Bij pianist Sjoerd van Eijck gaat veel nét een beetje anders. Zijn in november uitgekomen tweede album heeft hij ‘Eight’ genoemd. De toonladders waarmee de meeste jazzpianisten hun muziek spelen heeft hij vervangen door andere toonladders en zijn trio is eigenlijk een kwartet.
Sjoerd van Eijck kan dat wel uitleggen. Zijn nieuwe album heet niet Two, omdat de inspiratie voor zijn nieuwe composities het gevolg is van het kijken naar Quentin Tarantino’s film The Hateful Eight die hem als een blikseminslag raakte. En met die film ontdekte hij de door Ennio Morricone gecomponeerde muziek. Eight is dus een eerbetoon aan Morricone.
Of nee toch niet, legde hij uit. Niet de muziek van Morricone was zijn uitgangspunt geweest, maar de Franse componist Olivier Messiaen. Die heeft niets met The Hateful Eight te maken, maar wel met een totaal nieuwe benadering van de conventionele harmonieleer. En daarmee was Morricone aan de haal gegaan. En nu dus Van Eijck met zijn naar hem genoemde groep OAK.
Zijn composities die op het album Eight staan, zijn geschreven met gebruikmaking van zeven nieuwe Messiaense toonladders. De vraag is of de luisteraar zonder diepgaande muzikale kennis hiervan iets zou horen. Toch wel, zoals bleek. De zoektocht van Van Eijck naar nieuwe klanken leverde wel degelijk een ander gevoel op dan je gewend bent. De muziek kan onder de noemer ‘modern creative’ worden opgeborgen, maar het gevoel is onbenoembaar anders. Soms lijkt het heel erg op modale jazz, maar dát is het net niet.
Toch is dat licht andere gevoel voor de luisteraar niet het belangrijkste, zoals bleek uit zijn enige gespeelde, oudere compositie Clouds,die nog volgens de traditionele harmonieën was gecomponeerd en die hij ooit voor een carte blanche in de Tilburgse jazzclub Paradox componeerde. Het klonk iets anders, maar ook net zo mooi.
OAK klinkt als een pianotrio waarin drummer Willem Romers de bindende rol speelt. Rustig en bedachtzaam houdt hij het trio binnen de lijnen, waar buiten Van Eijck regelmatig zijn grensoverschrijdende improvisaties de vrije loop laat en waar binnen de Belgische contrabassist Nathan Wouters voor een zacht zoevend, rustgevend basgeluid zorgt. Koen Smits, afwisselend op trompet en bugel, zou een supergast kunnen zijn die door dit fijne trio ondersteund, zacht kreunende, fluisterende of glasheldere solo’s in balladachtig- en mediumtempo speelt.
Ware het niet dat Smits geen gast is, maar een volwaardig bandlid die net zoveel ondersteuning krijgt als steun geeft. Met zijn pastelkleurige bijdragen geeft hij alle ruimte om zijn improvisaties door Van Eijck te laten stutten, te omwikkelen en te laten bloeien. Zo hoorden we een kwartet van jonge jazzmusici dat de jazz van nu dromerig en als breekbaar eierporselein laat klinken.
Foto’s en tekst TOM BEETZ
OAK
Verkadefabriek, Den Bosch, 18 februari 2024
Sjoerd van Eijck – piano
Koen Smits – trompet, bugel
Nathan Wouters – contrabas
Willem Romers – drums
