Een pleidooi van Fleurine Verloop in NRC Handelsblad voor behoud van jazzmuziek op Radio 4, heeft inmiddels honderden reacties opgeleverd. Bovendien is haar pleidooi al vele malen gedeeld op sociale media. Dat zegt deze jazzvocaliste, die tevens voorzitter is van de Beroepsvereniging Improviserende Musici (BIM).

Illustratie Gemma Kessels

Fleurine Verloop gebruikt ook in het dagelijks leven het liefst haar artiestennaam Fleurine. Zij zegt dat haar verbolgenheid over de plannen om jazzmuziek te verbannen van Radio 4, op het juiste moment de juiste snaar heeft geraakt. In haar open brief pleit de BIM-voorzitter – dat de plannen om van Radio 4 een zender NPO Klassiek te maken en daarmee de weinige jazz die Radio 4 uitzendt volledig aan de kant te schuiven – ‘voor een urgente terugkeer van jazz, geïmproviseerde muziek en wereldmuziek op de publieke radio’. Vooral dat woordje ‘publieke’ is belangrijk, want Fleurine stelt volkomen terecht dat de zendmogelijkheden van de publieke omroep slechts mogelijk zijn doordat ze gefinancierd worden met publiek geld. In haar open brief stelt zij: ‘Steevast worden publieke gelden ingezet om klassieke muziek te ondersteunen. Maar al decennialang studeert in Nederland circa 50 procent van de conservatoriumstudenten af in jazz, wereldmuziek en andere richtingen. Dat de Nederlandse Publieke Omroep nul procent jazz vertegenwoordigt in het aanbod is dus niet te rechtvaardigen’.

“Jazz is ook klassieke muziek”, verduidelijkt Fleurine aan de telefoon. “Het kan natuurlijk niet dat musici als Duke Ellington en Miles Davis nergens meer te horen zijn. Dat betekent totale kaalslag en kapitaalvernietiging als je het hebt over jonge mensen die een opleiding tot jazzmusicus volgen. De plannen van zendermanager Simone Meijer om Radio 4 om te dopen in NPO Klassiek baseert ze onder meer op de vooronderstelling dat de helft van de klassieke luisteraars van Radio 4 de radio uitzet als ze jazz horen. Welk onderzoek ligt daaraan ten grondslag?”

Fleurine zegt dat er door “de honderden reacties die overal worden gedeeld” nu een balletje is gaan rollen. En dat is precies wat zij wil. Haar streven is dat “we geluid gaan maken als community.” Daarmee bedoelt ze in eerste instantie de BIM met al zijn leden, maar ook “de andere tienduizenden jazzliefhebbers in Nederland. Ik ben nu anderhalf jaar voorzitter van de BIM en zie dat wat de Nederlandse jazzgemeenschap vooral mist,  een gezamenlijk geluid is. Dat is niet zo vreemd. Jazzmusicus is een eenzaam beroep, je bent als eenling bezig. Ons beroep vraagt eigenheid.”

In de jazz ontbreekt volgens Fleurine dat gezamenlijk geluid. “We moeten nu zorgen dat onze collega’s wakker worden, dat ze zich verenigen. Ik wil alle stemmen op één plek. Mijn view point is dat we één grote familie vormen. Iedereen hoort daarbij, ook de querulanten. Eenieder die met geïmproviseerde muziek bezig is hoort bij ons, ongeacht wie het is. Dat gaat een enorme omslag betekenen.” Die hard nodig is, nu ook nog jazz van de radio dreigt te verdwijnen. Fleurine wil kortom de jazzsector in beweging brengen. Zoals zij al eerder bepleitte in een artikel in JazzNu in april 2020 (zie de link onder dit artikel).

Fleurine, jazzvocaliste en voorzitter van de BIM. Foto Tom Beetz

Fleurine refereert nog even aan het moment dat zij voorzitter werd van de BIM. Ze werd in juni 2020 als algemeen bestuurslid gevraagd, een jaar later werd ze tot voorzitter gekozen. “Ik dacht altijd dat ik niet bij een club als de BIM paste, met die ballotagecommissie die voornamelijk naar de vernieuwers keek. Bleek dat ik pas de vijftiende vrouw was, daar zakte mijn broek wel van af. Ik ben meteen allerlei vrouwelijke musici gaan bellen om hen ervan te overtuigen dat de BIM vooral aan vroeger kleefde. De bond bestond immers voor het grootste gedeelte uit Amsterdamse mannen. Zij streden voor erkenning dat geïmproviseerde muziek evenals klassieke muziek een kunstvorm is die ondersteuning verdient. Dat was natuurlijk heel waardevol en staat nog steeds. Die pioniers vormen immers het geraamte van de BIM. Maar de invulling anno 2022 is heel anders. Verbinding met jazzpromotors, met álle musici, met ons publiek en met andere bonden, is pure noodzaak.”

Fleurine weet maar al te goed dat een deel van de musici die jazz- en geïmproviseerde muziek maken, het lidmaatschap wellicht niet kan betalen. “Belangrijk is dat ook zij lid worden, niet wat het kost. Als je kunt aantonen dat je geen geld hebt, kun je voor een minimumbedrag solidariteitslid worden. Die voorziening is er juist voor die mensen die ondersteuning van de BIM zo nodig hebben.”

Het pleidooi van Fleurine is er een van vele uit het verleden. Maar dat wil niet zeggen dat een proteststem tegen de voorgenomen plannen van zendermanager Meijer niet krachtig geuit moet worden. Zoals ook het muziekonderwijs in de loop der jaren volledig is afgebroken, zo ziet het er nu naar uit dat jazz op de radio snel tot de verleden tijd gaat behoren. Er was al nauwelijks jazz te horen. Op Radio 2 Soul & Jazz zendt NPO naar eigen zeggen ‘de beste en meest relaxte soul, jazz, disco en funk’ uit, maar de non-stop-uren die eraan worden besteed, zijn een aanfluiting voor het fenomeen jazz.

Jazz is evenzeer een kunstvorm als klassieke muziek. Je mag met recht zeggen dat jazz dé klassieke muziek van Amerika is en ook in Nederland als zodanig wortel heeft geschoten. De golfbewegingen die jazz door de tijd heen dragen, brengen deze muziekvorm min of meer onder de aandacht van een groot publiek. Maar als muziekliefhebbers geen kennis meer kunnen maken met jazz, zal zij nog verder naar de achtergrond worden gedrongen.

Jongeren die muziek ontdekken, staan open voor vele vormen. Popmuziek staat op de eerste plaats, maar door de vermenging ervan met allerlei muziekculturen, maken jongeren ook kennis met jazz. Als die kennismaking niet meer mogelijk is via de radio, zal een grote groep nooit in aanraking komen met deze muziekstijl in al haar verschijningsvormen. En daarom is het pleidooi van Fleurine zo belangrijk voor de toekomst van de jazz, wereldmuziek en andere ‘ondergeschoven’ muziekvormen.

RINUS VAN DER HEIJDEN

Klik hier om je proteststem te laten horen: protest@bimpro.nl

Lees hier het artikel op JazzNu waarin Fleurine pleit voor bundeling van krachten binnen de jazz

Lees hier de protesbrief zoals hij werd gepubliceerd in NRC Handelsblad van 12 november ’22

Previous

Christos Yerolatsitis en Stelio Xydias: gewoon erg lekker

Next

Fugimundi tilt zichzelf over de tijd heen

1 comment

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Lees ook