Pheww. Met een welgemikte klap scheurt het orgel binnen. Dit wordt gevolgd door een dribbelende Fender-bas die wordt afgemeten door iets dat klinkt als een Hammond, maar een Crumar Mojo-orgel blijkt te zijn. Daarna zet de Gibson Howard Roberts-gitaar de melodielijn in. Treed binnen in de muziek van de cd ‘Casual Chic’ van de Old School Band van Marnix Busstra.
Gitaar, Hammondorgel en een funky bas, dat klinkt vertrouwd als je opgroeide met de vette fusionfunk van de jaren zeventig, denk aan John Scofields A Go Go. Die eerste klanken verplaatsen je in een tijdmachine naar het Soho van Ronnie Scott, of naar een verscholen club ergens in Greenwich Village. In een intieme setting luistert een publiek van liefhebbers. Bij de toehoorders zit altijd wel een idool voor insiders; Phil Collins, Scofield zelf of Bowie en Jagger. Ze hangen aan de bar of zitten aan een tafeltje, elegant gekleed volgens het voorschrift casual chic. Dat wil zeggen een Levi’s onder een colbertje van Yves St Laurent of, voor de dames, een creatie die net is gekocht bij Big Biba in Kensington.
Terug naar het heden brengt een uitgerekte break en een laatste gitaarslag je, met diezelfde pheww, naar het einde van het nummer en via een korte stilte door naar Midnight Snack. Dit stuk wordt ingezet door de drums met een 6/8-maat en ontvouwt een warme gitaarmelodie, twee keer rond, en gevolgd door een fijn uitgesponnen solo op de gitaar, ritmewissel en solo op de toetsen.
Casual Chic is de titel van de nieuwste cd van de Old School Band. Het is ook het eerste van de negen instrumentale nummers, van elk gemiddeld vijf minuten. Opgeteld duurt de cd even lang als één muziekles op de middelbare school, in die jaren ’70 nog verplicht onderdeel van het onderwijs. Zo’n cd was dan onderwerp van een uitgebreide analyse. Je waant je met Casual Chic in de hoogtijdagen van fusion, door de punkers van datzelfde tijdperk afgedaan als ‘smooth jazz’.
Het was voor de beste muzikanten een tijd waarin studiowerk zorgde voor een dik belegde boterham. De tv-series, reclame en de hitparade openden het oor van het grotere publiek. De Jazz Crusaders hadden hun eerste en enige radiohit met Randy Crawford die Streetlife zong. Zelfs instrumentale funk-fusion haalde soms de hitlijsten onder meer door het werk van Love Unlimited, Mezzo Forte of sopraansaxofonist Kenny G (die uit Love Unlimited voortkwam).
Binnen de jazz en rock ontstond fusie vanuit Headhunters en Weather Report, die generaties muzikanten beïnvloedden, soms zonder dat ze dat zelf door hadden. Miles en anderen maakte de funk-fushionmix. Juist omdat veel musici vooral in studio’s hun geld verdienden, was het voor het grote publiek een onderhuidse beïnvloeding vanuit radiocommercials en tv-series. Het was de heerlijke ouwe schooltijd, toen ‘cool’ voor het eerst een woordje voor erkenning werd.
Bij Old School Band zijn er daadwerkelijk twee maten die in die jaren zeventig samen op school zaten, namelijk bandleider, componist en gitarist Marnix Busstra en bassist Norbert Sollewijn Gelpke. De jongens waren waarschijnlijk een beetje ongewone ‘nerds’ om op die leeftijd al met deze muziek bezig te zijn.
Morning Drive vraagt bijna om een vocale aanpak. Je ziet in gedachte Starsky en Hutch in een cabriolet door een zonnige wijk rijden met palmbomen en meisjes op rolschaatsen. Het Crumar Mojo-orgel, bespeeld door toetsenist Van de Bovenkamp, is volgens een mooie omschrijving een digitaal wonder met een analoog hart. Het bootst de klank van een Hammond B3 na, maar heeft nog veel meer noten op zijn zang.
Het nummer Three years, three months, three days, three hours heeft een reggae-feel met aanwezige percussie en trommel en een thema dat wordt uitgebouwd door een solo op de toetsen, dit keer met Fender-Rhodesklanken. Gitaar en orgel gaan in gesprek, komen terug bij het thema en een korte roffel sluit onverwacht af met direct daarop ingezette groove van Well Done. Hierbij zouden een paar James Brown-kreten niet uit de toon vallen, alhoewel, ze zouden de gitaarsolo in de weg zitten. Alles is gewoon precies zoals het zijn moet, en moeiteloos luister en herbeluister je de plaat van begin tot eind. Gewoon relaxen, meewandelen met de lange zinnen van de solisten en met een glimlach op je snuit in je stoel mee swingen.
Busstra vertelt in een van de interviews die op zijn website te vinden zijn, dat de melodie zijn drijfveer is. Dat is zijn creatieve uiting en je hoort hem, nummer voor nummer, op rustige toon hele verhalen spinnen, gedragen op de paradiddles en groove van de drum en het bob-bob-bob van de basgitaar die je middenrif raakt, met als tegenstem het orgel. Funky schema’s met een melodie op orgel of gitaar gevolgd door solo’s, veel breaks, en klanken die je terugbrengen naar een tijd toen de toekomst nog helemaal maakbaar leek.
Deze tweede cd van Old School Band komt vijf jaar na de eerste. Busstra legt uit dat dit de muziek is, waar zijn hart ligt maar die, helaas, de hypotheek niet betaalt. Tijdens corona was er eindelijk genoeg tijd om met de maten rustig in te spelen, uit te werken en op te nemen.
Gelukkig is Busstra zo’n veelzijdig talent dat hij echt niet op een houtje hoeft te bijten. Op JazzNu kun je de recensie terugvinden van zijn cd Twee Werelden waarop ook werk te vinden is met echtgenote Karin Bloemen. Zij staat de komende maanden, samen met Old School Band in de theaters. Voor wie het werk van Busstra niet kent, is Casual Chic een mooie inleiding en wellicht aanleiding om weer eens ouwerwets naar de schouwburg te gaan voor een funkfeest met La Bloemen en Old School Band.
MONICA RIJPMA
MARNIX BUSSTRA OLD SCHOOL BAND
Casual Chic
Buzz Music Records
Marnix Busstra – gitaar
Eric van de Bovenkamp – orgel
Norbert Sollewijn Gelpke – basgitaar
Mark Stoop – slagwerk
