Weerbarstig. Zo klinken de eerste noten van ‘Stille’. En 46 minuten verder is het niet anders. Weerbarstigheid tekent dit bijzondere album van Orquesta del Tiempo Perdido. Niet alleen in de ten gehore gebrachte muziek; evenzeer in het concept dat alle kanten uitschiet en voor verrassing na verrassing zorgt.
Orkest van de Verloren Tijd. De naam is gebaseerd op het meesterwerk Op Zoek Naar De Verloren Tijd van auteur Marcel Proust. Hebben die twee eenheden iets met elkaar te maken? Nauwelijks of niet: het is dat begrip ‘verloren tijd’ dat het Orquesta en Proust bindt. De schrijver is op zoek naar de werkelijkheid in al zijn verschijningsvormen. Terugblikkend op zijn leven wil hij die verloren tijd via zijn schrijverschap vastleggen. De musici van Orquesta del Tiempo Perdido benutten de verloren – lees liever: de voorbije – tijd om alle muziek die ons ten dienste staat, te doorgronden en in een nieuwe, zelf gekozen vorm aan ons, luisteraars, door te geven.
Drijvende kracht achter het Orquesta del Tiempo Perdido is Jeroen Kimman. Hij studeerde gitaar aan het conservatorium in Arnhem, maar ontwikkelde zich veel breder. Hij is ook componist, producer en geluidstechnicus. En multi-instrumentalist, want binnen het Orquesta del Tiempo Perdido, dat bestaat uit tien personen, neemt hij een berg instrumenten voor zijn rekening. Die veelheid aan instrumenten is noodzakelijk voor de muziek die het Orkest maakt. Het geeft daar zelf een pakkende omschrijving van: een eclectische, ‘post-everything’ explosie. Fraai hoor. En die wordt dan volgens dezelfde omschrijving gevormd door de volgende invloeden: eigentijdse klassieke muziek, jazz, experimentele elektro-akoestische muziek, math-rock, pop, niet-Westerse volksmuziek, exotische en vaudeville-muziek. En daar mogen we dan zelf nog invloeden van Soft Machine, country & western, film- en theatermuziek en klanken van de Nederlandse componist Thom Willems aan toevoegen.
De toevoeging van de naam van Thom Willems – die de balletten van choreograaf William Forsythe al decennialang muzikaal ondersteunt – is niet toevallig. Diens composities deconstrueren vaak het begrip muziek. Zwaar aangezette elektronische klanken, die een industriële basis neerleggen, zijn diens kenmerk. Zij keren ook terug in de muziek van Jeroen Kimman. Door toevoeging van voornoemde elementen neemt de gitarist het paradigma van de muziek op de schop en maakt hij het begrip ‘verloren tijd’ grenzeloos. Soms doet hij dat in details, een andere keer breed en zwaar benadrukt, weer een andere keer in ontspoorde melodieën en tempi. Waarbij verrassing de hele cd lang de boventoon voert. Want wat te denken van een lied waarvan je het verloop verwacht te kennen, maar dat door een te laag tempo vals gaat klinken en toch nergens ontspoort.
Stille is een amalgaam van stijlen, schijnbaar intuïtief samengebracht. Het is bizar, baanbrekend, overlopend van textuur en vooral divers. Of je nu met hangende of met gespitste oren luistert, telkens weer wordt je attentieniveau geprikkeld. Je krijgt geen moment rust, maar niemand die daar om treurt.
RINUS VAN DER HEIJDEN
Orquesta del Tiempo Perdido – Stille
Shhpuma Records
Jeroen Kimman – gitaren, pedal steel gitaar, Glockenspiel, harmonium, basgitaar, drums, toetsen, percussie, vibrafoon, banjo, elektronica, vocoder
Leo Svirsky – accordeon
Michael Moore – klarinet en altsaxofoon
Anna voor de Wind – klarinet en basklarinet
Koen Kapteyn – trombone
Mark Morse – lapsteel gitaar
Seamus Cater – concertina en basharmonica
Sjeng Schupp – contrabas
Michiel van Dijk – tenorsaxofoon en fluit
Tristan Renfrow – drums
www.jeroenkimman.com
www.shhpuma.com
