is gelegd. Maar hier, bij Trifid, is geen sprake van ambient, het trio gaat op ruimtereis en ‘vaart’ langs Jupiter, Saturnus, Enceladus om via Interstellar Space op de aarde (Earth) terug te keren. En dat allemaal in een dik half uur.
De opzet van Sounds of Interstellar Space is doordacht en mooi. Rik Cornelissen adviseert de luisteraar in een toelichting in een gemakkelijke stoel te gaan zitten, de ogen te sluiten en zich voor te stellen dat je met de snelheid van het licht door de ruimte reist. Deze recensent heeft dat niet gedaan. Hij beluisterde de cd enkele malen om tot de conclusie te komen dat wanneer je het verhaal achter de muziek achterwege laat, je ook – en misschien wel evenveel – kunt genieten van die wonderlijke combinatie van accordeon, vibrafoon en contrabas.
De accordeon klinkt zoals zo vaak, klaaglijk en langgerekt. Prima om tijdens een ruimtereis plek te scheppen in je geest, bij het ongeprogrammeerd luisteren de muziek uitsluitend op haar merites te beoordelen. Dan kom je toch uit bij wat al die voornoemde groepen ook al wilden suggereren: een trage hallucinatie door de eeuwigheid, die de interstellaire ruimte nu eenmaal is. Ook Trifid ontdoet de muziek van bepaalde ankerpunten en legt de nadruk vooral op het voortslepen van ritme en melodie, om binnen dat kader zacht geaarde improvisaties neer te leggen.
Op interstellaire projecten – in welke vorm van kunst dan ook gegoten – kun je sciencefictionachtige begrippen loslaten. Daar is bij Trifid niet nadrukkelijk sprake van. Het trio onderzoekt in zijn project vooral de energievelden die de ruimte beheersen. Daarbij slaagt het er op een fraaie manier in zijn eigen energieveld te creëren waarin mystiek, lyriek en zachtmoedigheid om voorrang strijden. Hawkwind deed dat ook; geen kunst met die effectenmachine, de zogeheten audio-generator. Trifid wiegt zijn muziek door de intrigerende combinatie van slechts drie instrumenten.
RINUS VAN DER HEIJDEN
TRIFID
SOUNDS OF INTERSTELLAR SPACE
Eigen beheer
Rik Cornelissen – accordeon en composties
Vincent Houdijk – vibrafoon
Maciej Domaradzki – contrabas
