Is Frank Zappa nu wel of niet dood? Als je de cd ‘Boggamasta III’ van Flat Earth Society beluistert, raak je er zeker weten van overtuigd dat die bijzondere musicus nog gewoon in leven is. Maar eh… hij zou toch in december 1993 al zijn overleden? Welnee, in deze tijd van complottheorieën mag, nee: móet je ervan uitgaan dat de aanvoerder van The Mothers of Invention gewoon leeft.
Aan complottheorieën doen we niet bij JazzNu, dus is Zappa dood, gewoon morsdood. Maar Boggamasta III, de nieuwste cd van het Vlaamse Flat Earth Society (FES), zit wel heel dicht op de huid van de grootmeester. Niet alleen qua muzikaal concept, ook voor wat betreft de vreemde creaturen die Zappa zo vaak liet opdraven. Zoals The Central Scrutinizer op het album Joe’s Garage. Bij Flat Earth Society leeft deze figuur voort in de vorm van Boggamasta, een machtsverslaafde megalomaan. Die net als zijn Amerikaanse collega verhalen vertelt, die niet te volgen zijn, maar tegelijk onontbeerlijk een lijntje leggen in de kakofonie van orkestklanken.
Een lijntje ja, een heel dun, want Boggomasta III is zo overweldigend dat je als luisteraar elk spoor bijster raakt. De teksten doen er daarom niet toe, ze zijn even nuttig als de hallucinerende koperklanken, de ontembare gitaaruitbarstingen, de struikelende saxofooninterrupties en de geile vrouwenzang. Even nuttig en even overbodig derhalve. Boggamasta III heeft namelijk geen boodschap, het album overschrijdt bewust alle denkbare muzikale grenzen. De muziek raast voort, lijkt op jungle jazz, verhoudt zich tot de meest hoogstaande big-bandmuziek, vrijt met pop, funk, New Urban Jazz en legitieme spacejazz mafkezen als Sun Ra, George Russell en Astro Can Caravan. En ja, de cabareteske bovenkamers van het Willem Breuker Kollektief, daar is FES ook langs gegaan.
En wat dan met Zappa? Die waart als een vrolijke geest boven de muziek van FES. Maar het Vlaamse collectief zorgt dat Zappa niet gaat leiden, dat doet het liever zelf. En dus kan het gebeuren dat Zappa’s antracieten stemgeluid heel dicht wordt benaderd, dat zijn onverwachte tempowisselingen, zijn stortvloed aan maatsoorten, zijn maffe koortjes er ook allemaal zijn, maar in toom worden gehouden door het weergaloze vakmanschap van de FES-ers. Het is namelijk Flat Earth Society dat zich in zijn volle pracht toont, achtergronden met de eigen stampvol invloeden gevulde tsunami kleurt. En soli van de bandleden straf laat bloeien, met een als Debiele Eenheid gereed staand collectief om de zaak dan opgewekt uit de hand te laten lopen.
Boggamasta III bevat tien composities, negen ervan zijn van FES-leider Peter Vermeersch en teruggekeerd bandlid David 91/2 Boveé, het andere is Trust In Me uit de live-actionfilm The Jungle Book van Walt Disney. Een avonturenfilm die het menselijke overstijgt. Precies zoals de muziek van Flat Earth Society en dus een bewuste keuze om Trust In Me in het concept te verwerken. Met wellicht een dubbele bedoeling? Trust in me, vertrouw op mij luisteraar, met FES in jouw oren komt het gewoon allemaal goed. Of niet, mag ook.
Boggamasta III is de opvolger van Boggamasta, een album uit 2017. Er zit dus vier jaar tussen beide platen. Een wellicht te wijde curve om Boggamasta II het levenslicht te laten zien. Dus slaat FES die gewoon over. Geheel in de lijn van zijn muzikale filosofie: vrijheid voor alles. Als iets er niet is, dan niet, maar we blijven wel evolueren, hè!
RINUS VAN DER HEIJDEN
FLAT EARTH SOCIETY ORCHESTRA
BOGGAMASTA III
Igloo Records
Benjamin Boutreur– altsaxofoon
Michel Mast – tenorsaxofoon
Martí Melià – tenorsaxofoon
BrunoVansina – baritonsaxofoon en fluit
Berlinde Deman – tuba en zang
Bart Maris – trompet
Pauline Leblond – trompet en zang
Peter Delannoye – trombone
Marc Meeuwissen – trombone
David 9½ Bovée – elektrische gitaar, zang en elektronica
Peter Vermeersch – bas(klarinet) zang en elektronica
Peter Vandenberghe – toetsen en piano
Mirko Banovic –basgitaar
Kristof Roseeuw – contrabas
Teun Verbruggen – drums
Wim Segers – percussie en zang