Het Bimhuis-optreden van het Efraïm Trujillo IV van deze dag was twee vliegen in een klap; de lancering van zowel de tournee als het album ‘Heroes’. Op deze plaat brengt Trujillo een hommage aan zijn helden, de grote tenoristen van de jazzgeschiedenis. Hierbij gebruikt hij geen composities van zijn idolen maar – zoals dat bij bebop gebruikelijk was – benut hij bestaande stukken als inspiratiemateriaal.
De zeven composities van het album met titels als Training Session (Coltrane) en Dexterosity (Dexter Gordon) passeerden de revue en werden aangevuld met anekdotes en informatieve en persoonlijke toelichting over de beweegredenen van saxofonist Trujillo.
Het uptempo Dexterosity verwijst naar de kracht en intensiteit van het spel van de zelfbenoemde King of Bebop en zijn gelijknamige album met stukken als Blow Mr Dexter, Disorder at the Border of Dexter’s Deck. Trujillo is van meet af aan op dreef. Voor de pauze komen naast Dexter Gordon ook Joe Henderson en Stan Getz aan bod. Misschien is Henderson wel een goede eerste aanwijzing naar de ziel van Trujillo. Net als bij Henderson hoor je de onbesuisde verbinding naar de tijd van de vroege bebop, met nog veel verwijzing naar swing en de overgang daarna, richting hardbop. Er is toewijding aan zowel de harmonische als melodische intentie met aandacht voor de toon. Een latente swing blijft steeds aanwezig, ook nog eens fysiek uitgedragen door de soms iets te intens bewegende tenorist.
Trujillo vertelt over zijn bewondering voor Stan Getz en dat dit bijna was verpest door de roem van de bossa nova. Pas later ontdekt hij het oudere werk en On Green Dolphin Street wordt verwerkt tot het nummer Dolphin. Het wordt een dolfijne ode met een contrabas-solo tot in de bovenste regionen, waaronder de brushes mooi harmoniseren met het donkerbruin van de met precisie aangezette melodielijnen op de bas. Geweldig!
Een piano bouwt vanuit een enkele noot een prachtige solo op en zowel de drums als tenorsaxofoon houden de drive gaande of zwepen de rit op, om uiteindelijk terug te keren in rust. Wayne Shorter krijgt zijn fanmail in de vorm van Shortcuts, waarbij Trujillo uitlegt dat de Wayne Shorter-stijl gaat over de weg afsnijden, een kortere route nemen. Je denkt dat het ergens heen gaat, maar dan word je toch verrast en gaat het de andere kant op.
Meteen na de opening wordt het publiek voorgesteld aan de leden van het kwartet. Jeroen Vierdag op contrabas speelt ook in Ploctones (daar op basgitaar). Sjoerd van Eijck – van onder andere Munita – op piano kan lyrisch en dromerig spelen om in een adem in dubbel tempo alle kanten van de akkoorden op te zoeken. Drummer Dirk de Nijs had een belangrijke rol voor wat betreft de aandrijving van Edison-winnaar Trujillo. Iedereen in deze bezetting is aan elkaar gewaagd . Het geheel draait als een tierelier en krijgt een doorleefde intensiteit die het repertoire ten goede komt.
Het publiek krijgt nog een humoristische kijk achter de schermen. Trujillo begon, net als zijn vader die professioneel muzikant was, met de klarinet. Toen er een plek vrij kwam in het orkest voor een tenorsaxofonist wilde hij de switch maken, maar zijn eerste instrument, nog te leen, viel dusdanig hard op de vloer dat de beker vervormd was en de jonge muzikant eerst nog jaren alt ‘moest’ spelen. Hij houdt van de tenor vanwege de veelzijdigheid, het geluid en ook vanwege de vele grote voorbeelden waarop hij zich voor dit programma baseert.
Het aan John Coltrane opgedragen nummer heet Training Session met een duidelijke referentie naar Giant Steps. In 1959 was deze compositie gebaseerd op de kwintencirkel (visueel hulpmiddel om kruizen of mollen van een toonsoort te onthouden, red.). Revolutionair omdat Coltrane hiermee ervoor zorgde dat de tot dan toe bekende melodische improvisatie over een akkoordenschema van een liedje uit het Great American Songbook, van de troon werd verbannen. In plaats daarvan kwamen de Coltrane Changes. Wat was begonnen met bebop werd door Giant Steps vaak definitief de norm.
Dit was het begin van de periode met blazer-‘battles’ en lange instrumentale solo’s die in razend tempo de harmonie uitdiepen. Niet langer was deze manier van spelen verbannen tot de jamsessies van kleine uurtjes. Coltrane bracht deze manier van spelen naar het grote podium en naar de festivals. Voor de liefhebbers staat er een interessante uitleg over Giant Steps met muzikale illustratie op YouTube.
Tijdens deze aftrap voor een vol Bimhuis slaagt Efraïm Trujillo erin om elk nummer dat verwijst naar een van zijn helden op gepassioneerde wijze te vertolken. Slow your Roll als ode aan Sonny Rollins drijft op een schuifelende door-de-knieën calypso en het laatste nummer, Gato, wordt gebracht als schuldbekentenis van het ‘guilty pleasure’, de liefde voor het spel en ruw-zachte geluid van Gato Barbieri.
Dit alles is een goede reden om de agenda van je favoriete jazzpodium in de buurt in de gaten te houden. Er staan in elk geval al optredens geboekt voor Utrecht, Amersfoort en Naarden. Het Efraim Trujillo IV wist met Heroes het Bimhuis-publiek op een ‘doordeweekse’ zondagavond moeiteloos om de pink te winden.
MONICA RIJPMA
Foto’s SYDNEY KORSSE
EFRAÏM TRUJILLO CD-PRESENTATIE ‘HEROES’
Bimhuis Amsterdam, 23 maart ‘25
Efraïm Trujillo – tenorsaxofoon en composities
Sjoerd van Eijck – piano en Fender Rhodes
Jeroen Vierdag – contrabas
Dirk de Nijs – drums
