In een interview met JazzNu, bijna anderhalf jaar geleden, had contrabassist Egon Kracht het over een nieuw ensemble, dat hij onder zijn hoede had genomen: het New World Quartet. “Dit ensemble heeft een directe inhoudelijke band met ons leven van nu”, zei Egon Kracht toen. Hoezeer heeft het kwartet dit inmiddels bewaarheid. Met de cd ‘Dances’ heeft het een schitterend document afgeleverd. Met een eigentijdse toets die tijdens de opnamen nog niet speelde, maar nú alle coronalijders en –gegadigden enig zicht biedt op een nieuwe toekomst.
Dances roept ongewild associaties op met de muziek van Orkest De Volharding uit de jaren zeventig van de vorige eeuw. De Volharding – initiatief van Willem Breuker en Louis Andriessen – had een boodschap, stelde maatschappelijke ontwikkelingen ter discussie. Het deed dat met eigentijdse gecomponeerde en –geïmproviseerde muziek en bracht daarmee een unieke synthese tot stand. Het New World Quartet zit ook op deze lijn: op Dances vangt het viertal in drie werken zo’n vijfhonderd jaar muziekgeschiedenis. Maar sluit ook naadloos aan bij de huidige gezondheids- en maatschappelijke crisis waarin we verkeren: het biedt in het derde stuk nieuwe contouren aan, die gelijk lopen met de nieuwe wereld die ons ná de coronacrisis wacht.
Het is schitterende muziek die Egon Kracht heeft gecomponeerd. Dances begint met een ruim tien minuten durende ode aan de tango; de titel Evolutionary Tango zegt alles. Egon Kracht noemt het een ‘modern tangoballet’. Een indringende conclusie, want de vier uitvoerders tonen op gelijkwaardige basis hun enorme technische en fantasievolle benadering van het stuk, waarmee bestaan en mogelijke toekomst van deze muzieksoort wordt geschilderd..
Deel twee van Dances is muzikaal gezien het interessantst. In de vijfdelige Civilization Suite zijn twee Renaissanceliederen, een van Giovanni Felice Sances en het andere van John Dowland ingebed in een soort volksdansen, waarin kwartmaten de toon aangeven. Let wel: er wordt aan deze elementen een eigen vorm gegeven, niet gekopieerd of van een eigentijds laagje vernis voorzien. Een enorme verdienste van componist Kracht.
Deel drie is getiteld Galanthus Nivalis, een vijfdelige sonate die als basis het gedicht De Dageraad van de Vlaming Guido Gezelle kent. In elk deel wordt een ander aspect van het begin van de dag geschetst. De dageraad die een nieuwe dag, maar ook een nieuw begin aankondigt. Die de winter inruilt voor de lente, dé periode van nieuw leven. Is dit niet waar degenen die hoop – kunnen – koesteren in deze donkere tijden reikhalzend naar uitkijken?
Dances is een muzikaal heldendicht over het leven, de wereld, onze maatschappij en de daarbij onvermijdelijke botsingen tussen goed en kwaad, licht en donker, geluk en ongeluk. Uiterst zorgvuldig en doordacht gedoseerd door vier klankkunstenaars die het uiterst uit hun instrumenten halen. De omfloerste en dan weer pregnante aanwezigheid van Angelo Verploegens flugelhorn geeft warmte en geborgenheid, de baritonsaxofoon van Jan Menu geeft de schreeuw om een nieuw leven aan, de accordeon van Rik Cornelissen is de brug tussen toen en nu en de contrabas van Egon Kracht zelf het baken van hoop en vertrouwen. Dat elke goede muziek in zich bergt, maar hier een speciale taak krijgt door het afkondigen van een nieuw begin.
Dances is opgenomen in Studio 1 van het Muziekcentrum van de Omroep in Hilversum. Een ruimte die een legendarische naam heeft verworven vanwege zijn uiterst beheersbare akoestiek. En voor deze cd daar nog als extra krachtbron bij kreeg toegevoegd het ultieme vakmanschap C. Jared Sacks, de geluidsingenieur die voor absolute perfectie zorgt.
Kortom: een topproductie.
RINUS VAN DER HEIJDEN
NEW WORLD QUARTET – DANCES
Just Listen Records
Angelo Verploegen – flugelhorn
Jan Menu – baritonsaxofoon
Rik Cornelissen – accordeon
Egon Kracht – contrabas