Je hebt een behoorlijk hoge toegangsprijs betaald voor een jazzconcert en je krijgt een cabaretvoorstelling voorgeschoteld. Bezoekers die deze avond het ‘concert’ van Ibrahim Maalouf en gitarist François Delporte bezochten, werden er op een onaangename manier mee geconfronteerd. En de cabaretier Maalouf? Hij leek zich van geen kwaad bewust: ruim een uur gezwam moet kunnen tijdens een concert, zo fopte hij de uitverkochte Concertzaal Tilburg.
Ibrahim Maalouf kan gewoon – mocht het ooit zo ver komen – na zijn carrière als jazzmusicus de theaters blijven bezoeken. Dan als olijkerd, waar je eigenlijk niet om kunt lachen. Maar ja, die zijn er zoveel. Tijdens deze avond in Tilburg leek hij een generale repetitie op te voeren, die weinig met muziek maar alles met grapjasserij en eenvoudig volksvermaak had te maken. Vreemd genoeg pikte een deel van het publiek het gewoon en nog vreemder was dat na afloop van dit optreden Maalouf en Delporte een staande ovatie kregen. Ook daar moet je niet meer van opkijken: staande applaudisseren na een voorstelling of concert is gemeengoed geworden: als André Rieu zou optreden met zijn viool in een foedraal op zijn rug en zijn handen in zijn zakken, zou hij nog hartstochtelijk worden toegejuicht.
Ibrahim Maalouf zal zich na dit ‘concert’ vergenoegd in de handen hebben gewreven: een monsterhonorarium, niet moe geworden hier in Tilburg en een dik tevreden publiek op de koop toe. Zo komt Jan Splinter wel door de winter. Maar intussen was het ver onder de maat wat de Frans-Libanese publiekslieveling flikte: meer dan driekwart van zijn anderhalf uur durend optreden ging ten onder in – weliswaar uiterst vriendelijk – gezwam over van alles en nog wat. Als Maalouf alle onzin die hij uitkraamde had omgezet in daden op zijn trompet, was het wellicht nog íets geworden. Maar de tijd die hij besteedde aan zijn toeter, was ook nog eens grotendeels ondergedompeld in effectbejag en trompetachtige flauwekul. Dit laatste onder meer door zijn instrument het woordje ‘pa-pa’ te laten ‘zeggen’, refererend aan zijn dochter Lily zoals zij ooit haar eerste woordjes sprak. Twee nootjes en de zaal barstte van enthousiasme uit zijn voegen.
Het staat buiten kijf dat Ibrahim Maalouf een goede trompettist is. Daarvan getuigen veel van zijn twaalf albums. Voor het spaarzame echter dat hij in Tilburg liet horen, had hij gerust thuis kunnen blijven. Er lopen in Nederland een paar trompettisten rond die hem wat het hier gebodene betreft, verre overtreffen. Als Maalouf al eens een heel stuk speelde, was dat kort (en vaak niet krachtig). Liever beperkte hij zich tot frases. Om die voor de zoveelste keer te laten opvolgen door zijn praatjes die van hot naar her gingen.
Aan het begin van zijn concert verklaarde de trompettist dat hij alleen maar mooie melodieën met spaarzame begeleiding wilde laten horen. Dat spaarzame kreeg volop de nadruk: zoals gezegd lag de trompet meestal werkeloos op een tafeltje, het spaarzame van de begeleiding bestond er uit dat François Delporte zich beperkte tot akkoorden rammen: een akkoordenmachientje in de repeteerstand. De ene keer bracht het simpele funky lijntjes over zoals aan het begin van het concert, een andere keer korte, snelle akkoordaccenten. Waarbij verveling als een loopneus een deel van het publiek in de ban kreeg.
Ibrahim Maalouf speelde ook piano. Hij maakte daarop een prachtige entree met een liefdeslied van Oum Kalsoum, de lievelingszangeres van iedere Arabier. Later deed hij quatre mains met de gitarist, maar ook op de piano stond alles in dienst van het gesproken woord. Kort, kort, kort wat betreft muziek, lang, langer, langst bij de eindeloze vertelseltjes van de falende trompettist. Van alles kwam schetsmatig voorbij: stukje filmmuziek die hij had geschreven voor de rolprent Celle que vous croyez uit 2019, zijn compositie Happy Face uit 2020, Lily uit 2011 en een treurzang uit 1993 die hij als 12-jarige schreef toen hij voor de eerste keer de verwoestingen van de oorlog in Beiroet in ogenschouw nam. Opgeleukt met naar eigen zeggen eerbetonen aan Louis Armstrong en Led Zeppelin. Louis Armstrong? Moest dat dat loopje verbeelden dat hij aan zijn trompet ontworstelde? Foei toch, arme Louis. En Led Zeppelin? Even met de trompet op snelheid en hard volume de hoogte inschieten?
En steeds maar weer moest het publiek meedoen: in de handen klappen, zingen: ‘Hoog, laag’, er kwam geen einde aan. Ooit boekten Snip en Snap successen met zo’n soort aanpak, maar die twee grapjurken zijn toch al zo’n vijfenveertig jaar uit de revuewereld verdwenen. Maalouf hanteerde dit afgekloven cliché doodgemoedereerd om de tijd te rekken en als succesvol wapen om het publiek in te pakken. Even was misschien leuk geweest, maar geen volle voorstelling. Spelen, man, spelen!
En zo sukkelde dit wanproduct naar het einde. Het laatste stuk van het optreden was er een zoals je van Ibrahim Maalouf had mogen verwachten: een gloedvolle, van emotie druipende en weeklagende exercitie op zijn trompet, met fluisterend gebruik van alleen maar lucht uit de beker ervan. Ter nagedachtenis aan de oorlogsverminkingen in Libanon. En ook de toegift mocht er zijn. Maar toen was deze recensent al murw gebeukt door de tsunami aan woorden.
Er is al zoveel gelul in de wereld. Muziek kan een uitmuntend alternatief zijn om beuzelarij teniet te doen. Maar Maalouf draaide de rollen om. Met afgrijselijk resultaat.
RINUS VAN DER HEIJDEN
Foto’s GEMMA KESSELS
STRANGER THAN PARANOIA PRESENTEERT…
IBRAHIM MAALOUF-
QUELQUES MELODIES
Concertzaal Tilburg, 23 november ’21
Ibrahim Maalouf – trompet en piano
François Delporte – gitaar en piano
Wat een rare recensie . Door Maalouf slechts als jazzmusicus te willen zien doe je de man en zijn muziek te kort. Door de term ‘ Arabier’ in het stuk te schrijven schiet je helemaal de haan af. Maalouf is geen arabier.
Als je de man niet wilt horen praten en daarmee verbinding en betekenis aan zijn muziek geven dan blijf lekker thuis met je platenspeler of cd speler.
De recensent was blijkbaar de enige met een gezicht als een oorwurm bij een optreden dat door het publiek hogelijk werd gewaardeerd. Maar die zijn allemaal gek .
Rinus weet het beter.
Jezus, Rinus,
Wat ben ik blij dat je deze recensie hebt geschreven! Toen ik naar huis liep was mijn hoofd nog bezig met wat ik vooral niet had gehoord en dan dat afschuwelijke geklap en geneurie, waar goddank niemand in mijn omgeving aan meedeed. Tijdens het naar buiten gaan zei ik nog tegen een ex-collega, zou ik mijn geld terug kunnen krijgen als ik meegeklapt had! Is toch ook een prestatie. Ik kon wel janken…
Maar inderdaad het was een aanfluiting en met de minuut begon ik me ongemakkelijker te voelen omdat ik toch echt voor de muziek kwam. Deleten op Spotify schiet me nu te binnen! Wat een kutavond! Met hartelijke groet, Chris
Apart, ik was er ook maar vond het geweldig! Deze recensie geeft aan dat de schrijver dezes niets van muziek kent. Maalouf is namelijk geen jazzmuzicus maar een multi instrumentalist in vele stijlen.
Daarbij is hij geen Arabier, dus dat is nogal een misser en best discriminerend.
Kom op, als je alleen van Jazz houdt, moet je niet naar Maalouf gaan, die man overstijgt de jazz!
Overstijgt de jazz… dat is vrijwel onmogelijk. Ik was niet bij deze voorstelling maar wat ik van deze man gehoord heb is ver beneden de muzikale maat van muziek in het algemeen en jazz in het bijzonder
Ik ben ook geen overmatig fan van publieksparticipatie, maar goed dat weet je als je naar Maalouf gaat. Een uur gepraat , dat is wat uitvergroot istnie? Want dat was natuurlijk niet aan de hand! Het zit vooral in het hoofd van de recensent. dat mag overigens en ik snap het ook nog. ook ik had er af en toe last van. Maar wat ik echt niet snap is dat het publiek wordt kwalijk genomen dat ze genieten van zijn muziek en van deze avond, van de grappen en grollen. Volgens mij is dat nou net de bedoeling van een bijeenkomst die concert heet, want dat was het en geen cabaretvoorstelling zoals hier boven wordt gesuggereerd. Hij heeft blijkbaar een band met zijn publiek, blijkbaar mag dat niet en je mag ook al niet gezamenlijk zingen of meeklappen. Maar wat mag er dan wel?
Jee zag, wat een gezeur. Ongegeneerd een geweldig muzikant belachelijk maken. Maalouf maakt vele stijlen muziek, jazz is daar een klein onderdeel van. Als je naar zijn jazz wil luisteren, moet je zelf ’n cd uitkiezen en opzetten. Als je naar ’n concert van hem wil, moet je accepteren dat hij meer speelt dan alleen jazz. Deze recensie is zo respectloos, dit is als nu in 2021 naar The Jackson 5 gaan en dan klagen dat Michael niet meezong. Puur een stukje waarbij de onkunde des schrijver naar voren komt. Beter laten ze deze zeur nooit meer toe in een concertzaal.
Zwaar teleurgesteld inderdaad, de man ondergraaft de hele tijd zijn eigen genialiteit met tussentijds geleuter, volstrekt overbodig, breekt continu de sfeer. Zeer jammer. En dat geklap, ok dat mag er eens mee tussen, maar hij maakte er een kleuterbedoening van die niet stopte. Dan liever de albums beluisteren en ondergedompeld worden in de bedwelmende sfeer die hij weet op te roepen.
(Gezien in de Roma, Antwerpen 2023)