Omringd door zijn naaste familie overleed woensdagavond 19 oktober op 71-jarige leeftijd jazzfotograaf Jos (‘The Jazzman’) Knaepen. Zijn collega – en medewerker van JazzNu – Eddy Westveer blikt in een kort, persoonlijk relaas terug op het leven van zijn vriend Jos.
Jos L. Knaepen (1944) heeft een lange geschiedenis met jazz, want als 17-jarige kocht hij al zijn eerste jazzplaten. Als dertiger begon hij serieus met fotografie, maar pas rond 1990 begon hij zich te focussen op live-jazzfotografie. En dat was natuurlijk met filmrolletjes een puur analoge aangelegenheid. In de beginjaren van deze eeuw maakte hij de overstap naar de digitale fotografie, maar ook de filmrolletjes werden nog steeds gekoesterd, vaak in de studio, maar ook bij concerten koketteerde hij nog graag met zijn analoge camera’s.
WINTERS WEER
In België was Jos L. Knaepen een fenomeen en autoriteit en groot voorbeeld voor zijn landgenoten. Hij inspireerde zowel amateurs als professionals op het vakgebied van de live-jazzfotografie. In de fotopit vertrouwde hij me wel eens toe dat er eigenlijk veel te veel fotografen rondliepen op een festival. Toch wilde hij zijn kennis en inzichten graag blijven delen. En als er een verdiend compliment gegeven mocht worden deed hij dat ook!
Op de grote festivals van Gent en Jazz Middelheim in Antwerpen was hij de vaste huisfotograaf en leverde hij ook input voor randvoorwaarden, zoals een dresscode. Jos was altijd de man in het zwart om zoveel mogelijk onopgemerkt en niet storend voor bezoekers te kunnen opereren. Jos stond ook aan de wieg van Jazzmozaïek, het Vlaamse tijdschrift over jazz, waar hij nauw aan was verbonden. Uiteraard leverde hij ook bijdragen aan Nederlandse jazzmagazines en in het toonaangevende Amerikaanse DownBeat verschenen eveneens regelmatig zijn beelden. In 2007 leverde hij een reportage over Wynton Marsalis aan het Smithsonian Institute en hij exposeerde daar.
WINTERS WEER
Ik ken Jos ruim tien jaar en kwam hem bij verschillende concerten en evenementen tegen. En als ‘jong’ beginnend jazzfotograaf keek ik naar hem op. Ik herinner me ook de presentatie van zijn tweede fotoboek Jazz Masters in december 2009 in de Hnita Hoeve in Heist-op-den-Berg. Het was een feestelijke presentatie. Van zijn vrienden ontving hij een chocoladecamera voor zijn 65e verjaardag. De opkomst was matig, want het winterse weer maakte helaas de wegen naar Heist-op-den-Berg nauwelijks toegankelijk. Toots Thielemans moest verstek laten gaan en Karel Boehlee speelde alleen. Jos’ Jazz Masters was echter de moeite waard!
Tijdens het laatste festival Jazz Middelheim in augustus was Jos niet aanwezig. Er werd een beetje luchtig over gedaan. “Er is niks bijzonders aan de hand, maar hij bleef liever thuis”, zoiets dergelijks werd gemeld. Hij was toen echter al ernstig ziek. Zijn bescheidenheid en niet op de voorgrond willen staan typeerden hem. We zullen hem erg missen en we wensen zijn soulmate Greet en zijn familie alle sterkte toe. De uitvaartplechtigheid vindt, zoals ook bij Jos past, in besloten familiekring plaats. Er is een digitaal condoleanceregister (zie de link hieronder).
tekst en beeld EDDY WESTVEER
JazzNu maakte in zijn nog korte bestaan regelmatig gebruik van de jazzfoto’s van Jos L. Knaepen. De redactie wil daar haar uitdrukkelijke erkentelijkheid voor uitspreken.
www.inmemoriam.be/nl/2016-10-19/jos-knaepen