Je kunt je jazzvrienden met Nieuwjaar een kaartje sturen met de wens voor een swingend 2024, maar je kunt ook de daad bij het woord voegen. In Den Bosch doet het Brabants Jazz Orkest dit al zestien jaar. Met een eenmalig swingend concert waarbij een bijzondere gast wordt uitgenodigd. Een traditie die zijn vruchten afwerpt. Al ruim van te voren is de grootste zaal van de Verkadefabriek stijf uitverkocht.
Het Brabants Jazz Orkest (hbJAZZo) is een big band van professionele muzikanten onder leiding van de Bossche trompettist Jeroen Doomernik. Dit orkest is veel te weinig op de podia te horen en alleen dit feit was al een goede reden om het Nieuwjaarsconcert niet te missen. Door zangeres Fay Claassen als gast uit te nodigen werd het nog urgenter en sloeg het orkest twee vliegen in één klap. Haar man Paul Heller kwam mee, en met hem een hoeksteen van de Duitse WDR Big Band Köln. Heller, al decennia een van de componisten, arrangeurs, muzikale leiders en solisten van dit befaamde Westdeutschen Rundfunk-orkest gaf een onmisbare toevoeging aan het optreden van hbJAZZo. Hij droeg bij met een aantal composities, arrangementen en wilde solo’s die als een kers op de taart stonden. Maar de hoofdrol was weggelegd voor Fay en de band.
De naam van hbJAZZo klinkt lokaal, maar is dit niet. Naast de muzikanten uit Den Bosch komen velen uit de wijde omtrek, en met de Waalse trombonist Nathan Surquin tot diep uit België. Het orkest dat ‘op zijn eigen’ een progressieve richting is ingeslagen en daarmee tot de top van de Europese jazz big bands is gaan behoren, had de deur wijd open gezet voor een traditionelere, bij een zangeres passende benadering.
In het begin leek het nog een standaard zangeres-big band verhaal te worden. Met de hard swingende klassieker What is this thing called love werden we even op het verkeerde been gezet, want zo standaard werd het optreden niet. Eerder verrassend met onverwachte composities en wendingen zoals in het daarop volgende nieuwe nummer Feel the Beat, de eerste compositie die Fay zelf had geschreven en door Paul Heller van een stevig arrangement was voorzien. Het werd een eerbetoon aan zangeres Betty Carter die voor Fay een bron van inspiratie was.
Er kwamen meer eerbetonen voor musici die een belangrijke rol in haar carrière hebben gespeeld en die haar hebben gevormd. Met nummers die voor vele oren, zeker in een jazzomgeving, als nieuw moeten hebben geklonken en van een aangename grensverleggende betekenis waren voor het fenomeen jazzzangeres. Trompettist Bert Joris, Doe Maar, Lennon & McCartney, Rob van Kreeveld en Abbey Lincoln werden door Fay Claassen op een voetstuk geplaatst. Die aparte keuze deed de samenwerking goed en de klik met de band werd met de minuut intenser.
Geweldig hoe fraai de Nederlandse teksten van Doe Maar en Paul van Vliet klonken, ver zwevend boven de verwachtingen die een big-bandoptreden oproept. Of zo’n Beatlesnummer dat plotseling klinkt als een vertrouwde jazzstandard. Maar vooral ook met een ontroerend mooie Meisjes van 13, opgedragen aan de vorige maand overleden componist Rob van Kreeveld, en aan Fay Claassens vorige maand dertien jaar geworden dochter Inga. Net zo indringend trouwens was het toen ze Abbey Lincolns visie op het leven in Throw it Away een eigen draai gaf.
Ertussendoor waren er niet van humor ontblote gesprekjes met Lieve van Tuijl, in het dagelijks leven theatermaker, docent en zangeres, die gezellig de tijd nam om het nieuwe jaar en de toekomst door te nemen. De band had een paar instrumentale intermezzo’s waarin die helemaal los ging met een jubelende kopersectie, opvallende solisten en complexe arrangementen.
De kwaliteit van Fay Claassen en de nieuwsgierig makende programmering leverde nog een bijzonder moment op, doordat Fay het had aangedurfd om het afgekloven nummer en door de jazzgemeenschap collectief dood verklaarde Tea for Two op de setlist te zetten. En verdomd, in een spetterend bebop-arrangement van Michael Abene kwam het nummer weer tot leven en keken Charlie Ventura’s Bop for the People en Lambert, Hendricks & Ross tevreden toe.
Foto’s en tekst TOM BEETZ
HET BRABANTS JAZZ ORKEST EN FAY CLAASSEN
A Jazzy New Year 2024
Verkadefabriek Den Bosch, 7 januari ‘24
Jeroen Doomernik – leider
Jeroen Den Teuling – trompet
William Kroot– trompet
Hans Bloemen – trompet
Simon Bruul- trompet
Sijmen Kroot– trompet
Arjen Bos – bastrombone
Robert Mikhout – trombone
Nathan Surquin– trombone
Leon van Balkom– trombone
Pepijn Mouwen – baritonsaxofoon
Albert van Veldhuizen – altsaxofoon
Thom Kooijmans – altsaxofoon
Paul van den Oever – tenorsaxofoon
Roos Manshanden – tenorsaxofoon
Joris Reutelingsperger – piano
Abel Ton – gitaar
Kees van Schijndel – basgitaar
Patrick Eijdems – drums
Stan van Rixtel -percussie
Gastsolisten:
Fay Claassen – zang
Paul Heller – tenorsaxofoon
MC – Lieve van Tuijl
