Meral Polat. Wie regelmatig tv kijkt of naar de bioscoop gaat, kent deze naam achter wie een meer dan begenadigde actrice schuilt. Maar Meral Polat is even begiftigd als zangeres. Voor muziekliefhebbers wellicht een nog interessanter aspect dan haar acteerkunst.
Meral Polat is een Turks-Koerdische vrouw, die in 2004 afstudeerde aan de Toneelschool in Amsterdam. Zij maakte en maakt vooral naam als actrice, maar door haar afkomst is muziek bijna een levensbehoefte. Zij hangt het alevitisme aan, een mystieke stroming in de islam, die al ver voor de islam bestond. Thuis was er altijd muziek, Meral zong en speelde gitaar en was daarmee de evenknie van haar vader, die geen enkele professionele aspiratie had, maar wel muziek maakte en muziek schreef.
Twee jaar geleden overleed haar vader, Ali Ihsan Polat. In zijn nalatenschap vond zijn dochter Meral vele gedichten, die het handvat zijn geworden voor de indrukwekkende cd Ez Ki Me, dat in het Nederlands vertaald ‘Wie ben ik?’ betekent. Met die gedichten in de hand, een tocht met haar twee bandleden naar Dersim, het gebied van haar voorouders en de confrontatie met haar wortels, opende zich voor haar een nieuwe wereld. Waarin zij de gehele mensheid wil betrekken en gelijkheid wil scheppen voor ieder levend wezen.
Ez Ki Me is een meer dan indrukwekkend document geworden, waarin Meral Polat een brug slaat tussen Anatolische en Koerdische klanken en de verworvenheden van westerse, vaak geïmproviseerde muziek. Hoewel Ez Ki Me ook en vooral een ode is aan haar overleden vader, is er zeker geen sprake van een requiem: integendeel, de muziek is hoopvol, is een open deur naar een leven waarin licht en liefde doorklinken. En dat die twee elementen vele uitdrukkingsmogelijkheden kennen – waarvan muziek hopelijk de waardevolste is – laat Meral Polat overtuigend horen.
Haar stem grijpt al vanaf de eerste noten op Ez Ki Me heftig aan. De stem is flexibel, overvloeiend van emotie, gemaakt voor prachtige melodielijnen, maar evenzeer voor gedicteerde teksten. Alle steminspanningen van Meral Polat liggen ingebed op de imponerende verrichtingen van Chris Doyle, die gitaar, piano, orgel en synthesizer speelt en van Frank Rosaly die zich over de drums ontfermt. De fantasie van beide muzikanten is ongekend; juist daardoor wordt het spectrum van Meral Polats stem ongekend breed. Het orgel van Doyle brengt diverse muziekculturen bij elkaar, het slagwerk van Rosaly treedt buiten de kaders van vele stijlen.
Ergens wordt gesproken van Koerdische funk als wordt gepoogd de muziek van het Meral Polat Trio te omschrijven. Buiten de vraag of die funkvorm bestaat, doet hij er niet toe. De muziek van het driemanschap is zoveel meer, overtreedt bestaande codes en leidt de luisteraar behalve het gebied van licht en liefde binnen, ook naar het innerlijk van hem of haar. Waar de vraag zou kunnen worden opgeroepen: Ez Ki Me – Wie ben ik? Is dat mooi of niet in een tijd waarin deze vraag nooit meer wordt gesteld.
RINUS VAN DER HEIJDEN
MERAL POLAT TRIO
Ez Ki Me
Eigen beheer
Meral Polat – stem en percussie
Chris Doyle – gitaar, piano, orgel, synthsizer
Frank Rosaly – slagwerk
