In het kader van het Haagse jaar voor schilder Piet Mondriaan werd dit jaar voor het eerst het Mondriaan Jazz Festival georganiseerd . Het nieuwe, internationale festival bood een programma dat was geïnspireerd door de liefde die kunstenaar Mondriaan had voor jazz en progressieve subculturen. Wie interesse durfde te tonen om nieuwe talenten te ontdekken en op zoek te gaan naar jazzgrootheden van de toekomst, werd beloond met ijzersterke muzikanten, bijzondere cross-overs en vooral diversiteit.
Het programma trapte af in PAARD met een uiterst bekende naam: Ravi Coltrane (inderdaad, de zoon van) met een bijzonder en ambitieus project: zijn visie op Canto Ostinato van de Nederlandse componist Simeon ten Holt. In de volle, grote zaal legde het Amsterdamse Mallet Quartet de basis met betoverende arpeggio’s, waar Ravi Coltrane volop op soleerde. Een waar jazzconcerto, waar de vloeiende tonen van vibrafoons en marimba’s het canvas werden voor gekleurde saxofoonspatten. Het onafgebroken spel van de percussie-instrumenten was tegelijkertijd meeslepend en iets te repetitief. Het leek af en toe of zelfs Coltrane zijn weg in deze compositie nog moest zoeken. Maar de originaliteit van het stuk en het vertoon van ambachtelijk talent op het podium viel in de smaak bij de nieuwsgierige bezoekers.
MOONCHILD
De volgende kleurrijke verschijning was Amber Navran, zangeres en multi-instrumentalist en voorvrouw van Moonchild. Dit laatste concert van Moonchilds Europese tournee werd warm ontvangen. Een mooie zwoele stem, veelzijdige muzikanten en composities die op een gebalanceerde manier laveerden tussen jazz, soul en elektronische muziek bleken goede ingrediënten te zijn voor hedendaagse cross-overjazz.
De Amerikaanse formatie Forq is geen onbekende op Nederlandse bodem en presenteerde tijdens zijn optreden het nieuwe album Thrēq. Met ijzersterk drumwerk en composities die wellicht nog meer dan eerdere albums flirten met rockklanken, zette de band een prima optreden neer. Het plezier was van de gezichten af te lezen, zowel op het podium als bij het publiek. Al bleek deze band misschien net iets teveel binnen de lijntjes te kleuren voor oren die gretig waren naar nieuwe geluiden.
Wie enthousiast is over de muziek van het Britse Gogo Penguin, heeft zeker uitgekeken naar het optreden van Mammal Hands. Door hun meeslepende, betoverende muziek die het publiek lijkt te hypnotiseren, gaat de vergelijking tussen die twee inderdaad op. Maar waar het eerste speelt met een traditionele trio-invulling, wisselt Mammal Hands de contrabas in voor de weergaloze saxofonist Jordan Smart. De invloeden van niet alleen andere genres, maar ook andere culturen zijn hier overal hoorbaar. Met Afrikaanse beat, Indiase tabla’s, ritmische piano en door soefimuziek geïnspireerde saxofoonsolo’s, boden deze Britten een zeer afwisselend palet, dat toch een congruent geheel vormde en zijn plaats niet beter had kunnen vinden dan bij het Mondriaan Jazz Festival.
BEGAAFDE DRUMMERS
Kenmerkend aan de eerste editie van dit festival was het aantal zeer begaafde drummers. En zoals bleek tijdens het drummers-panelinterview kreeg dit ook gestalte op de podia: eenieder had een indrukwekkend, diepgaand verhaal over wat hem tot de drummer maakt die hij is. Dat geldt zeker ook voor Nate Smith die in de grote zaal met zijn formatie Kinfolk speelde. Zoals veel hedendaagse bandleiders is de manier waarop hij tegelijkertijd zijn eigen vaardigheid als drummer kan laten zien en zijn muzikanten de ruimte geeft om te schitteren, heel opvallend. Zangeres Amma Whatt, en vooral ook saxofonist Jaleel Shaw makten er gretig gebruik van. Smith’ composities grenzen weliswaar meer aan traditionele jazz en soul dan verwacht, en lijken minder overstijgend dan die van sommige van zijn Amerikaanse generatiegenoten. Maar Kinfolk zette een prachtig optreden neer.
Toen Rohey tegen elf uur zijn entree maakte in de kleine zaal was deze goed vol. Sommige mensen leken speciaal afgereisd te zijn voor deze nog relatief onbekende band uit Noorwegen. Gedurende de avond hoorde je meermalen: ‘ik ben benieuwd’ en eerlijk gezegd was deze recensent dat ook. Het eerder dit jaar uitgekomen album A Million Things heeft erg goede recensies gehad. Als mensen nog niet overtuigd waren geraakt, dan waren ze het zeker na deze spetterende show. De stem van zangeres Rohey Taalah leek soms op die van Erikah Badu, soms op Laura Mvula en andere keren deed die weer denken aan Amy Winehouse. Maar het zou Rohey Taalah te kort doen om het bij vergelijkingen te houden, want haar stem, haar techniek en haar charisma op het podium waren volledig eigen en zeer aanstekelijk.
VERLEGEN
Het contrast met de wat verlegen ogende andere musici viel op, maar minder uitbundig betekende zeker niet minder belangrijk voor de muziek. Vooral de ritmische partij met drummer Henrik Lødøen en bassist Kristian Jacobsen met gecompliceerde maatveranderingen hield het geheel zo swingend, dat de eerste rijen mensen niet anders konden dan meedansen. Een vuurwerk van een lichtshow maakte het tableau af.
Waar menig festival naast een paar opkomende talenten een reeks aan bekende namen programmeert – al is het alleen al om economische redenen – durfde deze eigenzinnige nieuwkomer het anders te doen. Makkelijk was het waarschijnlijk niet; deze eerste editie was niet helemaal uitverkocht. Maar het Mondriaan Jazz Festival liet wel zien dat er zeker een publiek is dat gretig is om nieuwe talenten te ontdekken en live te beleven. Het liet ook zien dat er veel kwaliteit huist onder huidige muzikanten en vooral dat eigen klank en diversiteit de kracht zijn van hedendaagse jazz. Dit festival leverde een explosie van kleuren op. Piet Mondriaan zou er trots op zijn.
Tekst en foto’s SOPHIE CONIN
Mondriaan Jazz Festival
PAARD, Koorenhuis, Humanity House Den Haag, 14 oktober ’17
Ravi Coltrane & Canto Ostinato met het Amsterdam Mallet Quartet en voorts optredens van Moonchild, Forq, Nate Smith Kinfolk, Mammal Hands en Rohey.
